สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ลาหู่,การทำการเกษตร,เศรษฐกิจ,เชียงราย
Author ไพบูลย์ สุทธสภา
Title ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนที่สูงของเกษตรกรชาวเขาเผ่ามูเซอ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย
Document Type รายงานการวิจัย Original Language of Text ภาษาไทย
Ethnic Identity ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู, Language and Linguistic Affiliations จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan)
Location of
Documents
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร  Total Pages 64 Year 2542
Source ภาควิชาส่งเสริมและเผยแพร่การเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
Abstract

งานเขียนกล่าวถึงปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนที่สูงโดยทำการศึกษาในหมู่บ้านมูเซอสองหมู่บ้านคือบ้านห้วยน้ำรินและบ้านห้วยโป่ง ตำบลแม่เจดีย์ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงรายซึ่งจากการศึกษาการมีส่วนร่วม ปัญหาและอุปสรรคต่างๆของหมู่บ้านทั้งสองพบว่าบ้านห้วยโป่งจะขาดปัจจัยในการผลิตเช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง เมล็ดพันธุ์ ไม่พอกับความต้องการที่จะใช้ในการเพาะปลูก ปัญหาต่อมาก็คือ ราคาพืชตกต่ำและไม่มีความรู้ด้านการเกษตร สำหรับบ้านห้วยน้ำรินปัญหาที่พบมากคือขาดที่ดินทำกินและปัจจัยในการผลิตเช่น ปุ๋ย ยาฆ่าแมลง เมล็ดพันธุ์และอื่นๆไม่เพียงพอ

Focus

ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมการเกษตรบนพื้นที่สูงและเปรียบเทียบระดับการมีส่วนร่วมของเกษตรกรในหมู่บ้านห้วยโป่งกับหมู่บ้านห้วยน้ำรินและเพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในกิจกรรมกลุ่มและการประกอบอาชีพของเกษตรกร (หน้า 2)

Theoretical Issues

ไม่มี

Ethnic Group in the Focus

มูเซอที่อยู่หมู่บ้านห้วยน้ำริน หมู่ 8 ตำบลแม่เจดีย์ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย (หน้า 20)และมูเซอที่อยู่ในบ้านห้วยโป่ง (หน้า 21)

Language and Linguistic Affiliations

มูเซอบ้านห้วยโป่ง 50 %(28 คน) และมูเซอบ้านห้วยน้ำริน 100 % (61 คน)มีความสามารถในการใช้ภาษาถิ่นในระดับปานกลาง (ตารางหน้า 33,47)

Study Period (Data Collection)

ไม่มี

History of the Group and Community

ไม่มี

Settlement Pattern

ไม่มี

Demography

เกษตรกรในการศึกษา เป็นมูเซอที่อาศัยอยู่หมู่บ้านห้วยโป่ง 56 ครัวเรือนและหมู่บ้านห้วยน้ำริน 61 ครัวเรือน (บทคัดย่อ หน้า ค) รวมทั้งหมด 117 หลังคาเรือน (หน้า 47)

Economy

เศรษฐกิจ หมู่บ้านทั้งสองจะปลูกพืชนิดต่างๆ ได้แก่ข้าวไร่ ถั่วแดง งา ละหุ่งและฝิ่น โดยปลูกข้าวไร่มากกว่าพืชชนิดอื่นๆ โดยแบ่งเป็นพื้นที่เพาะปลูกคือ ที่บ้านห้วยน้ำริน จะปลูกข้าวไร่คิดเป็น 37 % และปลูกข้าวโพด 30 %และถั่วแดง 16 % ของพื้นที่ และบ้านห้วยโป่งปลูกข้าวไร่มากที่สุดคิดเป็น 31 % ปลูกข้าวโพดและถั่วแดง 15 % เท่ากันของจำนวนพื้นที่เพาะปลูก เป็นต้น(ตารางหน้า 21) สำหรับการปลูกข้าวนั้นแม้ว่าจะปลูกมากกว่าพืชอื่นแต่ก็ไม่พอกินในครัวเรือน โดยแบ่งอัตราเฉลี่ยดังนี้ บ้านห้วยน้ำรินขาดข้าว 59 ถังต่อครอบครัว และบ้านห้วยโป่งขาดข้าว 6 ถังต่อครอบครัว(หน้า 23) นอกจากนี้ในหมู่บ้านทั้งสองยังมีการเลี้ยงสัตว์ โดยจะเลี้ยงสัตว์เช่น วัว ควาย หมูและไก่ เป็นต้น โดยมีอัตราเฉลี่ยดังนี้ บ้านห้วยน้ำริน เลี้ยงวัว 7 ตัวต่อครัวเรือน และเลี้ยงควาย 4 ตัวต่อครัวเรือน บ้านห้วยโป่ง เลี้ยงวัว 4 ตัวต่อครัวเรือนและเลี้ยงไก่ 15 ตัวต่อครัวเรือน เป็นต้น (ตารางหน้า 25) สำหรับขนาดพื้นที่ถือครองที่ดิน บ้านห้วยโป่งจะมีคนที่มีที่ดินไม่เกิน 10 ไร่ จำนวน 55 คน (98.2%) บ้านห้วยน้ำรินมีที่ดินไม่เกิน 10 ไร่ 35 คน(59%)(หน้า 35,48) ส่วนรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือนบ้านห้วยน้ำรินมีรายได้จากการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ (จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ.2525) พบว่าบ้านห้วยน้ำรินมีรายได้ 9,225.48 บาทต่อครัวเรือนส่วนบ้านห้วยโป่งมีรายได้เฉลี่ย 2,573.10 บาทต่อครัวเรือน ส่วนรายได้นอกภาคการเกษตรเช่น ขายเครื่องจักรสาน ผ้าทอ รับจ้างและอื่นๆ มีไม่มากคิดเป็น 5-7 %ของรายได้ในครัวเรือน บ้านห้วยน้ำรินมีรายได้ 455.16 บาทต่อครัวเรือน ส่วนบ้านห้วยโป่งมีรายได้ 607.42 บาทต่อครัวเรือน (ตารางหน้า 26) ฐานะเศรษฐกิจ พบว่า 42 คน (75 %) ของประชาชนในบ้านห้วยโป่งยากจน ฐานะปานกลางมี 13 คน(23.2 %)ร่ำรวย 1 คน (1.8%) ส่วนบ้านห้วยโป่งพบว่า 51 คน (83.6%) ฐานะปานกลาง 9 คน(14.8%) และร่ำรวย 1 คน(1.6%)(ตารางหน้า 34)

Social Organization

ไม่มี

Political Organization

ไม่มี

Belief System

ไม่มี

Education and Socialization

นักเรียนที่อยู่บ้านห้วยน้ำรินจะไปเรียนหนังสือที่หมู่บ้านเมืองน้อยซึ่งเป็นหมู่บ้านคนเมือง โรงเรียนแห่งนี้ประกอบด้วย ครู 5 คนและนักเรียน 120 คน นักเรียนที่มาเรียนที่นี่จะอยู่ในหมู่บ้านใกล้เคียงเช่น หมู่บ้านห้วยม่วง บ้านห้วยน้ำริน หมู่บ้านดอยมด (หน้า 25) ส่วนศูนย์พัฒนาเด็กเล็กนั้น (หน้า 25)

Health and Medicine

สุขภาพ การศึกษาระบุว่ามูเซอบ้านห้วยโป่งมีคนติดยาเสพติด 1 คน(1.8 %)และบ้านห้วยน้ำรินมีคนติดยาเสพติด 9 คน(14.8%) (หน้า 34,47)

Art and Crafts (including Clothing Costume)

ไม่มี

Folklore

ไม่มี

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

การติดต่อกับเจ้าหน้าที่ พบว่าจากการศึกษาซึ่งแบ่งออกเป็น 9 กลุ่มนั้นมูเซอบ้านห้วยน้ำรินติดต่อเจ้าหน้าที่จำนวน 11-20 ครั้งต่อปีคิดเป็น 42.6%และพบปะเจ้าหน้าที่ 0-10 ครั้งต่อปีคิดเป็น 37.7 % และบ้านห้วยโป่งไม่พบเจ้าหน้าที่เลยคิดเป็น 46.4 % (26 คน) และพบเจ้าหน้าที่ 11-20 ครั้ง คิดเป็น 14.3 %หรือ 8 คน (ตารางหน้า 36,51)

Social Cultural and Identity Change

ไม่มี

Other Issues

ไม่มี

Map/Illustration

แผนภูมิ ความสัมพันธ์ของตัวแปรที่ใช้ในการวิจัย (หน้า 5) ตาราง ความแตกต่างของวิธีการส่งเสริม (หน้า 18) พื้นที่ปลูกพืช (หน้า 21) การผลิตพืชต่างๆ (หน้า 22) ปฏิทินการปลูกพืช , การบริโภคข้าวในครัวเรือน (หน้า 23) อุปกรณ์ในการทำฟาร์ม (หน้า 24) จำนวนสัตว์เลี้ยง (หน้า 25) รายได้ (หน้า 26) ปัญหาและความต้องการของเกษตรกร (หน้า 27,28) จำนวนเกษตรกรแยกตามอายุ (หน้า 32) ความสามารถในการใช้ภาษาท้องถิ่น ,ตำแหน่งทางสังคม (หน้า 33) การติดนาเสพติดของเกษตรกร,ฐานะเศรษฐกิจ (หน้า 34) ขนาดพื้นที่ถือครองที่ดิน,รายได้ (หน้า 35) การพบปะของเกษตรกรในการพบปะเจ้าหน้าที่ในรอบปี (หน้า 36) ความคาดหวังต่อประโยชน์ที่จะได้รับของเกษตรกร (หน้า 37) การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆของเกษตรกร (หน้า 38)การมีส่วนร่วมในการปรึกษาหารือ (หน้า 39) การมีส่วนร่วมในการประสานงานและประชาสัมพันธ์ (หน้า 40) การรับผลประโยชน์ (หน้า 41) การมีส่วนร่วมกับตัวแปรอิสระ (หน้า 43) ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานของตัวแปรอสระและตัวแปรตาม ,การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ (หน้า 44) ปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินกิจกรรมกลุ่ม, ความต้องการช่วยเหลือสนับสนุนของเกษตรกร (หน้า 46)

Text Analyst ภูมิชาย คชมิตร Date of Report 27 พ.ค. 2562
TAG ลาหู่, การทำการเกษตร, เศรษฐกิจ, เชียงราย, Translator -
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง