|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ม้ง,ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ กะเหรี่ยง,ลาหู่ ลาฮู,ความรู้,อาชีพ,เชียงใหม่,เชียงราย |
Author |
อิฐศักดิ์ ศรีสุโข |
Title |
การศึกษาเพื่อหาแนวทางเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคการเกษตรในและนอกชุมชนชาวเขา : ศึกษากรณีเผ่าแม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ |
Document Type |
บทความ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู, ม้ง, ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ม้ง-เมี่ยน |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน) |
Total Pages |
36 |
Year |
2541 |
Source |
สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม |
Abstract |
งานเขียนกล่าวถึงงานที่ชาวเขาที่ประกอบด้วย แม้ว กะเหรี่ยง และมูเซอที่อยู่ในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และแม่ฮ่องสอนเข้ามาทำงานในเมืองรวมถึงความต้องการในการฝึกอบรมอาชีพนอกภาคการเกษตรให้กับชาวเขา ซึ่งการอบรมความรู้ก็เพื่อเป็นการหาแนวทางในการส่งเสริมความรู้ด้านการประกอบอาชีพให้ชาวเขาต่อไป สำหรับการศึกษาได้พบว่าการทำงานในเมืองนั้นชาวเขาจะมีปัญหาเรื่องการสื่อสารเพราะพูดภาษาไทยไม่ชัดบางรายก็อ่านหนังสือไม่ออก นอกจากนี้โดยมากชาวเขาจะแค่ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งในทุกวันนี้บริษัทหลายแห่งที่รับคนเข้าทำงานจะรับคนที่เรียนจบตั้งแต่ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 นอกจากนี้ชาวเขาที่ได้สัญชาติไทยแล้วยังเลือกงานและอยากได้ค่าแรงในอัตราที่สูง แต่ผู้ว่าจ้างจะจ่ายให้ไม่ถึง เป็นต้น |
|
Focus |
เพื่อทราบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลักษณะงานที่ชาวเขาเข้ามาทำงานในเมืองและต้องการของตลาดแรงงานในประเทศและเพื่อศึกษาความต้องการฝึกอบรมอาชีพของชาวเขาที่มีความประสงค์จะทำงานนอกภาคการเกษตรโดยเฉพาะเผ่าแม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ และเป็นแนวทางในการเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคเกษตรในและนอกชุมชนให้กับชาวเขา (หน้า 7) |
|
Ethnic Group in the Focus |
กลุ่มตัวอย่างมี 3 ชาติพันธุ์ คือ แม้ว กะเหรี่ยงและมูเซอ ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ เชียงรายและแม่ฮ่องสอน (หน้า 7) แต่เน้นการนำเสนอเกี่ยวกับม้งหรือแม้วเป็นหลัก |
|
Language and Linguistic Affiliations |
แม้วพูดภาษาจีนได้ดังนั้นเมื่อเดินทางไปทำงานที่ไต้หวันจึงไม่มีอุปสรรคด้านภาษา (หน้า 27) ส่วนการสมัครงานในจังหวัดเชียงรายนั้นแรงงานจังหวัดระบุว่า ชาวเขาจะมีปัญหาเรื่องพูดภาษาไทยไม่ชัดและอ่านหนังสือภาษาไทยไม่ออก (หน้า 15) |
|
Study Period (Data Collection) |
|
History of the Group and Community |
|
Demography |
ประชากรชาวเขาในประเทศไทย มีประชากรชาวเขาทั้งหมด 745,910 คน โดยแบ่งออกเป็น กะเหรี่ยง 353,110คน(1101%) อีก้อ 49,903 คน ถิ่น 48,025 คน เย้า 41,697 คน ลีซอ 31,463 คน ลัวะกับขมุ 27,877 คน (หน้า 12) แม้ว บ้านขุนห้วยแม่เปา หมู่ 5 ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย มีบ้านเรือนจำนวน 181 หลังคาเรือน มีประชากรทั้งหมด 1,400 คน เป็นผู้ชาย 713 คน และผู้หญิง 687 คน (หน้า 25) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Economy |
งานที่ชาวเขาเข้ามาทำในเมือง จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ.2537 โดยศูนย์ชาวเขา งานที่ชาวเขาจำนวน 2,782คนที่มาทำงานในเมืองประกอบด้วย ทำงานรับจ้าง 999 คน (33.52%) โดยแบ่งออกเป็นรับจ้างทั่วไป ได้แก่ ซ่อมถนน เก็บขยะ กระเป๋ารถและอื่นๆ 458คน ก่อสร้าง 105 คน ล้างจาน 51 คน ขายของหน้าร้าน 50 คน เป็นยาม 13 คน ทำรางน้ำ 13 คน ทำงานในร้านขายเครื่องไฟฟ้า 13 คนและทำงานโรงแรมและอู่รถ 19 คน เป็นต้น (หน้า 13,14) หญิงบริการ 621 คน(20.84 %) (หน้า 13) ประกอบด้วย มูเซอ 223 คน เย้า 115 คน อีก้อ 109 คน ลีซอ 60 คน ขมุ 22 คน ถิ่น 18 คน ไทยใหญ่ 39 คน ไทยลื้อ 25 คน และไตล๋อย 7 คน (หน้า 14) ช่างฝีมือ 287 คน(9.63%)(หน้า 13)ได้แก่ช่างตัดเย็บเสื้อผ้า 78 คน ช่างเงิน 13 คน ช่างเย็บหนัง 10คน ขับรถ 10คน ช่างทอง 8 คน สอนศาสนา 7 คน ซ่อมรถยนต์ 8 คน ทำรองเท้า 6 คน ทอผ้า 6 คน มัคคุเทศก์ 4 คน ช่างไฟ 4 คน และอื่นๆ138 คน(หน้า 14) นอกจากนี้ก็ทำงานบ้าน 269 คน (9.03%) ทำงานโรงงาน 236 คน(7.92%) ทำงานร้านอาหาร 221คน (7.42%) ค้าขาย 75 คน (2.52%) ทำงานภาครัฐและเอกชน 71 คน (2.38%) (หน้า 13) สำหรับปัญหาของการทำงานของชาวเขาก็คือกลุ่มที่มีสัญชาติไทยมักเรียกค่าแรงตอบแทนต่อวันในอัตราสูง 110 -120 บาทต่อวัน ซึ่งข้อเรียกร้องตรงนี้นายจ้างมักจ้างในราคาที่น้อยกว่านั้น (หน้า 15) การฝึกอบรมอาชีพ กะเหรี่ยงบ้านผาแตกได้รับการฝึกอบรมอาชีพโดยแบ่งเป็นสองประเภทคือ คือการฝึกอบรมซ่อมรถจักรยานยนต์โดยมีครูฝึกซึ่งเป็นช่างจากสถาบันพัฒนาฝีมือแรงงานภาคเหนือตอนบนจังหวัดลำปางมาอบรมให้ผู้เข้าอบรม ระยะเวลาอบรม 45 วันที่บ้านผาแตกมีผู้เข้าร่วมฝึกอบรมจำนวน 20 คน (หน้า 28) ในระหว่างฝึกอบรมครูฝึกจะซ่อมรถให้ฟรีและเจ้าของรถต้องซื้ออุปกรณ์ที่จะมาเปลี่ยน สำหรับอุปสรรคในการฝึกก็คือ ผู้เข้าร่วมอบรมต้องไปทำงานของครอบครัวจึงทำให้ต้องขาดการอบรมในบางช่วง (หน้า 29) การฝึกอบรมตัดเย็บเสื้อผ้า จัดที่บ้านแม่หลอด ตำบลสบเปิง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ มีกะเหรี่ยงและคนไทยเข้าอบรม 20 คน เป็นเวลา 45 วัน (หน้า 29) ส่วนการฝึกอบรมอาชีพกะเหรี่ยงที่บ้านห้วยขม หมู่ 10 ตำบลแม่ยาว อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย มีการอบรมซ่อมจักรยานยนต์ เวลา 40 วันมีผู้เข้าร่วมกิจกรรมการอบรมความรู้ 20 คน คนที่เข้าร่วมคือกะเหรี่ยงจากบ้านห้วยขม บ้านรวมมิตร บ้านยางคำนุ และการอบรมเย็บเสื้อผ้ามีคนเข้าอบรม 20 คนเป็นเวลา 320 ชั่วโมงหรือ 40 วัน(หน้า 29) แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีประชากร 50 หลังคาเรือนทำนา จากจำนวนประชากรทั้งหมด 170 หลังคาเรือนและทำไร่ทำสวน สำหรับพืชที่ปลูกเช่น ข้าวนาดำ ข้าวไร่ ข้าวโพด ขิงถั่ว ฝ้าย กะเหล่ำปลีและอื่นๆ (หน้า 26) |
|
Social Organization |
แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ลักษณะทางสังคมคนในหมู่บ้านจะช่วยเหลือเกื้อกูลต่อกัน สำหรับคนที่เป็นญาติพี่น้องกันจะอยู่ในตระกูลเดียวกันคือจะมีผีบรรพบุรุษหรือ ”ตั้วตู่กลั๊ง “ เหมือนกัน (หน้า 27) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Political Organization |
แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีผู้ใหญ่บ้าน 1 คนและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน 4 คน เป็นผู้นำหมู่บ้าน (หน้า 26) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Belief System |
แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา มีผู้นับถือศาสนาต่างๆ ดังนี้ นับถือผี 154 หลังคาเรือน นับถือศาสนาคริสต์ 22 หลังคาเรือน และนับถือศาสนาอิสลามอีก 5 หลังคาเรือน (หน้า 25) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Education and Socialization |
แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ในหมู่บ้านมีโรงเรียนประจำหมู่บ้านชื่อโรงเรียนแม่หลวงอุปถัมภ์ไทยคีรี ทำการสอนตั้งแต่ชั้นอุบาล ประถมศึกษากระทั่งถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (หน้า 25) ชาวเขาโดยมากจะเรียนจบในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งจะมีอุปสรรคตอนสมัครงานเพราะมีหลายบริษัทที่รับคนเข้าทำงานต้องเรียนจบไม่ต่ำกว่าระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (หน้า 15) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Health and Medicine |
แม้วบ้านขุนห้วยแม่เปา ในหมู่บ้านมีสถานีอนามัยและเจ้าหน้าที่ทำงานดูแลด้านสุขภาพอนามัย สถานีอนามัยแห่งนี้ซึ่งเปิดมาตั้งแต่ พ.ศ.2532 (หน้า 26) กะเหรี่ยง ไม่ระบุ มูเซอ ไม่ระบุ |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
ตาราง สาขาช่างที่เปิดรับสมัคร (หน้าภาคผนวก) |
|
|