|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ลเวือะ,วิถีชีวิต,นิทาน,ภาคเหนือ |
Author |
Erik Seidenfaden |
Title |
The Lawa of Umphai and Middle Me Ping |
Document Type |
บทความ |
Original Language of Text |
ภาษาอังกฤษ |
Ethnic Identity |
ลัวะ (ละเวือะ) ลเวือะ อเวือะ เลอเวือะ ลวะ ละว้า,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ออสโตรเอเชียติก(Austroasiatic) |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร |
Total Pages |
12 |
Year |
2483 |
Source |
Journal of the Siam Society, vd. 32 part 1 |
Abstract |
ศึกษาละว้าที่อยู่ในจังหวัดเชียงใหม่ ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของบ่อหลวง ผู้เขียนได้เดินทางเข้าไปหมู่บ้านต่างๆ ได้แก่ หมู่บ้านอุ้มผาย บ้าน 'ละอุบ' โดยพรรณาถึงสภาพชีวิตของละว้าโดยสังเขป และตั้งข้อสังเกตว่าละว้าใช้ภาษาถิ่นของแต่ละหมู่บ้านซึ่งแตกต่างกัน แต่คนส่วนใหญ่พูดลาวหรือกะเหรี่ยงได้ ละว้ามีความเชื่อเรื่องผี มีการสร้างบ้านผีในแต่ละหมู่บ้านและเซ่นไหว้ด้วยดอกไม้และสิ่งของต่างๆ แต่ไม่มีพิธีเกี่ยวกับการฝังศพ |
|
Focus |
ศึกษาวิถีชีวิตของละว้าที่อยู่ในทางตะวันตกเฉียงเหนือของบ่อหลวง (หน้า 29) |
|
Ethnic Group in the Focus |
ศึกษาละว้าที่อยู่ในอุ้มผาย ภาคเหนือของประเทศไทย |
|
Language and Linguistic Affiliations |
แต่ละหมู่บ้านจะพูดภาษาที่แตกต่างจากกันไป ยิ่งห่างไกลออกไปก็จะพูดไม่รู้เรื่อง(เข้าใจว่าเป็นภาษาละว้า) ต้องพูดภาษา "ลาว" กัน พวกผู้ชายพูด "ภาษาลาวและกะเหรี่ยง" ได้กันเกือบทุกคน ( หน้า33) |
|
Study Period (Data Collection) |
|
History of the Group and Community |
|
Economy |
ละว้าทำไร่นา เพียงหนึ่งปีเท่านั้น โดยจะตัดไม้และเผาป่าปลูกข้าว หลังฤดูเก็บเกี่ยวข้าว ก็จะปล่อยพื้นที่ในไร่นาให้พืชพันธุ์ขึ้น เป็นเวลา 7 - 10 ปีก่อนจะกลับไปปลูกพืชอีกครั้ง (หน้า 31) บนที่สูงละว้าปลูกต้นขนุน ต้นส้มโอ ต้นส้ม อย่างไรก็ดี อาหารของพวกเขาขาดแคลน นอกจากนี้มีการปลูกต้นพริกไทย ต้นข้าวโพดในสวน ละว้าแทบจะไม่ฆ่าหมูนอกจากใช้ในพิธีกรรม เนื้อสัตว์ที่หาได้ในป่าได้แก่ เนื้อปู เนื้อกบ และเนื้อคางคก หลายคนกินหมา แต่ละว้าที่บ้าน 'ละอุบ' กินหมา ละว้าสูบไปน์ และผลิตเหล้าเอง รัฐบาลเก็บเงินพวกเขาหนึ่งบาทต่อปี จากแต่ละบ้าน เพื่อสิทธิในการทำเหล้า (หน้า 32 ) |
|
Belief System |
มีความเชื่อ เกี่ยวกับการเก็บแร่เหล็กในถ้ำ ที่ผีไม่อนุญาตไม่ให้ผู้ชายเข้าไปข้างในแต่ผู้หญิงเข้าไปได้โดยห้ามสวมเสื้อผ้า และมีบ้านผีในหมู่บ้านอุ้มผายและบ้านช่างหม้อซึ่งภายในมีกลองขนาดใหญ่และที่ก่อไฟ กลองทำจากซุงกลวงยาวประมาณ 8 ฟุต และมีเสันผ่าศูนย์กลาง 20 นิ้ว ที่ก่อกองไฟนี้ใช้เฉพาะงานพิธี เหนือที่หน้าบ้านของบ้านผี มีการวางกระโหลกควาย และมีการสลักตัวบ้าน มีเสาปักไว้ที่ทางเข้าของบ้าน และมีดอกไม้และของเซ่นไหว้ต่างๆวางไว้บนเสา ซึ่งสูง 3 ฟุตครึ่ง (หน้า 30-31) ไม่พบพิธีอะไรในการฝังศพ มีชาวคริสตศาสนิกชนอยู่บ้างในบ้าน 'ละอุบ' ที่จะฝังร่างคนตาย (หน้า 33) |
|
Education and Socialization |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
ผู้หญิงละว้า สวมเสื้อเชิ้ตตัวหลวม ที่มีช่องตรงคอและแขนยาวเหมือนชุดกระโปรง มีผ้าพันเหนือข้อศอกและหน้าแข้ง มีเครื่องประดับเงินหรือลูกปัดแก้ว ผู้ชายสวมกางเกงตัวหลวมดดูคล้ายถุง มีเสื้อคลุมที่มีแขน คนละว้ามักแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าเก่าๆ ยามไปตลาดเพราะอาจจะต่อรองสินค้าได้ดีกว่า หรืออาจป้องกันขโมย พวกเขาสวมผ้าพันศีรษะบ่อยๆ เพื่อใช้ปกป้องศีรษะจากการเทินของบนหัว พวกเขาแบกทุกอย่างไว้บนหัว (หน้า 32-33) |
|
Folklore |
มีเรื่องเล่าว่า มีแผ่นโลหะทองถูกฝังอยู่ใกล้หมู่บ้านอุ้มผายซึ่งเขียนเล่าเรื่อง ผู้หญิงคนหนึ่ง ชื่อ "S'Mang Roh-eh" เป็นคนที่มีผมงาม ยาวถึงพื้น ทุกครั้งที่เธอหวีผม ก็จะมีเสียงราวกับเสียงดนตรี ซึ่งสร้างความเพลิดเพลินใจให้กับสัตว์ต่างๆ มีคนชอบเธอมากมาย แต่ชายที่ครองใจเธอได้ มาจากโลกวิญญาณซึ่งไม่มีใครมองเห็นร่างกายเขานอกจาก"S'Mang Roh-eh" หลังจากพิธีแต่งงานเจ้าสาวได้หายไป แต่ต่อมาได้กลับมาพร้อมกับลูกพร้อมทั้งนำทองมาให้บิดามารดา แล้วกล่าวร่ำลาว่าต้องนำลูกกลับไปหาสามีที่โลกวิญญาณ เมื่อลูกสาวไปแล้ว บิดามารดาพบว่าทองได้กลายเป็นไม้จึงเป็นเรื่องน่าเศร้า ตามเรื่อง "S'Mang Roh-eh" และสามีของเธอมีสวนขนาดใหญ่ที่ Doi Cam ใกล้แม่แจ่ม และมีผลไม้ต่างๆ ที่หลากหลาย หากผู้ผ่านไปมาปรารถนาผลไม้ในสวน มันก็จะหล่นลงมา ทายาทของ S'Mang Roh-eh ไม่กินเนื้อหมาสด และผู้นำของแต่ละหมู่บ้านหรือครอบครัว อาจจะไม่กินเนื้อหมา หัวหน้าหมู่บ้านถือเป็นทายาทของ S'Mang Roh-ehและ Kho-era Glawm Sai ผู้เป็นสามี (หน้า 34-35) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
มีแผนที่และรูปภาพทิวทัศน์และแหล่งแร่ |
|
|