สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  ข่าวชาติพันธุ์

ชาวเลฟ้อง4ล้าน-อุทยานฯจับมั่ว
โพสต์เมื่อวันที่ 08 ต.ค. 2555 09:27 น.
 

เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 2 ต.ค. นายสุริยะ สิทธิพงศ์ และชาวเลอูรักลาโว้ย ชุมชนบ้านแหลมตุ๊กแก ม.4 ต.รัษฎา อ.เมือง จ.ภูเก็ต ซึ่งประกอบอาชีพประมง พร้อมเจ้าของเรือประมง 3 ลำ รวม 20 ราย ร่วมกันเป็นโจทก์ยื่นฟ้องกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เรียกค่าเสียหายจำนวน 4,368,838 บาท พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ 7.5 ต่อปี

อ่านรายละเอียด >>

วธ. จับมือเครือข่าย กะเหรี่ยง จัดเวทีพหุวัฒนธรรม
โพสต์เมื่อวันที่ 26 ก.ย. 2555 16:37 น.
 

ชาวกระเหรี่ยงกว่า 1,000 ชีวิต ร่วมงานพหุวัฒนธรรมซึ่งจัดโดยกระทรวงวัฒนธรรมและเครือข่าย นิธิกล่าวในเวทีเสวนาชี้ พหุวัฒนธรรจะเกิดได้ ระบบการศึกษาและสื่อต้องเห็นความสำคัญและยอมรับในความแตกต่างทางภาษาและวัฒนธรรม ไม่ทำให้เป็นเรื่องตลก

อ่านรายละเอียด >>

กะเหรี่ยงโวยถูกสั่งย้ายพ้นแก่งกระจาน
โพสต์เมื่อวันที่ 22 ก.ย. 2555 13:34 น.
 

นายมั่น เพชรมณี ชาวกะเหรี่ยงบ้านโป่งลึก อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี กล่าวว่า ได้รับแจ้งจากองค์การบริหารส่วนตำบลห้วยแม่สะเลียง(อบต.)ที่เข้าร่วมประชุมกับทางจังหวัดมาซึ่งผู้แทนอุทยานแห่งชาติแก่งกระจานได้รายงานในที่ประชุมว่าจะมีการย้ายชาวบ้าน 10 หลังคาเรือนซึ่งรวมถึงบ้านตนด้วย ออกจากพื้นที่เดิมซึ่งอยู่เหนือหมู่บ้านโป่งลึก-บางกลอย ให้ลงมาอยู่ในบริเวณที่อุทยานฯจัดให้ โดยตัวแทนอุทยานฯระบุในที่ประชุมว่าชาวบ้านยินดีย้าย ทั้งๆที่ในความเป็นจริงแล้ว ยังไม่เคยมีการสอบถามใดๆชาวบ้านเลย ที่ผ่านมาเคยมีความพยายามย้ายชาวบ้านพร้อมๆกับย้ายชาวบ้านบางกลอยมาอยู่ด้านล่างตั้งแต่หลายปีก่อน แต่ไม่ยอมย้าย เพราะอยู่ในที่ดินเดิมก็มีความสุขดีและอยู่กันมาตั้งแต่รุ่นพ่อแม่ไม่น้อยกว่า 40 ปี

อ่านรายละเอียด >>

จี้รัฐฟื้นฟูวิถีชีวิต กะเหรี่ยงภาคกลาง
โพสต์เมื่อวันที่ 22 ก.ย. 2555 13:28 น.
 

ภาพเปลวเพลิงที่โหมไหม้กระท่อม และยุ้งข้าวของชาวกะเหรี่ยงแก่งกระจาน จ.เพชรบุรี เมื่อปีที่แล้ว นอกจากสร้างความคับแค้นใจให้กับชาวบ้านที่ถูกกระทำแล้ว ยังนำมาซึ่งคำถามให้กับกะเหรี่ยงอีกเป็นจำนวนมาก ว่าเจ้าหน้าที่ของรัฐมีอำนาจทำกับชาวบ้านได้ถึงขนาดนี้เลยหรือ เพราะทั้งข้ออ้างที่กล่าวหาว่า ชาวบ้านเป็นชนกลุ่มน้อยอพยพมาจากประเทศพม่าก็ดี หรือชาวบ้านเป็นพวกทำลายป่าก็ดี ล้วนเป็นข้อกล่าวอ้างที่เลื่อนลอย ขาดหลักฐานที่เชื่อถือได้มายืนยั

อ่านรายละเอียด >>

'เงียโจ งามยิ่ง' ราษฎรไทยที่ถือบัตรประจำตัวขึ้นต้นด้วยเลข 8
โพสต์เมื่อวันที่ 22 ก.ย. 2555 13:25 น.
 

นาย เงียโจ งามยิ่ง มาประชุมผู้ใหญ่บ้าน ณ ที่ว่าการอำเภอุ้มผางเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2555 ที่ผ่านมา วันนี้มีนัดสอบถามข้อเท็จจริงกรณีนายเงียโจ ผู้ใหญ่บ้านแม่จันที่ได้รับการเลือกตั้งจากลูกบ้าน ซึ่งต่อมาถูกพิจารณาว่า ขาดคุณสมบัติของผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน เพราะเขาไม่ได้เป็น “ผู้มีสัญชาติไทยโดยการเกิด” เพราะเลขประจำตัวประชาชนของเขาขึ้นต้นด้วยเลข 8

อ่านรายละเอียด >>

นักสิทธิมนุษยชนร้องรับผิดชอบ ข่าวกะเหรี่ยงแก่งกระจาน
โพสต์เมื่อวันที่ 17 ก.ย. 2555 14:38 น.
 

สถาบันวิจัยและพัฒนาเพื่อเฝ้าระวังสภาวะไร้รัฐ สมาคมศูนย์รวมการศึกษาและวัฒนธรรมของชาวไทยภูเขาในประเทศไทย เครือข่ายชนเผ่าพื้นเมืองแห่งประเทศไทย มูลนิธิเพื่อสิทธิมนุษยชนและการพัฒนา มูลนิธิผสานวัฒนธรรม และโครงการนิติธรรมสิ่งแวดล้อม ออกจดหมายเปิดผนึก ถึงคณะกรรมการสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ และนายสราวุธ วัชรพล หัวหน้ากองบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ รวมทั้งบรรณาธิการ หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ กรณีใช้คำพาดหัวข่าวสร้างทัศนคติในทางลบแก่กลุ่มชาติพันธุ์ โดยเนื้อหาระบุรายระเอียดดังนี้ เนื่องจากหนังสือพิมพ์ไทยรัฐออนไลน์ www.thairath.co.th ประจำวันที่ 6 พ.ค.2555 ได้เผยแพร่ข่าวด้วยพาดหัวข่าวว่า “เห็นแก่ได้ ! ชนกลุ่มน้อยโค่นไม้ – ปลูกกัญชา รุกป่าแก่งกระจาน” และพาดหัวข่าวในวันที่ 7 พ.ค.55ว่า “ตะลึง! ชนกลุ่มน้อยบุกรุกป่าต้นน้ำเพชรบุรีหนักต้นไม้ใหญ่ถูกโค่น” โดยมีเนื้อหาว่า “หัวหน้าอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน นำกำลังเจ้าหน้าที่ขึ้นเฮลิคอปเตอร์ บินตรวจพื้นที่ป่าแก่งกระจาน หลังถูกชนกลุ่มน้อยเห็นแก่ได้ บุกรุกโค่นป่า และลักลอบปลูกกัญชา ในพื้นที่ป่าประเทศไทย ซึ่งจากข้อมูลเบื้องต้นเชื่อว่า เป็นชาวกะเหรี่ยง-กะหร่าง ร่วมมือกับบุคคลภายนอก เนื่องจากพฤติกรรมที่เคยตรวจพบมีแค่พียงการแผ้วถางป่าและปลูกพืชไร่ แต่ครั้งนี้พบการแปรรูปไม้ที่โค่นด้วย”

อ่านรายละเอียด >>

ปิดทองฯสลายปมร้าวลึก
โพสต์เมื่อวันที่ 10 ก.ย. 2555 09:32 น.
 

ต้องยอมรับว่าเหตุการณ์เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เผาบ้านกะเหรี่ยงบ้านโป่งลึก-บางกลอย ต.ห้วยแม่เพรียง อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี เป็นความบาดหมาง ร้าวลึกมาประมาณ 1 ปี และจนถึงทุกวันนี้ ชาวกะเหรี่ยงที่สูญเสียบ้าน ก็ยังทวงถามหาความยุติธรรมที่พวกเขาควรได้รับ

อ่านรายละเอียด >>

ศาลปกครองสั่งยกเว้นค่าธรรมเนียมให้กะเหรี่ยงแก่งกระจาน
โพสต์เมื่อวันที่ 10 ก.ย. 2555 09:17 น.
 

ศาลปกครองมีคำสั่งยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลทั้งหมดให้แก่ชาวกะเหรี่ยงแก่งกระจานรวม ๖ คน นำโดยปู่โคอิ มีมิ วัย ๑๐๑ ปี ที่ยื่นฟ้องกรมอุทยานสัตว์ป่าและพันธุ์พืช หลังจากไต่สวนแล้วพบว่า โจทก์มีฐานะลำบากยากจนจริง ไม่มีเงินมาวางเป็นค่าธรรมเนียมศาลได้

อ่านรายละเอียด >>

เรียนรู้วิถีชุมชนป่าตึงงาม ผ่านมติ ครม.การฟื้นฟูวิถีชีวิตชาวกะเหรี่ยง (ตอน 1) โดย องอาจ เดชา
โพสต์เมื่อวันที่ 10 ก.ย. 2555 09:14 น.
 

คนดอยทำลายป่า ชาวเขาไม่มีการศึกษา ชาวเขาค้ายาเสพติด เป็นภัยต่อความมั่นคง กะเหรี่ยงเผาป่าทำไร่เลื่อนลอย ฯลฯ คำพูดหรือวาทกรรมเหล่านี้ต่างหลุดออกมาจากปากและความคิดของ สื่อ เจ้าหน้าที่รัฐ นักปกครอง และคนชั้นกลางในเมืองใหญ่ ซึ่งถูกปลูกฝังทัศนคติเช่นนี้มาอย่างต่อเนื่องและยาวนาน ซึ่งยิ่งเหมือนจะตอกย้ำและทำลายวิถีชีวิต กลุ่มคนชนเผ่า คนชายขอบให้ล่มสลายไปในหลายๆ พื้นที่ บางชุมชนได้รับผลกระทบจนยากเกินจะเยียวยา เมื่อเจ้าหน้าที่รัฐ ได้ใช้อคติต่อชาติพันธุ์ ใช้กำลังผนวกกับกฎหมาย เข้าไปปิดล้อม เผาทำลายหมู่บ้าน และจับกุมผู้คนชนเผ่า นั่นก็ยิ่งเหมือนทำให้ปัญหานี้สะสมพอกพูนมากขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้กลุ่มคนเหล่านี้หาทางลุกขึ้นทวงถามสิทธิมนุษยชนในครั้งนี้ ว่าเขาก็เป็นส่วนหนึ่งของประเทศไทย

อ่านรายละเอียด >>

ทวงคืน'สุสานอุรักลาโว้ย’ในรีสอร์ทเกาะเฮ นายทุนสั่งคนยิงไล่-ห้ามไปไหว้บรรพบุรุษ ชี้'ภูเก็ต'ที่ดินแพง-โกงออกโฉนดอันดับ1
โพสต์เมื่อวันที่ 05 ก.ย. 2555 15:46 น.
 

ชาวเลภูเก็ตร้องสื่อช่วย หลังนายทุนฮุบที่ดินสุสานบรรพบุรุษบนเกาะเฮ อ้างมีเอกสารสิทธิ์ ทั้งที่ชาวเลอยู่กันมาหลายชั่วอายุคน ไม่ยอมให้ลูกหลานขึ้นไปไหว้บรรพบุรุษ สั่งให้คนเอาปืนยิงถ้าเรือเข้าไปใกล้ ขณะที่ชาวเลหาดราไวย์ แฉถูกเอกชนออกเอกสารทับที่ดินผุดโรงแรม-รีสอร์ท บนสุสาน จนศาลสั่งรื้อออกไป 2 ครอบครัวแล้ว ขณะที่หน่วยงานท้องถิ่นของรัฐ หนุนนายทุนรุมบีบทุกทาง ไม่ให้ใช้น้ำประปา-ไฟฟ้า อ้างไม่มีเอกสารสิทธิ์ที่ดิน นักกฎหมายแนะให้รวมกลุ่มต่อสู้ พร้อมแสดงหลักฐานการอยู่อาศัยมานาน ระบุสิ่งสำคัญที่ทำให้แก้ปัญหาได้ยากเพราะราคาที่ดินในภูเก็ตพุ่งสูงเกือบ 200 เปอร์เซนต์ ซึ่งปปช.ระบุมีการทุจริตออกเอกสารสิทธิ์มากที่สุดในประเทศ

อ่านรายละเอียด >>

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง