ผู้เขียนได้ศึกษาวัฒนธรรมและโครงสร้างของสังคมมอแกน ผ่านทางมุขปาฐะตำนานที่ถ่ายทอดโดยมอแกนจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อจะบอกกล่าวภาพลักษณ์ของมอแกนที่เป็นมากกว่าชาวประมงหรือวัตถุทางการท่องเที่ยว ผู้เขียนต้องการที่จะนำเสนอประวัติของชาวมอแกนตามสายตาของมอแกนเอง โดยเจาะกลุ่มมอแกนที่อพยพและอาศัยอยู่ทางตอนใต้ของประเทศไทย ผู้เขียนได้อธิบายที่มาของสัญญะทางมรดกทางวัฒนธรรม ที่มาของชื่อมอแกน จากตำนานของการทำผิดจารีตประเพณีของ แกน น้องสาวพระราชินีผู้ปกครองกลุ่มยิปซีทะเล การทำรูปเว้าที่หัวเรือและท้ายเรือเป็นสัญลักษณ์บอกเล่าถึงการลงโทษในความผิด เมื่อเปรียบเทียบร่างกายมนุษย์เป็นการตัดช่องทางการทำงาน การบริโภค การขับถ่าย และสุดท้าย ตำนานยังชี้ให้เห็นถึงการอพยพตั้งถิ่นฐานของมอแกนในประเทศไทยของกลุ่มคนที่ถูกขับไล่ เนรเทศออกจากกลุ่มที่ตั้งดั้งเดิม สุดท้ายผู้เขียนวิตกถึงการเข้ามาของความเจริญทางวัฒนธรรมสมัยใหม่ ความเคยชินและการปรับตัวของมอแกนต่อสังคมที่จะทำให้วิถีชีวิตวัฒนธรรมมอแกนเปลี่ยนแปลง และหลงลืมประเพณีดั้งเดิม (หน้า 9,20)

ผู้เขียนต้องการจะบอกกล่าวเรื่องราวประวัติความเป็นมาของมอแกน ทั้งที่อาศัยในประเทศเมียนม่าและในประเทศไทย โดยนำมาจากเรื่องเล่าในความทรงจำของมอแกนจากรุ่นสู่รุ่นของสังคมมุขปาฐก เพื่อเสนอถึงภาพลักษณ์ที่เป็นมากกว่ากลุ่มชาวประมงสำหรับนักท่องเที่ยว (หน้า 9, 20)

ไม่ปรากฏชัดเจน

มอแกน กลุ่มยิปซีทะเลอาศัยบริเวณ หมู่เกาะ เมอกุย (Mergui) ทางทิศตะวันตกของประเทศพม่าและประเทศไทย โดยผู้เขียนเน้นหนักกลุ่มที่ตั้งบริเวณหมู่เกาะสุรินทร์ จังหวัดพังงา และบางกลุ่มที่อพยพลงมาอาศัยทางใต้ของประเทศไทย

กลุ่มย่อยบางกลุ่มใช้ภาษาเมียนม่า บางกลุ่มเข้าใจภาษาไทย แต่มอแกนทุกคนเข้าใจภาษามลายู เพราะภาษามอแกนมีพื้นฐานดั้งเดิมมาจากภาษามาลายา-โพลิเนเชียน (malayo-polynésienne) โดยผู้เขียนได้อ้างอิงการศึกษาของ บลองช์ เลวิส (Blanche LEWIS) ที่ว่าภาษามอแกนมีการผสมผสานกันภาษาท้องถิ่นโดยรอบ (หน้า 13)

ไม่ระบุ

ผู้เขียนได้อธิบายว่า แต่เดิมมอแกนจะอยู่อาศัยบริเวณหมู่เกาะเมอกุย (Mergui) ประเทศเมียนม่า จากทั้งหมดประมาณ 400 เกาะ มีการแบ่งออกเป็น 5 กลุ่มย่อยและตั้งชื่อกลุ่มตามเกาะหลักที่ใช้อาศัยในช่วงฤดูฝน 1) Dung (île de Ross) 2) Djaït (île d'Owen) 3) Lebi (îles de Sullivan et Lampi) 4) Niawi (île de Loughborough) 5) Chadiak (île de St Matthew) โดยผู้เขียนเน้นหนักไปที่กลุ่มจากเกาะ เซนต์ แม็ตทิว (St Matthew) ที่อพยพลงมาในประเทศไทย เพราะเป็นการสะดวกสำหรับชาวยุโรปตะวันตกในการศึกษาเก็บข้อมูลในประเทศไทยมากกว่าในประเทศเมียนม่า (หน้า 9, 11)

มอแกนเป็นเป็นกลุ่มร่อนเร่ในทางทะเลและตั้งถิ่นฐานตามเกาะต่างๆ สำหรับกลุ่มมอแกนในประเทศไทยอพยพมาจากกลุ่มย่อยที่ชื่อ ชาดิกค์ (Chadiak) ซึ่งอยู่บนเกาะเซนต์ แม็ตทิว ที่ถูกรัฐบาลเมียนม่ารุกราน (หน้า 12) มอแกนกลุ่มแรกมาอาศัยที่หมู่เกาะสุรินทร์ จังหวัดพังงา ยังมีมอแกนกลุ่มที่ตั้งถิ่นฐานถาวรอีกสองกลุ่มที่อพยพมาอยู่ทางจังหวัดภูเก็ตค่อนไปทางใต้ คนไทยเรียกกลุ่มนี้ว่า ชาวเล ชาวน้ำ บางครั้งก็ชาวเกาะ (ตามข้อมูลของสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรียกว่า อูรักลาโว้ย) ส่วนกลุ่มที่อพยพมาอาศัยบริเวณชายฝั่งจังหวัดพังงาถึงจังหวัดภูเก็ต ถูกเรียกว่า ไทยใหม่ หรือ มอแกลน (หน้า 15-16)

ผู้เขียนได้อ้างถึงนักเขียนส่วนใหญ่จะบอกว่า มีประชากรมอแกนโดยประมาณ 5,000 คน แต่ผู้เขียนเองคาดการณ์ว่ามีประมาณ 2,000 คน โดยอาศัยจากการประมาณการณ์จำนวนเรือกับโครงสร้างครอบครัวที่เป็นลักษณะยิปซีทะเล หนึ่งครอบครัวหรือเรือหนึ่งลำต่อสมาชิก 5 คน (หน้า 10) ผู้เขียนยังได้ประมาณกลุ่มที่ตั้งถิ่นฐานบนแผ่นดินหรือกลุ่มมอแกลนว่ามีประมาณ 3,000 คน (หน้า 16)

มอแกนที่อาศัยบริเวณชายฝั่งหรือกลุ่มไทยใหม่ จะดำเนินชีวิตโดยการปลูกข้าว ทำไร่ บางคนก็ผันตัวเองไปทำงานเป็นลูกจ้างชาวสวนยางพารา ส่วนมอแกนที่ยังคงเร่ร่อนในทะเลจะนำของที่เก็บจากทะเล จำพวกเปลือกหอยและสัตว์น้ำมาแลกเครื่องอุปโภคบริโภคกับมอแกนบนฝั่ง เป็นเสมือนความสัมพันธ์ที่ยังเกิดขึ้นอยู่ระหว่างกลุ่ม (หน้า 16) แต่ผู้เขียนได้อธิบายถึงสังคมเศรษฐกิจจากการเข้ามาของการท่องเที่ยวที่เริ่มเปลี่ยนแปลงภาพลักษณ์และวิถีชีวิตของมอแกน เป็นเหมือนกับสินค้าทางวัฒนธรรม (หน้า14)

ผู้เขียนชี้ว่าเรือเป็นพื้นฐานของโครงสร้างสังคมมอแกน ผู้เฒ่าหรือผู้สูงอายุต้องชำนาญในเรื่องการเดินเรือ นอกเหนือจากสามารถเข้าใจภาษาถิ่นโดยรอบเพื่อใช้ในการติดต่อสื่อสารกับคนต่างถิ่น ผู้เฒ่าจะเป็นผู้นำกลุ่มเรือ 5-6 ลำในการล่องเรือในทะเล (หน้า15) ในเรือ 1 ลำจะมี 1 ครอบครัว แต่เมื่อบุตรแต่งงานก็จะไปสร้างเรือลำใหม่ นอกจากว่าพ่อแม่แก่เฒ่าไม่สามารถบังคับเรือได้ ก็จะย้ายไปอยู่บนเรือลำเดียวกับลูก หรือย้ายขึ้นไปอาศัยอยู่บนแผ่นดิน (หน้า 10)

ผู้เขียนบอกถึงความสัมพันธ์ระหว่างมอแกนกับภาครัฐ หมู่เกาะสุรินทร์กลายเป็นอุทยานแห่งชาติมีส่วนดีที่ช่วยปกป้องมอแกนจากความรุนแรงที่เคยเกิดในอดีต ช่วยรักษาธรรมชาติที่สวยงาม มีกฎห้ามจับปลาด้วยวิธีการระเบิดปลา ห้ามตัดไม้ หรือแม้แต่การมาตรวจเยี่ยมของสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ก็มีส่วนทำให้มอแกนเป็นที่รู้จัก และมีส่วนช่วยในเรื่องของสัญชาติแก่มอแกน แต่ผู้เขียนก็กังวลถึงผลที่จะเกิดตามมาในเรื่องการเปลี่ยนวิถีชีวิตของมอแกนจากการมาของนักท่องเที่ยวจำนวนมาก ทำให้อัตลักษณ์ของมอแกนจะค่อยๆ หายไป (หน้า 13-14)

ผู้เขียนชี้ว่า ชาวมอแกนอาศัยอยู่ในทะเลก็จริง แต่ก็เชื่อว่าภูเขาเป็นที่อยู่ของบรรพบุรุษที่เหมือนกับเทพผู้รักษาสถานที่ (หน้า11) โดยเฉพาะที่หมู่เกาะสุรินทร์ มีการทำเสาวิญญาณบรรพบุรุษเพื่องานพิธีกรรม สำหรับมอแกนเชื่อว่าหมู่เกาะสุรินทร์คือปลายสุดของโลกหรือขอบเขตของมอแกนนั้นเอง (หน้า 13-14)

(ไม่ระบุ)

(ไม่ระบุ)

เนื่องจากชาวมอแกนจะเดินทางในทะเลและจะหลบคลื่นลมเฉพาะในฤดูฝน บ้านส่วนใหญ่จะทำแบบเรียบง่ายเพียงเพื่อหลบลมและฝน โดยสร้างบ้านบนเสาสูงๆ บริเวณชายฝั่ง หลังคาใช้ใบไม้ ฝาตีด้วยระแนงไม้ไผ่ หลังจากหมดหน้าฝนมอแกนก็ทิ้งบ้านและเดินทางออกทะเล (หน้า 12)

ผู้เขียนได้อธิบายตำนานของมอแกนที่สะท้อนมรดกทางวัฒนธรรม และวิถีชีวิตในโครงสร้างทางสังคมของมอแกน ตำนานพูดถึงพระราชินีผมสีทองสำหรับมอแกนเป็นเหมือนผู้ปกครองเผ่า อาศัยบนภูเขาดินแดนศักดิ์สิทธิ์ วันหนึ่งเด็กหนุ่มเชื้อสายมาเลย์ อพยพมาอยู่ เป็นผู้สอนให้ผู้คนรู้จักวิธีการปลูกข้าว การใช้ไฟ ได้แต่งงานกับราชินี แต่จากการที่ฝ่ายชายต้องไปอาศัยบนเรือฝ่ายหญิงตามประเพณีดั้งเดิม (ที่พักของฝ่ายหญิง)ทำให้เด็กหนุ่มไปมีเพศสัมพันธ์กับน้องสาวของพระราชินี ชื่อว่า แกน (Ken) ทำให้ทั้งคู่ถูกเนรเทศออกจากแผ่นดินให้ไปอยู่ในทะเล (lemo Ken) จึงเป็นที่มาของชื่อ มอแกน เพื่อชี้ให้เห็นถึงการถูกลงโทษ พระราชินียังได้สั่งให้ทำส่วนเว้นด้านหัวเรือและท้ายเรือ เรือซึ่งเปรียบเสมือนร่างกายมนุษย์ ตัดการบริโภคและการขับถ่าย ซึ่งทั้งชื่อและส่วนเว้นของเรือ เป็นสัญลักษณ์ของมรดกทางวัฒนธรรมที่ยังคงให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน เมื่อเผชิญหน้ากับเรือของกลุ่มคนในทะเล ทำให้ถูกพาลงมาเป็นทาสทางใต้ของประเทศไทย แกนกับสามีชาวมาเลย์อพยพหนีมาตั้งถิ่นฐานที่เกาะสิเหร่ จังหวัดภูเก็ต และใช้ภาษามลายูในการสื่อสาร (ปัจจุบันชื่อว่า กลุ่มอูรักลาโว้ย) อีกกลุ่มอพยพมาทางใต้กลายเป็นกลุ่มมอแกลนหรือไทยใหม่ ส่วนเกาะสุรินทร์เป็นเหมือนศูนย์รวมของมอแกนทุกกลุ่ม จุดสำหรับการชุมนุมทำพิธีกรรม (หน้า17-19) จากตำนานผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงที่มาของประวัติศาสตร์ และลักษณะทางวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งจะเห็นว่า เด็กหนุ่มชาวมาเลย์เป็นเหมือนวีระบุรุษผู้ให้ความรู้และในขณะเดียวกันก็เป็นผู้สร้างความวุ่นวายให้เกิดกับมอแกนด้วย (หน้า 17)

การเลือกคู่ การแต่งงานของมอแกนโดยปกติ นิยมเลือกคู่ครองจากกลุ่มชาติพันธุ์เดียวกันแต่ต่างถิ่นอาศัย โดยผู้เขียนชี้ว่าการแต่งงานต่างชาติพันธุ์มีขึ้นได้ โดยเฉพาะกับผู้หญิงมอแกนในประเทศไทยที่นิยมแต่งงานกับผู้ชายไทย แต่น้อยคนนักที่จะแต่งงานกับคนพม่า ไม่ใช่ปัญหาด้านการสื่อสารหรือภาษา แต่เป็นการง่ายในการปรับตัวให้เข้ากับประเทศไทย (หน้า 12)

ในเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรม ผู้เขียนชี้ให้เห็นถึงรูปแบบชีวิตของมอแกนทั้ง 3 กลุ่ม การเข้ามาของนักท่องเที่ยวจำนวนมากที่หมู่เกาะสุรินทร์ เป็นผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงวิถีวัฒนธรรมของชาวเล การรับเอาวัฒนธรรมสมัยใหม่เข้ามาในกลุ่ม เกิดภาพลักษณ์ด้านลบขึ้นมาใหม่ การติดเหล้า ขอทาน แต่สิ่งหนึ่งที่ผู้เขียนเน้นหนักคือ การเข้ามาของเทคโนโลยีอย่างมอเตอร์เครื่องเรือที่มีผลกระทบต่อโครงสร้างประเพณีในสังคมมอแกนอย่างชัดเจน ลดบทบาทความสำคัญของผู้เฒ่าหรือหัวหน้ากลุ่มในการเดินเรือเป็นกลุ่ม แต่เพิ่มอำนาจแก่คนผู้มีเครื่องมือ (หน้า 14-16)

ไม่ระบุ