|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ลาวครั่ง,คำศัพท์,ภาษา,สังคม,นครปฐม |
Author |
ศิริกุล กิติธรากุล |
Title |
ความสัมพันธ์ระหว่างความใกล้ชิดชุมชนกับการเลือกใช้ศัพท์ของชุมชนลาวครั่ง ที่บ้านหนองกระพี้ ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ลาวครั่ง ลาวขี้คั่ง,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ไท(Tai) |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร |
Total Pages |
98 |
Year |
2539 |
Source |
หลักสูตรปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาภาษาศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
Abstract |
เนื้อหาของงานเกี่ยวกับการศึกษาเรื่องการเลือกใช้ศัพท์ภาษาลาวครั่งและศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐาน ของกลุ่มคนไทยเชื้อสายลาวครั่งที่อาศัยอยู่ที่หมู่บ้านหนองกระพี้ ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม จากการศึกษาพบว่ากลุ่มที่มีอายุน้อยหรือกลุ่มวัยรุ่นมีการเลือกใช้ศัพท์ภาษาลาวครั่งน้อยกว่ากลุ่มผู้สูงอายุ และกลุ่มผู้สูงอายุมีความใกล้ชิดกับชุมชนมากกว่ากลุ่มคนที่มีอายุน้อย เนื่องจากว่ากลุ่มคนที่มีอายุน้อยเป็นกลุ่มที่ต้องไปเรียนภายนอกชุมชนสำหรับการเลือกใช้ศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐานนั้นพบว่า กลุ่มที่เรียนในระดับชั้น ม.ปลายมีการเลือกใช้ศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยฉบับมาตรฐานมากกว่ากลุ่มที่เรียนต่ำกว่าชั้น ป.5และกลุ่มที่เรียนระหว่างชั้น ป.5-ม.3 เนื่องจากว่ากลุ่มที่เรียนในระดับชั้น ม.ปลายได้ติดต่อกับชุมชนภายนอกและไปเรียนภายนอกชุมชนมากกว่ากลุ่มอื่นๆ |
|
Focus |
เพื่อวิเคราะห์ความถี่ของการใช้คำศัพท์ลาวครั่ง และคำศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐานและศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการเลือกใช้คำศัพท์กับปัจจัยทางสังคม อาทิเช่น ความใกล้ชิดชุมชนซึ่งสัมพันธ์กับอายุและการศึกษาของผู้พูดภาษาลาวครั่งที่บ้านหนองกระพี้ ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม (หน้า 4) |
|
Ethnic Group in the Focus |
คนไทยเชื้อสายลาวครั่งที่อาศัยอยู่ที่หมู่บ้านหนองกระพี้ ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม (หน้า 4,5) |
|
Language and Linguistic Affiliations |
คำศัพท์ภาษาลาวครั่ง ที่งานเขียนได้กล่าวถึงนี้เป็นคำศัพท์ภาษาลาวครั่งที่คนไทยเชื้อสายลาวครั่งใช้เป็นภาษาพูดในชีวิตประจำวันที่บ้านหนองกระพี้ ตำบลบ้านหลวง อำเภอดอนตูม จังหวัดนครปฐม (หน้า 5,15) คำว่าลาวครั่ง หรือ “ลาวขี้คั่ง” มาจากคำว่า “ครั่ง”(ที่ใช้ผนึกเอกสาร) บรรพบุรุษลาวครั่งถูกอพยพมาจากหลวงพระบาง ในสมัยก่อนเมื่อตอนกองทัพสยาม ได้ยกไปตีเมืองเวียงจันทน์หลวงพระบางและเมืองอื่นๆ ของลาวและได้ตั้งถิ่นฐานอาศัยอยู่ที่จังหวัดราชบุรี สุพรรณบุรี นครปฐม (หน้า 8) ผู้วิจัยได้อ้างงานอื่นที่ศึกษาเสียงภาษาลาวซึ่งได้แบ่งออกเป็นภาษาย่อยได้ดังนี้ 1) ภาษาลาวโซ่ง 2 ) ภาษาลาวใต้ 3) ภาษาลาวเวียง 4 ) ภาษาลาวครั่ง (หน้า 13) สำหรับภาษาลาวครั่ง มีหน่วยเสียงวรรณยุกต์ 5 หน่วยเสียง และเสียงพยัญชนะมี 20 หน่วยเสียง ซึ่งสามารถเป็นพยัญชนะต้นได้ 20 หน่วยเสียง กับเป็นพยัญชนะท้ายได้จำนวน 7 หน่วยเสียง ไม่มีเสียงพยัญชนะควบกล้ำ หน่วยเสียงสระมีจำนวน 18 หน่วยเสียง โดยแบ่งเป็นสระสั้นกับสระยาว 9 คู่ และสระประสมสองเสียงมีจำนวน 14 เสียง และสระประสมสามเสียงมี 3 เสียง (หน้า 13,14) การเลือกใช้ศัพท์ลาวครั่ง สำหรับการวิจัยในงานเขียนได้ใช้หน่วยอรรถจำนวน 34 หน่วยอรรถ ซึ่งหน่วยอรรถที่ใช้ในการศึกษาได้คัดมาจากวิทยานิพนธ์ของกาญจนา พันธุ์ค้า (พ.ศ 2523 ) กันทิมา วัฒนะประเสริฐและสุวัฒนา เลี่ยมประวัติ (พ.ศ.2531) ในการศึกษาได้แยกการเลือกใช้ศัพท์ออกเป็น 2 แบบ ได้แก่ คำศัพท์ลาวครั่ง และคำศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐาน (หน้า 42,3) ในการศึกษาระบุว่า ความถี่ของจำนวนครั้งในการเลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งและคำศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐาน มีการเลือกใช้ศัพท์ทั้งหมด 2,516 ครั้ง พบว่าผู้บอกภาษาได้เลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งจำนวน 1,001 ครั้ง หรือ 39.78 % ส่วนผู้เลือกใช้คำศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐานจำนวน 1,515 ครั้ง หรือ 60.22 % สำหรับผลที่ออกมาเช่นนี้ผู้เขียนสันนิษฐานว่า เป็นเพราะมีการพัฒนาความเจริญในด้านต่างๆ และคนในชุมชนได้ติดต่อกับคนนอกชุมชนมากขึ้นประกอบกับการเรียนการสอนในโรงเรียนได้ใช้ภาษามาตรฐานในการเรียนการสอนในโรงเรียน ดังนั้นจึงทำให้มีผู้เลือกใช้ศัพท์ภาษาลาวครั่งเป็นจำนวนที่น้อยกว่าคำศัพท์ที่ยืมจากภาษาไทยมาตรฐาน (หน้า 43) หน่วยอรรถที่ใช้ในการศึกษาได้คัดมาจากวิทยานิพนธ์ของกาญจนา พันธุ์ค้า (พ.ศ 2523 ) กันทิมา วัฒนะประเสริฐและสุวัฒนา เลี่ยมประวัติ (พ.ศ.2531) (หน้า 18)โดยผู้เขียนได้ยกตัวอย่างเอาไว้หลายอาทิเช่น หน่วยอรรถ “ผึ้ง” ศัพท์ลาวครั่ง mim5 คำศัพท์ไทยมาตรฐาน ผึ้ง หน่วยอรรถ “ทำ” ศัพท์ลาวครั่ง het3 คำศัพท์ไทยมาตรฐาน ทำ หน่วยอรรถ “ฝรั่ง” ศัพท์ลาวครั่ง si:1 da2 คำศัพท์ไทยมาตรฐาน ฝรั่ง และคำอื่นๆ (ตัวอย่างดูที่หน้า 19,20 ภาคผนวก ก หน้า 82, 83 ภาคผนวก ง หน้า 97,98) |
|
Study Period (Data Collection) |
เมษายน-มิถุนายน 2538 (หน้า 21) |
|
History of the Group and Community |
บรรพบุรุษของคนไทยเชื้อสายลาวที่อยู่ในจังหวัดนครปฐม ราชบุรี สุพรรณบุรี เพชรบุรี สมุทรสาคร และอื่นๆ เมื่อก่อนตั้งรกรากอยู่ในประเทศลาว ได้อพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทยหลังจากที่ไทยยกทัพไปทำสงครามกับลาวและได้กวาดต้อนคนลาวหลายกลุ่มเข้ามาในประเทศไทย ในการอพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทยได้ย้ายเข้ามาแบ่งเป็น 3 ครั้งคือ ในสมัยพระเจ้าตากสิน ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (หน้า 7) ในงานเขียนได้ระบุว่ากลุ่มคนลาวที่อพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทย ยังไม่ทราบหลักฐานอย่างชัดเจนว่าอพยพมาจากเมืองใดแต่ส่วนใหญ่จะเรียกว่าลาวเวียงจันทน์ ซึ่งคาดว่าน่าจะหมายถึงคนลาวที่ย้ายครอบครัวมาจากเวียงจันทน์และเมืองสำคัญต่างๆ ในช่วงที่ไทยยกทัพไปทำสงครามกับลาวเมื่อครั้งอดีต (หน้า 8) |
|
Demography |
ประชากรหมู่บ้านหนองกระพี้ หมู่บ้านหนองกระพี้หมู่ 4 มีประชากรทั้งหมด 649 คน แบ่งเป็นเพศชาย 330 คน เพศหญิง 319 คน จำนวนครัวเรือน 113 ครัวเรือน , หมู่ 5 มีประชากรรวม 685 คน แบ่งเป็นเพศชาย 341 คน และเพศหญิง 344 คน มีจำนวนครัวเรือน 131 ครัวเรือน รวมประชากรทั้งสองหมู่มีทั้งหมด 1,334 คน และจำนวนครัวเรือนรวม 244 ครัวเรือน (หน้า 8) |
|
Economy |
เศรษฐกิจ ประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพรับจ้างและมีอาชีพเกษตรกรรม โดยแบ่งได้ดังนี้ รับจ้าง 36.05 % เลี้ยงสัตว์ 32.18 % ทำนา 15.11 % ทำไร่ 14.34 % ค้าขาย 2.32 % (ตารางหน้า 8) |
|
Social Organization |
จากการศึกษาพบว่า กลุ่มคนที่มีอายุระหว่าง 15-25 ปี ซึ่งเป็นกลุ่มวัยรุ่นจะมีความใกล้ชิดชุมชนน้อยกว่า ผู้บอกภาษาที่มีอายุระหว่าง 45-55 ปี หรือเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ ทั้งนี้กลุ่มคนที่มีอายุน้อยไม่ค่อยจะมีความใกล้ชิดชุมชนเนื่องจากว่าต้องเดินทางไปเรียนภายนอกชุมชน แต่กลุ่มผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่ยังอยู่ในชุมชนที่อยู่เช่นเดิม (หน้า 29 ตารางหน้า 28,53) และมีความผูกพันกับชุมชน มีอะไรก็ช่วยเหลือซึ่งกันและกันและมีความใส่ใจในด้านการพัฒนาชุมชนมากกว่าคนที่มีอายุน้อย (หน้า 74) สำหรับการเลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งนั้นพบว่า คนที่เลือกใช้ลาวครั่งส่วนมากจะเป็นคนที่อยู่ใกล้ชิดชุมชนมากกว่าคนที่ไม่ค่อยมีความใกล้ชิดกับชุมชน และเป็นเช่นนี้ในทุกกลุ่มอายุ (หน้า 61) |
|
Education and Socialization |
ในการศึกษาเรื่องความใกล้ชิดชุมชนของผู้พูด ผู้เขียนได้ทำการแบ่งกลุ่มผู้บอกภาษาในชุมชนออกเป็น 3 กลุ่มได้แก่ กลุ่มต่ำกว่าชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ,กลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ถึงระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และกลุ่มที่เรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย (หน้า 28) จากการศึกษาพบว่า กลุ่มคนที่มีอายุน้อยซึ่งเป็นกลุ่มที่ได้เรียนหนังสือ ในระดับชั้นสูงๆ จะมีความใกล้ชิดกับชุมชนน้อยเพราะต้องเดินทางไปศึกษาภายนอกชุมชน ตัวอย่างเช่น กลุ่มที่เรียนจบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายจะมีความใกล้ชิดชุมชนน้อยกว่ากลุ่มที่เรียนต่ำกว่าระดับชั้น ป.5 (หน้า 30) การเลือกใช้ศัพท์ลาวครั่ง พบว่า กลุ่มคนที่เรียนต่ำกว่าชั้น ป.5 มีการเลือกใช้ศัพท์ภาษาลาวครั่งมากที่สุดคิดเป็น 58.02 % และกลุ่มที่เรียนระหว่างชั้น ป.5-ม.3 เลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งคิดเป็น 32.35 % และกลุ่มที่เรียนในระดับชั้น ม.ปลาย เลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งเพียง 31.86 %ซึ่งเป็นกลุ่มที่เลือกใช้ศัพท์ลาวครั่งน้อยที่สุด (หน้า 46 ตารางหน้า 45) การเลือกใช้ศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐาน พบว่ากลุ่มที่เรียนชั้น ม.ปลาย เป็นกลุ่มที่เลือกใช้ศัพท์ที่ยืมมาจากภาษาไทยมาตรฐานมากที่สุดคิดเป็น 68.14 % และกลุ่มที่เรียนระหว่างชั้น ป.5-ม.3 เลือกใช้ศัพท์ไทยมาตรฐานคิดเป็น 67.65 %และกลุ่มที่เรียนต่ำกว่าชั้น ป.5 มีการเลือกใช้ศัพท์ไทยมาตรฐานคิดเป็น 41.98 ซึ่งเป็นกลุ่มที่ใช้น้อยที่สุด สำหรับสาเหตุที่กลุ่มเรียนในระดับชั้นม.ปลายใช้ศัพท์ไทยมาตรฐานมากเพราะว่าได้รับการศึกษาและติดต่อกับชุมชนภายนอกมากกว่ากลุ่มอื่นๆ (หน้า 46,47,54) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
ตาราง จำนวนประชากรบ้านหนองกระพี้ ,อาชีพ (หน้า 8) ความใกล้ชิดของชุมชนของผู้พูด (หน้า 25) อายุของผู้พูด (หน้า 26) การศึกษา (หน้า 28) การศึกษาเมื่อควบคุมตัวแปรอายุ (หน้า 34) จำแนกตามอายุเมื่อควบคุมตัวแปรการศึกษา (หน้า 38) การเลือกใช้ศัพท์ลาวครั่ง (หน้า 43,44,45) การเลือกใช้ศัพท์จำแนกตามการศึกษา (หน้า 51) จำแนกตามอายุ (หน้า 55) ความใกล้ชิดชุมชนกับการเลือกใช้ศัพท์,แยกตามอายุ,แยกตามการศึกษา (หน้า 59,61,64) ภาพ กราฟแสดงความใกล้ชิดชุมชนของผู้พูด (หน้า 26) อายุ (หน้า 28) การศึกษา (หน้า 30) การศึกษา ป.5-ม.3 (หน้า 36) ม.ปลาย (หน้า 36) จำแนกตามอายุเมื่อควบคุมตัวแปรการศึกษา (หน้า 40) การเลือกใช้ศัพท์ (หน้า 45) การเลือกใช้ศัพท์กับอายุ, การศึกษา (หน้า 46,48,53,57) การเลือกใช้ศัพท์, แยกตามอายุ , แยกตามการศึกษา (หน้า 61,63,66) |
|
|