สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ม้ง,ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ กะเหรี่ยง,ลาหู่ ลาฮู,ความรู้,อาชีพ,เชียงใหม่,เชียงราย
Author อิฐศักดิ์ ศรีสุโข
Title การศึกษาเพื่อหาแนวทางเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคการเกษตรในและนอกชุมชนชาวเขา : ศึกษากรณีเผ่าแม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ
Document Type บทความ Original Language of Text ภาษาไทย
Ethnic Identity ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู, ม้ง, ปกาเกอะญอ, Language and Linguistic Affiliations ม้ง-เมี่ยน
Location of
Documents
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน) Total Pages 36 Year 2541
Source สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม
Abstract

          งานเขียนกล่าวถึงงานที่ชาวเขาที่ประกอบด้วย แม้ว กะเหรี่ยง และมูเซอที่อยู่ในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และแม่ฮ่องสอนเข้ามาทำงานในเมืองรวมถึงความต้องการในการฝึกอบรมอาชีพนอกภาคการเกษตรให้กับชาวเขา ซึ่งการอบรมความรู้ก็เพื่อเป็นการหาแนวทางในการส่งเสริมความรู้ด้านการประกอบอาชีพให้ชาวเขาต่อไป สำหรับการศึกษาได้พบว่าการทำงานในเมืองนั้นชาวเขาจะมีปัญหาเรื่องการสื่อสารเพราะพูดภาษาไทยไม่ชัดบางรายก็อ่านหนังสือไม่ออก นอกจากนี้โดยมากชาวเขาจะแค่ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งในทุกวันนี้บริษัทหลายแห่งที่รับคนเข้าทำงานจะรับคนที่เรียนจบตั้งแต่ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 นอกจากนี้ชาวเขาที่ได้สัญชาติไทยแล้วยังเลือกงานและอยากได้ค่าแรงในอัตราที่สูง แต่ผู้ว่าจ้างจะจ่ายให้ไม่ถึง เป็นต้น

Focus

          เพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลักษณะงานที่ชาวเขาเข้ามาทำงานในเมืองและต้องการของตลาดแรงงานในประเทศและเพื่อศึกษาความต้องการฝึกอบรมอาชีพของชาวเขาที่มีความประสงค์จะทำงานนอกภาคการเกษตรโดยเฉพาะเผ่าแม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ และเป็นแนวทางในการเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคเกษตรในและนอกชุมชนให้กับชาวเขา (หน้า 7)

Theoretical Issues

          ไม่มี

Ethnic Group in the Focus

          กลุ่มตัวอย่างมี 3 ชาติพันธุ์ คือ แม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ เชียงรายและแม่ฮ่องสอน (หน้า 7) แต่เน้นการนำเสนอเกี่ยวกับม้งหรือแม้วเป็นหลัก

Language and Linguistic Affiliations

          แม้วพูดภาษาจีนได้ดังนั้นเมื่อเดินทางไปทำงานที่ไต้หวันจึงไม่มีอุปสรรคด้านภาษา (หน้า 27) ส่วนการสมัครงานในจังหวัดเชียงรายนั้นแรงงานจังหวัดระบุว่า ชาวเขาจะมีปัญหาเรื่องพูดภาษาไทยไม่ชัดและอ่านหนังสือภาษาไทยไม่ออก (หน้า 15)

Study Period (Data Collection)

          ไม่มีข้อมูล

History of the Group and Community

          ไม่มีข้อมูล

Settlement Pattern

          ไม่มีข้อมูล

Demography

          ประชากรชาวเขาในประเทศไทย มีประชากรชาวเขาทั้งหมด 745,910 คน โดยแบ่งออกเป็น กะเหรี่ยง 353,110คน(1101%) อีก้อ 49,903 คน ถิ่น 48,025 คน เย้า 41,697 คน ลีซอ 31,463 คน ลัวะกับขมุ 27,877 คน (หน้า 12) แม้ว บ้านขุนห้วยแม่เปา หมู่ 5 ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย มีบ้านเรือนจำนวน 181 หลังคาเรือน มีประชากรทั้งหมด 1,400 คน เป็นผู้ชาย 713 คน และผู้หญิง 687 คน (หน้า 25) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Economy

          งานที่ชาวเขาเข้ามาทำในเมือง จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ.2537 โดยศูนย์ชาวเขา งานที่ชาวเขาจำนวน 2,782คนที่มาทำงานในเมืองประกอบด้วย ทำงานรับจ้าง 999 คน (33.52%) โดยแบ่งออกเป็นรับจ้างทั่วไป ได้แก่ ซ่อมถนน เก็บขยะ กระเป๋ารถและอื่นๆ 458คน ก่อสร้าง 105 คน ล้างจาน 51 คน ขายของหน้าร้าน 50 คน เป็นยาม 13 คน ทำรางน้ำ 13 คน ทำงานในร้านขายเครื่องไฟฟ้า 13 คนและทำงานโรงแรมและอู่รถ 19 คน เป็นต้น (หน้า 13,14) หญิงบริการ 621 คน(20.84 %) (หน้า 13) ประกอบด้วย มูเซอ 223 คน เย้า 115 คน อีก้อ 109 คน ลีซอ 60 คน ขมุ 22 คน ถิ่น 18 คน ไทยใหญ่ 39 คน ไทยลื้อ 25 คน และไตล๋อย 7 คน (หน้า 14) ช่างฝีมือ 287 คน(9.63%)(หน้า 13)ได้แก่ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า 78 คน ช่างเงิน 13 คน ช่างเย็บหนัง 10คน ขับรถ 10คน ช่างทอง 8 คน สอนศาสนา 7 คน ซ่อมรถยนต์ 8 คน ทำรองเท้า 6 คน ทอผ้า 6 คน มัคคุเทศก์ 4 คน ช่างไฟ 4 คน และอื่นๆ138 คน(หน้า 14) นอกจากนี้ก็ทำงานบ้าน 269 คน (9.03%) ทำงานโรงงาน 236 คน(7.92%) ทำงานร้านอาหาร 221คน (7.42%) ค้าขาย 75 คน (2.52%) ทำงานภาครัฐและเอกชน 71 คน (2.38%) (หน้า 13) สำหรับปัญหาของการทำงานของชาวเขาก็คือกลุ่มที่มีสัญชาติไทยมักเรียกค่าแรงตอบแทนต่อวันในอัตราสูง 110 -120 บาทต่อวัน ซึ่งข้อเรียกร้องตรงนี้นายจ้างมักจ้างในราคาที่น้อยกว่านั้น (หน้า 15) การฝึกอบรมอาชีพ กะเหรี่ยงบ้านผาแตกได้รับการฝึกอบรมอาชีพโดยแบ่งเป็นสองประเภทคือ คือการฝึกอบรมซ่อมรถจักรยานยนต์โดยมีครูฝึกซึ่งเป็นช่างจากสถาบันพัฒนาฝีมือแรงงานภาคเหนือตอนบนจังหวัดลำปางมาอบรมให้ผู้เข้าอบรม ระยะเวลาอบรม 45 วันที่บ้านผาแตกมีผู้เข้าร่วมฝึกอบรมจำนวน 20 คน (หน้า 28) ในระหว่างฝึกอบรมครูฝึกจะซ่อมรถให้ฟรีและเจ้าของรถต้องซื้ออุปกรณ์ที่จะมาเปลี่ยน สำหรับอุปสรรคในการฝึกก็คือ ผู้เข้าร่วมอบรมต้องไปทำงานของครอบครัวจึงทำให้ต้องขาดการอบรมในบางช่วง (หน้า 29) การฝึกอบรมตัดเย็บเสื้อผ้า จัดที่บ้านแม่หลอด ตำบลสบเปิง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ มีกะเหรี่ยงและคนไทยเข้าอบรม 20 คน เป็นเวลา 45 วัน (หน้า 29) ส่วนการฝึกอบรมอาชีพกะเหรี่ยงที่บ้านห้วยขม หมู่ 10 ตำบลแม่ยาว อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย มีการอบรมซ่อมจักรยานยนต์ เวลา 40 วันมีผู้เข้าร่วมกิจกรรมการอบรมความรู้ 20 คน คนที่เข้าร่วมคือกะเหรี่ยงจากบ้านห้วยขม บ้านรวมมิตร บ้านยางคำนุ และการอบรมเย็บเสื้อผ้ามีคนเข้าอบรม 20 คนเป็นเวลา 320 ชั่วโมงหรือ 40 วัน(หน้า 29) แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีประชากร 50 หลังคาเรือนทำนา จากจำนวนประชากรทั้งหมด 170 หลังคาเรือนและทำไร่ทำสวน สำหรับพืชที่ปลูกเช่น ข้าวนาดำ ข้าวไร่ ข้าวโพด ขิงถั่ว ฝ้าย กะเหล่ำปลีและอื่นๆ (หน้า 26)

Social Organization

          แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ลักษณะทางสังคมคนในหมู่บ้านจะช่วยเหลือเกื้อกูลต่อกัน สำหรับคนที่เป็นญาติพี่น้องกันจะอยู่ในตระกูลเดียวกันคือจะมีผีบรรพบุรุษหรือ ”ตั้วตู่กลั๊ง “ เหมือนกัน (หน้า 27) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Political Organization

          แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีผู้ใหญ่บ้าน 1 คนและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน 4 คน เป็นผู้นำหมู่บ้าน (หน้า 26) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Belief System

          แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีผู้นับถือศาสนาต่างๆ ดังนี้ นับถือผี 154 หลังคาเรือน นับถือศาสนาคริสต์ 22 หลังคาเรือน และนับถือศาสนาอิสลามอีก 5 หลังคาเรือน (หน้า 25) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Education and Socialization

          แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ในหมู่บ้านมีโรงเรียนประจำหมู่บ้านชื่อโรงเรียนแม่หลวงอุปถัมภ์ไทยคีรี ทำการสอนตั้งแต่ชั้นอุบาล ประถมศึกษากระทั่งถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (หน้า 25) ชาวเขาโดยมากจะเรียนจบในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งจะมีอุปสรรคตอนสมัครงานเพราะมีหลายบริษัทที่รับคนเข้าทำงานต้องเรียนจบไม่ต่ำกว่าระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (หน้า 15) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Health and Medicine

          แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ในหมู่บ้านมีสถานีอนามัยและเจ้าหน้าที่ทำงานดูแลด้านสุขภาพอนามัย สถานีอนามัยแห่งนี้ซึ่งเปิดมาตั้งแต่ พ.ศ.2532 (หน้า 26) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ

Art and Crafts (including Clothing Costume)

          ไม่มี

Folklore

          ไม่มี

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

          ไม่มี

Social Cultural and Identity Change

          ไม่มี

Other Issues

          ไม่มี

Map/Illustration

ตาราง สาขาช่างที่เปิดรับสมัคร (หน้าภาคผนวก)

Text Analyst ภูมิชาย คชมิตร Date of Report 30 ม.ค. 2560
TAG ม้ง, ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ กะเหรี่ยง, ลาหู่ ลาฮู, ความรู้, อาชีพ, เชียงใหม่, เชียงราย, Translator -
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง