จากการศึกษาพบว่า ลักษณะเฉพาะของท้องถิ่นชุมชนมอญเกาะเกร็ด คือ ความพิถีพิถัน และประณีตในการทำกิจต่างๆ นอกจากนี้ในการเข้าถึงพื้นที่ต่างๆ ของชุมชน ยังสื่อถึงความเป็นส่วนตัวในแบบช่างประดิษฐ์ที่เคารพธรรมชาติ ซึ่งมีลักษณะเฉพาะทางกายภาพของชุมชน โดยจะสังเกตได้จากการประกอบอาชีพหลักที่ทำเครื่องปั้นดินเผา เป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน ก็จะพบสิ่งปลูกสร้างเฉพาะ ได้แก่ โรงปั้น เตาผา ศาลผีที่ใช้ทำพิธีกรรมทางความเชื่อ เป็นต้น อีกทั้งพื้นที่การประกอบกิจกรรมทางวัฒนธรรมในชุมชนของมอญเกาะเกร็ด มักจะใช้ที่ว่างบริเวณศาลผี หรือ ลานกลางบ้าน ล้วนมีระบบสัญจรที่เชื่อมโยงพื้นที่ภายในชุมชนอย่างใกล้ชิด อันเป็นปัจจัยทางกายภาพพื้นฐานที่สำคัญอย่างหนึ่งในการรักษาวิถีชีวิตของคนมอญเกาะเกร็ด ที่ก่อให้เกิดการรวมตัวกันเป็นกลุ่ม มีความสามัคคี ความเป็นหนึ่งเดียวกัน และความผูกพันร่วมกันในชุมชน ดังนั้นในทางเดียวกันเมื่อใดที่ลานทำกิจกรรมของชุมชน อันได้แก่ บริเวณศาลผี และลานกลางบ้านนี้หายไปจากชุมชน ก็อาจจะส่งผลให้คติความเชื่อ และความเป็นกลุ่มชุมชนของมอญเกาะเกร็ดสูญหายตามไปด้วย จากผลข้อมูลดังกล่าวข้างต้นนั้น จึงสมารถใช้เป็นข้อมูลส่วนหนึ่งในการออกแบบ และนำเสนอแนวทางการอนุรักษ์ และพัฒนาทางกายภาพชุมชนมอญเกาะเกร็ดได้ในระดับหนึ่ง

ศึกษาถึงลักษณะเฉพาะท้องถิ่นของชุมชนมอญเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี โดยวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบทางกายภาพ สังคม และเศรษฐกิจของชุมชน เพื่อเสนอแนวทางการอนุรักษ์พัฒนา และแนวทางการออกแบบในพื้นที่ชุมชนมอญเกาะเกร็ด

ไม่ได้ระบุ

มอญเกาะเกร็ด ตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี

ไม่ได้ระบุ

ไม่ได้ระบุ

มอญได้หนีภัยจากพม่าอพยพเข้ามายังประเทศไทย ในปี พ.ศ.2317 ซึ่งตรงกับสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี ซึ่งพระองค์ทรงโปรดเกล้า ฯ ให้ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่ปากเกร็ด เมืองนนทบุรี และสามโคก เมืองปทุมธานี ต่อมาปี พ.ศ.2358 สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มอญได้อพยพเข้าทางอุทัยธานี ด่านเจดีย์สามองค์ และตาก ทรงโปรดเกล้าฯ ให้รับอยู่ที่ปากเกร็ด นนทบุรี จึงสันนิษฐานว่ามอญที่อยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่บางปะอินถึงกรุงเทพฯ คือ อยู่ที่ปากเกร็ด นนทบุรี, สามโคก ปทุมธานี และปากลัด สมุทรปราการ นั้นล้วนเป็นพี่น้องกัน มอญที่อพยพเข้ามาในประเทศไทยมักอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม มีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย ปกครองตนเอง ประกอบอาชีพอิสระตามความชำนาญ โดยเฉพาะชาวมอญเกาะเกร็ดยึดอาชีพทำเครื่องปั้นดินเผาซึ่งได้รับการถ่ายทอดมาจากเมืองมะตะบัน และหงสาวดี และลักษณะทางกายภาพกับการตั้งถิ่นฐานจะมีความสัมพันธ์ต่อการประกอบอาชีพ (หน้า 23)

ผู้วิจัยได้ชี้ให้เห็นลักษณะเฉพาะในการตั้งถิ่นฐานของมอญเกาะเกร็ดดังนี้ 1. ตั้งชุมชนในบริเวณที่สามารถสัญจรได้สะดวกทั้งทางน้ำ และทางบก โดยมีสัญลักษณ์สำคัญทางศาสนา เช่น ศาสนาสถานอันมีเจดีย์มอญทรงลังกาเป็นจุดสำคัญ หรือศูนย์กลาง 2. มีการแสดงขอบเขตชุมชนแต่ละชุมชนอย่างชันเจน โดยอาศัยคูคลอง และท่าน้ำ เป็นสำคัญ 3. การประกอบอาชีพการทำเครื่องปั้นดินเผา ถือเป็นอาชีพหลักของชุมชน 4. ลักษณะบ้านเรือนเป็นแบบบ้านเดี่ยวใต้ถุนสูงหากตั้งบ้านเรือนอยู่ริมน้ำ และเป็นบ้าน 2 ชั้น หากตั้งอยู่ริมถนนทางสัญจรทางบก (หน้า 30) ในส่วนพื้นที่ทำการเกษตรนั้นมีประมาณ 1,268 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 44.65 พื้นที่ที่เหลือก็เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย สำหรับการทำอุตสาหกรรมในครัวเรือนมีประมาณร้อยละ 28.25 และอื่นๆ อีกร้อยละ 27.10 สำหรับชุมชนมอญในเกาะเกร็ดนั้น ถือว่าเป็นชุมชนที่เจริญมาตั้งแต่ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งสังเกตได้จากวัดที่สร้างขึ้นมานั้น จะเป็นวัดที่มีสถาปัตยกรรมอันโดดเด่นอยู่ในช่วงปลายสมัยอยุธยาเกือบทั้งสิ้น โดยชุมชนมอญเกาะเกร็ดนี้ จะมีเพียง 3 หมู่บ้าน คือ หมู่ที่ 1 บ้านลัดเกร็ด, หมู่ที่ 6 บ้านเสาธงทอง และหมู่ที่ 7 บ้านโอ่งอ่าง โดยหมู่บ้านทั้ง 3 นั้นจะตั้งบ้านเรือนอยู่ใกล้ริมแม่น้ำเจ้าพระยา (หน้า 34)

ตำบลเกาะเกร็ด แบ่งพื้นที่เป็น 7 หมู่บ้าน มีจำนวนครัวเรือน 1,383 ครัวเรือน จำนวน 7,016 คน

เดิมอาชีพหลักของมอญเกาะเกร็ด จะเป็นการทำอุตสาหกรรมในครัวเรือนประเภทเครื่องปั้นดินเผา แต่ส่วนใหญ่สภาพเศรษฐกิจของตำบลเกาะเกร็ดปัจจุบันนั้น อาชีพการทำเครื่องปั้นดินเผามีจำนวนน้อยลง โดยจะเน้นทำงานรับจ้างในภาครัฐ และเอกชนแทน รองลงมาจะเป็นการทำพาณิชยกรรม เป็นต้น และประชาชนมักจะประกอบอาชีพมากกว่า 1 อย่าง ซึ่งมีทั้งอาชีพหลัก และอาชีพเสริมแล้วแต่ความถนัดของแต่ละคน (หน้า 76)

ภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ดนั้น บ้านเรือนภายในชุมชนอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม และยังมีความสัมพันธ์กันอย่างเครือญาติ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน จึงทำให้มีความสนิทสนมและใกล้ชิดกัน การถ่ายทอดมรดกทางวัฒนธรรมทั้งทางคติความเชื่อ นิทานปรัมปรา และขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆ ภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ดนั้นทำได้ง่าย อีกทั้งในชุมชนยังมีวัดมอญ ที่เป็นศูนย์กลางชุมชน ซึ่งใช้เป็นที่รวมกลุ่มเพื่อประกอบกิจกรรมและพิธีกรรมต่างๆ ได้แก่ วัดปรมัยยิกาวาส, วัดเสาธงทอง และวัดฉิมพลี จากการรักษาเอกลักษณ์วัฒนธรรมประเพณีของตนตามที่บรรพบุรุษได้ถ่ายทอดสืบต่อกันมานั้น จึงทำให้ช่วยสร้างความเป็นปึกแผ่น และความเป็นหนึ่งอันเดียวกันภายในกลุ่มชุมชนได้ (หน้า 8 และ 31)

ไม่ได้ระบุ

ชาวมอญถือได้ว่าเป็นชนชาติที่ยึดถือและปฏิบัติตามคติความเชื่อขนบธรรมเนียมประเพณีของชนชาติตนอย่างเคร่งครัด โดยจะเห็นได้จาก 3 กิจกรรมหลักใหญ่ๆ ของชุมชน ได้แก่ กิจกรรมทางศาสนา, กิจกรรมทางประเพณี และกิจกรรมทางวัฒนธรรม ซึ่งทั้ง 3 กิจกรรมนั้นล้วนแล้วแต่มีความสัมพันธ์กับช่วงเวลา ฤดูกาล และพฤติกรรมการแสดงออกอีกด้วย นอกจากนี้ทุกกิจกรรมยังสื่อให้เห็นถึงความหมายแฝง ที่มีขึ้นเพื่อให้คนในชุมชนร่วมใจสามัคคี อนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรมความเชื่อของตนให้สืบทอดต่อไป และยังเป็นการช่วยให้รำลึกถึงบรรพบุรุษ อีกทั้งยังเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้คนในชุมชนไม่ลืมความเป็นมาของตนเอง (หน้า 69)

ประชาชนส่วนใหญ่อ่านออกเขียนได้ และจบการศึกษาภาคบังคับ โดยในชุมชนจะมีสถานศึกษาอยู่ 2 แห่ง โรงเรียนวัดปรมัยยิกาวาส ซึ่งเปิดสอนตั้งแต่ระดับอนุบาล จนถึงมัธยมศึกษาปีที่ 3 และโรงเรียนวัดเสาธง ที่เปิดสอนในระดับประถมศึกษาปีที่ 1 ถึง 6 นอกจากนี้ภายในชุมชนยังมีวัด ที่เป็นสถานที่สำหรับการให้บริการข่าวสารในชุมชนอีกด้วย โดยมีศาลาอ่านหนังสือประจำหมู่บ้าน, มีกระดานข่าวประชาสัมพันธ์ข่าวในชุมชน และหอกระจาย เป็นต้น (หน้า 57)

การจัดการระบบสารณสุขในชุมชนนั้น ยังไม่การจัดการระบายน้ำ บำบัดน้ำเสีย และกำจัดขยะ เพื่อจัดการของเสียภายในชุมชน ยังคงมีการระบายของเสียลงสู่ธรรมชาติโดยตรง

ชุมชนมอญเกาะเกร็ด เป็นแหล่งวัฒนธรรมมอญที่สำคัญแห่งหนึ่งในประเทศไทยที่มีความเจริญทางวัฒนธรรมหลายด้าน ซึ่งมอญเกาะเกร็ดนี้จะมีชื่อเสียงเด่นในการทำเครื่องปั้นดินเผา โดยการทำเครื่องปั้นดินเผาของมอญเกาะเกร็ดนี้ จะมีลักษณะเฉพาะเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนเครื่องปั้นที่ใดๆ นั่นคือ การทำเครื่องปั้นดินเผาชนิดเนื้อแดงแบบไม่เคลือบ มีทั้งโอ่งน้ำ อ่าง ครก และหม้อน้ำลายวิจิตรต่างๆ แต่ปัจจุบันด้วยสภาพเศรษฐกิจที่ซบเซา และภาวการณ์ขาดแคลนวัตถุดิบ รวมถึงการสืบทอดอาชีพการทำเครื่องปั้นดินเผานั้นได้รับความนิยมน้อยลง จึงทำให้ผลงานเครื่องปั้นดินเผาอันเป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมเด่นของมอญเกาะเกร็ดนั้นเริ่มหายากขึ้นทุกที เป็นต้น (หน้า 32)

ไม่ได้ระบุ

ไม่ได้ระบุ

สภาพสังคมมอญเกาะเกร็ดแต่เดิม จะเป็นสังคมที่ค่อนข้างสงบ ประชาชนมีวิถีชีวิตเรียบง่าย จากกระแสวัฒนธรรมของสังคมเมือง และภาวะเศรษฐกิจที่แปรเปลี่ยน ก็ส่งผลให้เกาะเกร็ดเริ่มมีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นตามไปด้วย รวมไปถึงในเรื่องคติค่านิยมความเชื่อดั้งเดิมของชาวมอญ และรูปแบบประเพณีพิธีกรรม (หน้า 72) อีกทั้งรูปแบบการประกอบอาชีพ จากแต่เดิมการทำเครื่องปั้นดินเผา ถือเป็นเอกลักษณ์อันโดดเด่นของมอญเกาะเกร็ดด้วยลายวิจิตรที่เป็นลักษณะเฉพาะ ก็ต้องถูกแปรเปลี่ยนไปตามความต้องการของตลาดเช่นกัน (หน้า 32)

การอนุรักษ์ และพัฒนาพื้นที่ชุมชน

ผู้วิจัยได้มีการนำเสนอข้อมูลด้วยการใช้รูปภาพเป็นส่วนหนึ่งในการศึกษาครั้งนี้ ซึ่งประกอบด้วย -ภาพที่ 1 จิตรกรรมฝาผนังที่สื่อถึงวิถีชีวิต, วัฒนธรรม, ศิลปกรรม และสถาปัตยกรรมของชาวมอญ (หน้า 1) -ภาพที่ 2 ตัวอย่างลักษณะทางกายภาพบางประการที่บ่งบอกว่าเป็นชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 2) -ภาพที่ 3 ตัวอย่างองค์ประกอบทางกายภาพบางประการที่บ่งบอกว่าเป็นชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 3) -ภาพที่ 4 ขอบเขตพื้นที่ศึกษา และพื้นที่ออกแบบ (หน้า 4) -ภาพที่ 5 ลำดับขั้นตอนในการเสนอผลวิจัยโครงการ : แนวทางการอนุรักษ์พัฒนาพื้นที่ชุมชนมอญเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 6) -ภาพที่ 6 ตัวอย่างบรรยากาศในอดีตของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 9) -ภาพที่ 7 ตัวอย่างบรรยากาศปัจจุบันในมุมต่างๆ ภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 11) -ภาพที่ 8 ตัวอย่างบรรยากาศปัจจุบันบางมุมภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (1) (หน้า 13) -ภาพที่ 9 ตัวอย่างกิจกรรมภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 14) -ภาพที่ 10 ตัวอย่างบรรยากาศปัจจุบันในมุมต่างๆ ภายในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (2) (หน้า 16) -ภาพที่ 11 การกำหนดการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่ตำบลเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 18) -ภาพที่ 12 แนวเขตการควบคุมการก่อสร้างอาคารในพื้นที่ตำบลเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 19) -ภาพที่ 13 แผนภูมิสรุปความสัมพันธ์ของแนวคิดทฤษฎี เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง (หน้า 21) -ภาพที่ 14 ตำแหน่ง และตัวอย่างบรรยากาศการตั้งถิ่นฐานครัวเรือนมอญที่อยู่ตามริมแม่น้ำเจ้าพระยา (หน้า 23) -ภาพที่ 15 ตำแหน่งคูคลอง และแม่น้ำโดยรอบพื้นที่ศึกษาในช่วงรศ. 124 (หน้า 25) -ภาพที่ 16 แนวขุดคลองลัดเกร็ดน้อย บริเวณวัดปากอ่าวจรดท้ายด่านของบ้านแหลมช่วงพศ. 2265 (หน้า 26) -ภาพที่ 17 การใช้ที่ดินในปีพศ. 2549 และพศ. 2510 ตามลำดับ (หน้า 28) -ภาพที่ 18 การใช้ที่ดินในปีพศ. 2518 และพศ. 2523 ตามลำดับ (หน้า 29) -ภาพที่ 19 ตัวอย่างลักษณะเฉพาะในการตั้งถิ่นฐาน และความเป็นชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 30) -ภาพที่ 20 ตัวอย่างลักษณะเฉพาะความสัมพันธ์กลุ่มคนในการประกอบกิจกรรมของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 31) -ภาพที่ 21 ตัวอย่างลักษณะเฉพาะเครื่องปั้นดินเผาของคนมอญเกาะเกร็ดบางประการ (หน้า 32) -ภาพที่ 22 ตัวอย่างความเป็นชุมชนมอญเกาะเกร็ดบางประการที่สื่อออกเป็นองค์ประกอบกายภาพ (หน้า 33) -ภาพที่ 23 ที่ตั้งตำบลเกาะเกร็ดในเขตการปกครองจังหวัดนนทบุรี (หน้า 35) -ภาพที่ 24 ที่ตั้งตำบลเกาะเกร็ดในเขตการปกครอง อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 36) -ภาพที่ 25 -ภาพที่ 24 ที่ตั้งตำบลเกาะเกร็ดในเขตการปกครอง ตำบลปากเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 37) -ภาพที่ 26 แบ่งเขตการปกครองชุมชนมอญเกาะเกร็ดในเขตตำบลปากเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (หน้า 38) -ภาพที่ 27 กลุ่มพื้นที่ที่มีสภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 39) -ภาพที่ 28 กลุ่มพื้นที่ที่มีลักษณะชุดดินส่วนใหญ่ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 40) -ภาพที่ 29 ตำแหน่งของเส้นคลองต่างๆ ในพื้นที่ชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 41) -ภาพที่ 30 ตำแหน่งของกลุ่มประชากรส่วนใหญ่ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 42) -ภาพที่ 31 สัดส่วนกลุ่มอายุต่างๆ ของประชากรส่วนใหญ่ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 43) -ภาพที่ 32 ลักษณะเฉพาะบางประการทางภูมิประเทศที่สื่อออกมาเป็นองค์ประกอบทางกายภาพของชุมชน (หน้า 44) -ภาพที่ 33 ลักษณะเฉพาะบางประการของการใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 46) -ภาพที่ 34 การแบ่งกลุ่มพื้นที่ใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ดตามข้อกำหนดผังเมือง (หน้า 47) -ภาพที่ 35 การแบ่งกลุ่มพื้นที่ตามลักษณะเฉพาะของการใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 48) -ภาพที่ 36 ภาพตัวอย่างกลุ่ม และบริเวณอาคารที่เสนออนุรักษ์ และพัฒนาในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 49) -ภาพที่ 37 ตำแหน่งกลุ่มอาคาร ประเด็นภาพ และพื้นที่กลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 50) -ภาพที่ 38 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นความสูงกลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 51) -ภาพที่ 39 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นวัสดุ-โครงสร้างของกลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 52) -ภาพที่ 40 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นสีของกลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 53) -ภาพที่ 41 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นอายุของกลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 54) -ภาพที่ 42 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นสภาพของกลุ่มอาคารในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 55) -ภาพที่ 43 ตำแหน่งของกลุ่มอาคาร ประเด็นอนุรักษ์พัฒนาพื้นที่ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 56) -ภาพที่ 44 ตัวอย่างแหล่งบริการทางสังคมต่างๆ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 57) -ภาพที่ 45 ตำแหน่งพื้นที่การประกอบกิจกรรมการบริการทางสังคมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (1) (หน้า 58) -ภาพที่ 46 ตำแหน่งพื้นที่การประกอบกิจกรรมการบริการทางสังคมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (2) (หน้า 59) -ภาพที่ 47 ตำแหน่งของกลุ่มพื้นที่การประกอบกิจกรรมการบริการทางสังคมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 60) -ภาพที่ 48 ตัวอย่างที่เกี่ยวข้องกับการคมนาคมขนส่งในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 61) -ภาพที่ 49 ตำแหน่งพื้นที่ที่มีระบบโครงสร้างพื้นฐานในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 62) -ภาพที่ 50 ตำแหน่งพื้นที่ที่มีระบบโครงข่ายคมนาคมขนส่งในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 63) -ภาพที่ 51 ตำแหน่งพื้นที่จุดศูนย์รวมการสัญจรในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 64) -ภาพที่ 52 ลักษณะเฉพาะบางประการ เรื่องการตั้งถิ่นฐานของคนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 66) -ภาพที่ 53 ตำแหน่ง และสัดส่วนของกลุ่มประชากรในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 67) -ภาพที่ 54 ตำแหน่งกลุ่มประชากรที่ตั้งถิ่นฐานด้วยความสัมพันธ์ต่างๆ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 68) -ภาพที่ 55 ตัวอย่างประกอบกิจกรรมทางศาสนา, ประเพณี และวัฒนธรรมของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 69) -ภาพที่ 56 ตำแหน่ง ช่วงเวลา และประเภทกิจกรรมที่เกิดขึ้นในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 70) -ภาพที่ 57 ตำแหน่งพื้นที่การประกอบกิจกรรมที่สื่อความหมายในกิจกรรมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 71) -ภาพที่ 58 ตัวอย่างแหล่งประกอบกิจกรรมทางประเพณีชีวิต และสังคมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 72) -ภาพที่ 59 ตำแหน่ง และช่วงเวลา ในการประกอบกิจกรรมบนพื้นที่ของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 73) -ภาพที่ 60 ตำแหน่ง และกลุ่มคนที่เข้าประกอบกิจกรรมในช่วงเวลาต่างๆ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 74) -ภาพที่ 61 ตัวอย่างลักษณะเฉพาะด้านเศรษฐกิจบางประการของคนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 76) -ภาพที่ 62 สัดส่วนของกลุ่มอาชีพส่วนใหญ่ตามกลุ่มบ้านในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 77) -ภาพที่ 63 กลุ่มพื้นที่ส่วนใหญ่ที่คงอยู่ทางวัฒนธรรม อาชีพ และสืบทอดอาชีพในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 78) -ภาพที่ 64 สัดส่วนการถือครองกรรมสิทธิ์ที่ดินส่วนใหญ่ตามกลุ่มหมู่บ้านในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 79) -ภาพที่ 65 กลุ่มพื้นที่ส่วนใหญ่ที่ผูกพันกับที่อยู่อาศัยภายในพื้นที่ของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 80) -ภาพที่ 66 สัดส่วนของกลุ่มแรงงานที่ทำงานนอกพื้นที่ตามกลุ่มหมู่บ้านในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 81) -ภาพที่ 67 กลุ่มพื้นที่ส่วนใหญ่ที่กลุ่มคนคงอยู่ และทำงานภายในพื้นที่ของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 82) -ภาพที่ 68 ตัวอย่างรูปแบบความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของกลุ่มคนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 83) -ภาพที่ 69 ตัวอย่างความสัมพันธ์ทางกายภาพในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 84) -ภาพที่ 70 ตัวอย่างองค์ประกอบบางประการที่ส่งเสริมให้เกิดศักยภาพที่ดีในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 85) -ภาพที่ 71 ตัวอย่างการเสนอศักยภาพทางกายภาพบางประการของกลุ่มพื้นที่ต่างๆ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (1) (หน้า 87) -ภาพที่ 72 ตัวอย่างการเสนอศักยภาพทางกายภาพบางประการของกลุ่มพื้นที่ต่างๆ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (2) (หน้า 88) -ภาพที่ 73 ตัวอย่างการเสนอศักยภาพทางกายภาพบางประการในพื้นที่กิจกรรมของหมู่บ้านในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 90) -ภาพที่ 74 ตัวอย่างอาหารที่เสริมศักยภาพทางเศรษฐกิจในวิถีอาชีพของคนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 91) -ภาพที่ 75 ตัวอย่างความสัมพันธ์บางประการในแนวคิดอนุรักษ์พัฒนาทางกายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 92) -ภาพที่ 76 แผนภูมิสรุปลักษณะเฉพาะท้องถิ่นในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 94) -ภาพที่ 77 แผนภูมิสรุปความสัมพันธ์ของรูปแบบทางกายภาพสังคม และเศรษฐกิจในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 95) -ภาพที่ 78 แผนภูมิสรุปแนวคิดในการอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 96) -ภาพที่ 79 ตัวอย่างความพิถีพิถัน และประณีตบางประการของชุมชนมอญเกาะเกร็ด และแผนภูมิความสัมพันธ์ของลักษณะเฉพาะท้องถิ่นมอญเกาะเกร็ด (หน้า 99) -ภาพที่ 80 ตัวอย่างลักษณะเฉพาะทางกายภาพบางประการของชุมชนมอญเกาะเกร็ด และแผนภูมิความสัมพันธ์ของรูปแบบทางกายภาพในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 100) -ภาพที่ 81 ตัวอย่างองค์ประกอบกายภาพที่สื่อลักษณะเฉพาะทางกายภาพบางประการของชุมชนมอญเกาะเกร็ด และแผนภูมิความสัมพันธ์ของรูปแบบทางกายภาพในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 101) -ภาพที่ 82 ตัวอย่างบางประการขององค์ประกอบทางกายภาพในงาน 2 มิติ : ผังชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 106) -ภาพที่ 83 ตัวอย่างบางประการในแนวคิดหลักอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 108) -ภาพที่ 84 แนวคิดในการจัดองค์ประกอบชุมชนให้มีลำดับ ขอบเขต และจุดหมายในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 110) -ภาพที่ 85 ผังของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (เดิม) (หน้า 114) -ภาพที่ 86 ผังของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 115) -ภาพที่ 87 ส่วนของพื้นที่ในการอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 116) -ภาพที่ 88 เส้นโครงข่ายทางสัญจรของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 117) -ภาพที่ 89 ลักษณะเฉพาะของการใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 118) -ภาพที่ 90 ผังการใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (เดิม) (หน้า 120) -ภาพที่ 91 ผังการใช้ประโยชน์ที่ดินในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 121) -ภาพที่ 92 กลุ่มศูนย์กลางหลักในพื้นที่วัดปรมัยยิกาวาสในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 126) -ภาพที่ 93 ลักษณะการใช้พื้นที่ริมน้ำของวัดในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 127) -ภาพที่ 94 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางหลัก : วัดปรมัยยิกาวาสในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 128) -ภาพที่ 95 แบบขยายการจัดพื้นที่ของกลุ่มศูนย์กลางหลัก : วัดปรมัยยิกาวาสในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 129) -ภาพที่ 96 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางหลัก : วัดปรมัยยิกาวาสในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 130) -ภาพที่ 97 ตารางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างของกลุ่มศูนย์กลางหลัก (หน้า 131) -ภาพที่ 98 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และแบบขยายพื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มศูนย์กลางหลัก (หน้า 133) -ภาพที่ 99 ตารางการออกแบบกลุ่มอาคาร และแบบขยายผังทางสัญจรของกลุ่มศูนย์กลางหลัก (หน้า 134) -ภาพที่ 100 ตารางแนวทางการออกแบบสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มศูนย์กลางหลัก (หน้า 135) -ภาพที่ 101 บรรยากาศของพื้นที่ประกอบกิจกรรมกลุ่มศูนย์กลางหลัก (หน้า 136) -ภาพที่ 102 กลุ่มศูนย์กลางย่อยในพื้นที่วัดไผ่ล้อม วัดเสาธงทอง และวัดฉิมพลีชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 138) -ภาพที่ 103 ลักษณะการใช้พื้นที่ริมน้ำของวัดในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 139) -ภาพที่ 104 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดไผ่ล้อมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 140) -ภาพที่ 105 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 141) -ภาพที่ 106 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดฉิมพลีในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 142) -ภาพที่ 107 แบบขยายจัดพื้นที่ของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดไผ่ล้อมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 143) -ภาพที่ 108 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดไผ่ล้อมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 144) -ภาพที่ 109 แบบขยายจัดพื้นที่ของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 145) -ภาพที่ 110 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 146) -ภาพที่ 111 แบบขยายจัดพื้นที่ของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดฉิมพลีในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 147) -ภาพที่ 112 แบบขยายผังของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดฉิมพลีในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 148) -ภาพที่ 113 ลักษณะการใช้พื้นที่ริมน้ำของกลุ่มศูนย์กลางย่อย : วัดไผ่ล้อม วัดฉิมพลี และวัดเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 149) -ภาพที่ 114 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างของกลุ่มศูนย์กลางย่อยชุมชน (หน้า 150) -ภาพที่ 115 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างในกลุ่มศูนย์กลางย่อยชุมชน (หน้า 151) -ภาพที่ 116 แนวทางควบคุมความสูง วัสดุ โทนสี และระยะห่างของอาคารโดยรอบกลุ่มศูนย์กลางย่อย (หน้า 152) -ภาพที่ 117 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายผังพื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มศูนย์กลางย่อย (หน้า 153) -ภาพที่ 118 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายผังทางสัญจรของกลุ่มศูนย์กลางย่อย (หน้า 154) -ภาพที่ 119 ตารางแนวทางการออกแบบสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มศูนย์กลางย่อย (หน้า 155) -ภาพที่ 120 กลุ่มเขตชุมชนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 175) -ภาพที่ 121 ลักษณะการใช้พื้นที่ของหมู่บ้านมอญในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 158) -ภาพที่ 122 แบบขยายผังของกลุ่มเขตชุมชนในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 159) -ภาพที่ 123 แบบขยายการรวมกลุ่มอาคารในเขตชุมชน : หมู่ 1 บ้านลัดเกร็ดในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 160) -ภาพที่ 124 แบบขยายผังของกลุ่มในเขตชุมชน : หมู่ 1 บ้านลัดเกร็ดในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 161) -ภาพที่ 125 แบบขยายการรวมกลุ่มอาคารในเขตชุมชน : หมู่ 6 บ้านเสาธงทองในเขตชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 162) -ภาพที่ 126 แบบขยายผังของกลุ่มในเขตชุมชน : หมู่ 6 บ้านเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 163) -ภาพที่ 127 แบบขยายการรวมกลุ่มอาคารในเขตชุมชน : หมู่ 7 บ้านโอ่งอ่างในเขตชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 164) -ภาพที่ 128 แบบขยายผังของกลุ่มในเขตชุมชน : หมู่ 7 บ้านโอ่งอ่างในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 165) -ภาพที่ 129 ลักษณะการใช้พื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มเขตชุมชน : ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 166) -ภาพที่ 130 ลักษณะการใช้พื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มเขตชุมชน : ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 167) -ภาพที่ 131 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างของกลุ่มเขตชุมชน (หน้า 168) -ภาพที่ 132 แบบขยายผังของกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างในเขตชุมชน (หน้า 169) -ภาพที่ 133 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายผังเมืองพื้นที่ประกอบกิจกรรมในเขตชุมชน (หน้า 170) -ภาพที่ 134 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายทางสัญจรในเขตชุมชน (หน้า 171) -ภาพที่ 135 ตารางแนวทางการออกแบบสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มในเขตชุมชน (หน้า 172) -ภาพที่ 136 กลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือนชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 174) -ภาพที่ 137 ลักษณะการใช้พื้นที่ของเขตอุตสาหกรรมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 175) -ภาพที่ 138 แบบขยายแผนผังของกลุ่มอุสาหกรรมในครัวเรือนชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 176) -ภาพที่ 139 แบบขยายผังของกลุ่มเขตชุมชน : หมู่ 1 บ้านลัดเกร็ด ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 177) -ภาพที่ 140 แบบขยายผังของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน : หมู่ 1 บ้านลัดเกร็ด ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 178) -ภาพที่ 141 แบบขยายผังของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน : หมู่ 6 บ้านเสาธงทอง ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 179) -ภาพที่ 142 แบบขยายผังของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน : หมู่ 6 บ้านเสาธงทอง ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 180) -ภาพที่ 143 แบบขยายผังของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน : หมู่ 7 บ้านโอ่งอ่าง ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 181) -ภาพที่ 144 แบบขยายผังของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน : หมู่ 7 บ้านโอ่งอ่าง ในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 182) -ภาพที่ 145 ลักษณะการใช้พื้นที่ของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 183) -ภาพที่ 146 ลักษณะการใช้พื้นที่ของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 184) -ภาพที่ 147 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน (หน้า 185) -ภาพที่ 148 แบบขยายผังของกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน (หน้า 186) -ภาพที่ 149 ตารางแนวทางการออกแบบ และขยายพื้นที่ประกอบกิจกรรมในเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน (หน้า 187) -ภาพที่ 150 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายทางสัญจรของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน (หน้า 188) -ภาพที่ 151 ตารางแนวทางการออกแบบสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มเขตอุตสาหกรรมในครัวเรือน (หน้า 189) -ภาพที่ 152 กลุ่มสวนสาธารณะในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 191) -ภาพที่ 153 ลักษณะการใช้พื้นที่ส่วนสาธารณะในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 192) -ภาพที่ 154 แบบขยายผังของกลุ่มสวนสาธารณะในวัดปรมัยยิกาวาสชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 193) -ภาพที่ 155 แบบขยายการจัดพื้นที่ของกลุ่มสวนสาธารณะในวัดปรมัยยิกาวาสชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 194) -ภาพที่ 156 แบบขยายผังของกลุ่มสวนสาธารณะในวัดปรมัยยิกาวาสชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 195) -ภาพที่ 157 ตารางแนวทางการออกแบบ และขยายพื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มสวนสาธารณะ (หน้า 196) -ภาพที่ 158 ตารางแนวทางการออกแบบ และแบบขยายพื้นที่ทางสัญจรของกลุ่มสวนสาธารณะ (หน้า 197) -ภาพที่ 159 ตารางแนวทางการออกแบบสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มสวนสาธารณะ (หน้า 198) -ภาพที่ 160 บรรยากาศของพื้นที่ประกอบกิจกรรมกลุ่มสวนสาธารณะ (หน้า 199) -ภาพที่ 161 กลุ่มสถานที่ราชการในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 201) -ภาพที่ 162 ลักษณะการใช้พื้นที่สาธารณะระหว่างวัดกับสถานที่ราชการในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 202) -ภาพที่ 163 แบบขยายผังของกลุ่มสถานที่ราชการ : บริเวณวัด และโรงเรียนปรมัยในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 203) -ภาพที่ 164 แบบขยายผังของกลุ่มสถานที่ราชการ : บริเวณวัด และโรงเรียนเสาธงทองในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 204) -ภาพที่ 165 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างของกลุ่มเขตราชการ (หน้า 205) -ภาพที่ 166 ตารางแนวทางการออกแบบ และขยายผังพื้นที่ประกอบกิจกรรมของกลุ่มเขตราชการ (หน้า 206) -ภาพที่ 167 ตารางแนวทางการออกแบบทางสัญจร และสภาพภูมิทัศน์ของกลุ่มอาคารราชการ (หน้า 207) -ภาพที่ 168 ลักษณะของการใช้พื้นที่ถนน คูคลอง และทางเดินเท้าในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 208) -ภาพที่ 169 ระบบถนน คูคลอง และทางเดินเท้าในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 210) -ภาพที่ 170 ลักษณะของการใช้พื้นที่ถนน คูคลอง และทางเดินเท้าในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 210) -ภาพที่ 171 แบบขยายผังของระบบถนน คูคลอง และทางเดินเท้าในชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 211) -ภาพที่ 172 ผังของระบบทางสัญจรของชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 212) -ภาพที่ 173 ตารางแนวทางการออกแบบกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้าง (หน้า 213) -ภาพที่ 174 ตารางแนวทางการออกแบบทางสัญจร และสภาพภูมิทัศน์ในระบบถนน คูคลองของชุมชน (หน้า 214) -ภาพที่ 175 บรรยากาศของกลุ่มอาคาร และสิ่งปลูกสร้างประกอบ (หน้า 215) -ภาพที่ 176 ตารางแนวทางในการปฏิบัติเพื่อการอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 220) -ภาพที่ 177 ตารางแนวทางในการปฏิบัติเพื่อการอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนมอญเกาะเกร็ด (หน้า 221)