|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ลาหู่,การทำการเกษตร,เศรษฐกิจ,เชียงราย |
Author |
ไพบูลย์ สุทธสภา |
Title |
ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนที่สูงของเกษตรกรชาวเขาเผ่ามูเซอ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย |
Document Type |
รายงานการวิจัย |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู,
|
Language and Linguistic Affiliations |
จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan) |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร |
Total Pages |
64 |
Year |
2542 |
Source |
ภาควิชาส่งเสริมและเผยแพร่การเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
Abstract |
งานเขียนกล่าวถึงปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนที่สูงโดยทำการศึกษาในหมู่บ้านมูเซอสองหมู่บ้านคือบ้านห้วยน้ำรินและบ้านห้วยโป่ง ตำบลแม่เจดีย์ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงรายซึ่งจากการศึกษาการมีส่วนร่วม ปัญหาและอุปสรรคต่างๆของหมู่บ้านทั้งสองพบว่าบ้านห้วยโป่งจะขาดปัจจัยในการผลิตเช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง เมล็ดพันธุ์ ไม่พอกับความต้องการที่จะใช้ในการเพาะปลูก ปัญหาต่อมาก็คือ ราคาพืชตกต่ำและไม่มีความรู้ด้านการเกษตร สำหรับบ้านห้วยน้ำรินปัญหาที่พบมากคือขาดที่ดินทำกินและปัจจัยในการผลิตเช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง เมล็ดพันธุ์และอื่นๆไม่เพียงพอ |
|
Focus |
ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนพื้นที่สูงและเปรียบเทียบระดับการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในหมู่บ้านห้วยโป่งกับหมู่บ้านห้วยน้ำรินและเพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในกิจกรรมกลุ่มและการประกอบอาชีพของเกษตรกร (หน้า 2) |
|
Ethnic Group in the Focus |
มูเซอที่อยู่หมู่บ้านห้วยน้ำริน หมู่ 8 ตำบลแม่เจดีย์ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย (หน้า 20)และมูเซอที่อยู่ในบ้านห้วยโป่ง (หน้า 21) |
|
Language and Linguistic Affiliations |
มูเซอบ้านห้วยโป่ง 50 %(28 คน) และมูเซอบ้านห้วยน้ำริน 100 % (61 คน)มีความสามารถในการใช้ภาษาถิ่นในระดับปานกลาง (ตารางหน้า 33,47) |
|
Study Period (Data Collection) |
|
History of the Group and Community |
|
Demography |
เกษตรกรในการศึกษา เป็นมูเซอที่อาศัยอยู่หมู่บ้านห้วยโป่ง 56 ครัวเรือนและหมู่บ้านห้วยน้ำริน 61 ครัวเรือน (บทคัดย่อ หน้า ค) รวมทั้งหมด 117 หลังคาเรือน (หน้า 47) |
|
Economy |
เศรษฐกิจ หมู่บ้านทั้งสองจะปลูกพืชนิดต่างๆ ได้แก่ข้าวไร่ ถั่วแดง งา ละหุ่งและฝิ่น โดยปลูกข้าวไร่มากกว่าพืชชนิดอื่นๆ โดยแบ่งเป็นพื้นที่เพาะปลูกคือ ที่บ้านห้วยน้ำริน จะปลูกข้าวไร่คิดเป็น 37 % และปลูกข้าวโพด 30 %และถั่วแดง 16 % ของพื้นที่ และบ้านห้วยโป่งปลูกข้าวไร่มากที่สุดคิดเป็น 31 % ปลูกข้าวโพดและถั่วแดง 15 % เท่ากันของจำนวนพื้นที่เพาะปลูก เป็นต้น(ตารางหน้า 21) สำหรับการปลูกข้าวนั้นแม้ว่าจะปลูกมากกว่าพืชอื่นแต่ก็ไม่พอกินในครัวเรือน โดยแบ่งอัตราเฉลี่ยดังนี้ บ้านห้วยน้ำรินขาดข้าว 59 ถังต่อครอบครัว และบ้านห้วยโป่งขาดข้าว 6 ถังต่อครอบครัว(หน้า 23) นอกจากนี้ในหมู่บ้านทั้งสองยังมีการเลี้ยงสัตว์ โดยจะเลี้ยงสัตว์เช่น วัว ควาย หมูและไก่ เป็นต้น โดยมีอัตราเฉลี่ยดังนี้ บ้านห้วยน้ำริน เลี้ยงวัว 7 ตัวต่อครัวเรือน และเลี้ยงควาย 4 ตัวต่อครัวเรือน บ้านห้วยโป่ง เลี้ยงวัว 4 ตัวต่อครัวเรือนและเลี้ยงไก่ 15 ตัวต่อครัวเรือน เป็นต้น (ตารางหน้า 25) สำหรับขนาดพื้นที่ถือครองที่ดิน บ้านห้วยโป่งจะมีคนที่มีที่ดินไม่เกิน 10 ไร่ จำนวน 55 คน (98.2%) บ้านห้วยน้ำรินมีที่ดินไม่เกิน 10 ไร่ 35 คน(59%)(หน้า 35,48) ส่วนรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือนบ้านห้วยน้ำรินมีรายได้จากการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ (จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ.2525) พบว่าบ้านห้วยน้ำรินมีรายได้ 9,225.48 บาทต่อครัวเรือนส่วนบ้านห้วยโป่งมีรายได้เฉลี่ย 2,573.10 บาทต่อครัวเรือน ส่วนรายได้นอกภาคการเกษตรเช่น ขายเครื่องจักรสาน ผ้าทอ รับจ้างและอื่นๆ มีไม่มากคิดเป็น 5-7 %ของรายได้ในครัวเรือน บ้านห้วยน้ำรินมีรายได้ 455.16 บาทต่อครัวเรือน ส่วนบ้านห้วยโป่งมีรายได้ 607.42 บาทต่อครัวเรือน (ตารางหน้า 26) ฐานะเศรษฐกิจ พบว่า 42 คน (75 %) ของประชาชนในบ้านห้วยโป่งยากจน ฐานะปานกลางมี 13 คน(23.2 %)ร่ำรวย 1 คน (1.8%) ส่วนบ้านห้วยโป่งพบว่า 51 คน (83.6%) ฐานะปานกลาง 9 คน(14.8%) และร่ำรวย 1 คน(1.6%)(ตารางหน้า 34) |
|
Education and Socialization |
นักเรียนที่อยู่บ้านห้วยน้ำรินจะไปเรียนหนังสือที่หมู่บ้านเมืองน้อยซึ่งเป็นหมู่บ้านคนเมือง โรงเรียนแห่งนี้ประกอบด้วย ครู 5 คนและนักเรียน 120 คน นักเรียนที่มาเรียนที่นี่จะอยู่ในหมู่บ้านใกล้เคียงเช่น หมู่บ้านห้วยม่วง บ้านห้วยน้ำริน หมู่บ้านดอยมด (หน้า 25) ส่วนศูนย์พัฒนาเด็กเล็กนั้น (หน้า 25) |
|
Health and Medicine |
สุขภาพ การศึกษาระบุว่ามูเซอบ้านห้วยโป่งมีคนติดยาเสพติด 1 คน(1.8 %)และบ้านห้วยน้ำรินมีคนติดยาเสพติด 9 คน(14.8%) (หน้า 34,47) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
การติดต่อกับเจ้าหน้าที่ พบว่าจากการศึกษาซึ่งแบ่งออกเป็น 9 กลุ่มนั้นมูเซอบ้านห้วยน้ำรินติดต่อเจ้าหน้าที่จำนวน 11-20 ครั้งต่อปีคิดเป็น 42.6%และพบปะเจ้าหน้าที่ 0-10 ครั้งต่อปีคิดเป็น 37.7 % และบ้านห้วยโป่งไม่พบเจ้าหน้าที่เลยคิดเป็น 46.4 % (26 คน) และพบเจ้าหน้าที่ 11-20 ครั้ง คิดเป็น 14.3 %หรือ 8 คน (ตารางหน้า 36,51) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
แผนภูมิ ความสัมพันธ์ของตัวแปรที่ใช้ในการวิจัย (หน้า 5) ตาราง ความแตกต่างของวิธีการส่งเสริม (หน้า 18) พื้นที่ปลูกพืช (หน้า 21) การผลิตพืชต่างๆ (หน้า 22) ปฏิทินการปลูกพืช , การบริโภคข้าวในครัวเรือน (หน้า 23) อุปกรณ์ในการทำฟาร์ม (หน้า 24) จำนวนสัตว์เลี้ยง (หน้า 25) รายได้ (หน้า 26) ปัญหาและความต้องการของเกษตรกร (หน้า 27,28) จำนวนเกษตรกรแยกตามอายุ (หน้า 32) ความสามารถในการใช้ภาษาท้องถิ่น ,ตำแหน่งทางสังคม (หน้า 33) การติดนาเสพติดของเกษตรกร,ฐานะเศรษฐกิจ (หน้า 34) ขนาดพื้นที่ถือครองที่ดิน,รายได้ (หน้า 35) การพบปะของเกษตรกรในการพบปะเจ้าหน้าที่ในรอบปี (หน้า 36) ความคาดหวังต่อประโยชน์ที่จะได้รับของเกษตรกร (หน้า 37) การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆของเกษตรกร (หน้า 38)การมีส่วนร่วมในการปรึกษาหารือ (หน้า 39) การมีส่วนร่วมในการประสานงานและประชาสัมพันธ์ (หน้า 40) การรับผลประโยชน์ (หน้า 41) การมีส่วนร่วมกับตัวแปรอิสระ (หน้า 43) ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของตัวแปรอสระและตัวแปรตาม ,การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ (หน้า 44) ปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินกิจกรรมกลุ่ม, ความต้องการช่วยเหลือสนับสนุนของเกษตรกร (หน้า 46) |
|
|