|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง),ที่ดิน,เกษตรกรรม,ตาก |
Author |
สุทิน วุฒิบุตร |
Title |
ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan) |
Location of
Documents |
ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร |
Total Pages |
92 |
Year |
2545 |
Source |
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต(การบริหารทรัพยากรป่าไม้) บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ |
Abstract |
หัวหน้าครัวเรือนส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีช่วงอายุระหว่าง 41-50 จำนวนสมาชิกในครัวเรือนมี 5-10 คน ประชากรมีระยะเวลาอยู่อาศัยในหมู่บ้านส่วนใหญ่ระหว่าง 31-40 ปี ประชากรมีรายได้อยู่ในเกณฑ์ต่ำกว่า 2,000 บาท/ครอบครัว/ปี ที่มาของรายได้ส่วนใหญ่มาจากการขายสัตว์เลี้ยง แต่ละครัวเรือนมีพื้นที่การถือครองมากกว่า 41 ไร่ การใช้ประโยชน์ที่ดินมี 3 ลักษณะคือ ไร่เลื่อนลอยแบบหมุนเวียน นาขั้นบันไดและไร่เลื่อนลอยแบบหมุนเวียนผสมปนกัน และนาขั้นบันได สำหรับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรของประชากรคือ สภาพภูมิประเทศ สถานภาพทรัพยากรดิน ความลึกของผิวหน้าดิน สถานภาพทรัพยากรน้ำ สถานภาพพื้นที่ทำกินและจำนวนพื้นที่ถือครอง มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนปัจจัยด้านรายได้รวมของครัวเรือน จำนวนแรงงานในครัวเรือน ลักษณะการอยู่อาศัยในหมู่บ้าน ระยะเวลาการอยู่อาศัยในหมู่บ้าน การติดต่อกับสังคมภายนอกและการเรียนหนังสือของสมาชิกในครัวเรือนมีความสัมพันธ์ต่อกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐาน |
|
Focus |
ศึกษาข้อมูลพื้นฐานด้านเศรษฐกิจและสังคม ลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดิน ตลอดจนปัจจัยต่างๆ ที่มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรของชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก |
|
Ethnic Group in the Focus |
|
Language and Linguistic Affiliations |
กะเหรี่ยงสามารถพูด - ฟัง ภาษาไทยได้เข้าใจมีร้อยละ 59.0 (หน้า 48) |
|
Study Period (Data Collection) |
|
History of the Group and Community |
กะเหรี่ยงเป็นชนกลุ่มน้อยเผ่าหนึ่งของประเทศไทยที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สูง คนโดยทั่วไปเรียกว่าชาวเขา คำว่า "กะเหรี่ยง"เป็นคำเรียกในภาคกลางของไทย พม่าเรียกว่า "กะยิน" (Kayin) คนไทในรัฐฉานแห่งสหภาพพม่าและจังหวัดภาคเหนือของไทยเรียก "ยาง" ส่วนพวกที่อยู่ทางภาคกลาง เช่น จังหวัดเพชรบุรี บางทีเรียกว่า "กะหร่าง" กะเหรี่ยงถูกจัดอยู่ในตระกูลธิเบต - พม่า นักประวัติศาสตร์บางท่านสันนิษฐานว่าเดิมอยู่ในดินแดนด้านตะวันออกของธิเบต เข้ามาตั้งในประเทศจีนเมื่อ 733 ปี ก่อนพุทธกาล ชาวจีนเรียกว่าชนชาติโจว ภายหลังถูกกษัตริย์ราชวงศ์จิ๋นรุกรานพากันแตกพ่ายหนีลงมาตามแม่น้ำแยงซีเกียงเกิดปะทะกับชนชาติไทย จึงถอยร่นลงมาอยู่ตามลำน้ำโขงกับแม่น้ำสาละวินในเขตพม่ากะเหรี่ยงเข้ามาอาศัยในเขตไทย ก่อนที่ไทยเราจะเคลื่อนย้ายมาสู่แหลมสุวรรณภูมิ แต่เป็นจำนวนเล็กน้อย เพิ่งจะอพยพเข้ามาในไทยเป็นจำนวนมากในสมัยพระเจ้าอลองพญา(อ่องเจยะ)ทำสงครามกับมอญ พวกมอญพ่ายแพ้ สมัยนั้นกะเหรี่ยงเป็นมิตรกับมอญ เมื่อพม่ายกกองทัพติดตามมา พวกกะเหรี่ยงเกรงภัยจึงพากันอพยพหลบหนีเข้ามาสู่เขตประเทศไทย กะเหรี่ยงอพยพเข้าสู่ประเทศไทยอีกครั้งหนึ่งคือ เมื่ออังกฤษยึดพม่าได้ใน พ.ศ. 2428 "จอละพ่อ" หัวหน้ากะเหรี่ยงไม่ยอมอ่อนน้อมต่ออังกฤษ ครั้นอังกฤษส่งกองทัพใหญ่มาปราบปรามกะเหรี่ยงจึงพากันเข้ามาอยู่ในไทย แต่อย่างไรก็ดี จำนวนกะเหรี่ยงในประเทศไทยเพิ่มเติมมากขึ้นในตอนปลายของศตวรรษที่ 18 ในรัชสมัยของสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว(หน้า 10-11) |
|
Settlement Pattern |
ไม่ปรากฏชัดเจน กล่าวเพียงว่ามีการตั้งบ้านเรือนอยู่อาศัยในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าท่าสองยางมากที่สุดคือร้อยละ 79.0 และตั้งในเขตอุทยานแห่งชาติแม่เมย ร้อยละ 21.0 (หน้า 40-41) |
|
Demography |
กะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีประชากรสูงสุดคือ 353,574 คน (หน้า 11) พื้นที่ลุ่มแม่น้ำสอง มีชุมชนอาศัยอยู่จำนวน 59 หมู่บ้าน เป็นชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงทั้งหมด 6,865 คน 1,329 ครัวเรือน ประชากรตัวอย่างร้อยละ 92.4 เป็นเพศชาย มีจำนวนสมาชิกในครัวเรือนเฉลี่ย 6 คน (หน้า 36,40) |
|
Economy |
ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงบริเวณพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสองมีอาชีพทำการเกษตรกรรม โดยเฉพาะการเพาะปลูกข้าวสำหรับบริโภคในครัวเรือนและเลี้ยงสัตว์ (หน้า 36) ประชากรมีรายได้อยู่ในเกณฑ์ที่ต่ำมาก กล่าวคือ ร้อยละ 50.8 มีรายได้ต่อครอบครัวต่อปี 2,000 บาทและต่ำกว่า โดยแหล่งที่มาของรายได้จากการขายสัตว์เลี้ยงมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 54.3 การรับจ้าง ร้อยละ 29.5 ขายข้าวและพืชไร่ร้อยละ 2.2 ตามลำดับ (หน้า 46) การใช้ประโยชน์ของที่ดินสามารถจำแนกได้เป็น 3 ลักษณะคือ นาขั้นบันได ไร่เลื่อนลอยแบบหมุนเวียนผสมปนกัน ไร่เลื่อนลอยแบบหมุนเวียนและนาขั้นบันได ขึ้นอยู่กับสภาพทรัพยากรดินในแต่ละพื้นที่ซึ่งมีความแตกต่างกัน (หน้า 53) และเนื่องจากประชากรในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สองไม่มีความแตกต่างด้านอาชีพ ทำให้รายได้รวมของครัวเรือนไม่แตกต่างกันมากนัก (หน้า 58) |
|
Social Organization |
ด้านสถานภาพการสมรสของประชากรตัวอย่างพบว่าเกือบทั้งหมดสมรสแล้ว (หน้า 40) ประชากรส่วนใหญ่ร้อยละ 67.9 เกิดและอาศัยในหมู่บ้านและร้อยละ 32.1 อพยพมาจากหมู่บ้านอื่น ระยะเวลาในการอยู่อาศัยในหมู่บ้านเฉลี่ย 34.8 ปี โดยมีระยะเวลาอยู่อาศัยในหมู่บ้านระหว่าง 31- 40 ปีมากที่สุด การติดต่อกับสังคมภายนอกพบว่า ในรอบปีที่ผ่านมาไม่เคยเดินทางออกนอกหมู่บ้าน ร้อยละ 50.5 ซึ่งใกล้เคียงกับปีที่ผ่านมาคือ 49.5 จำนวนครั้งที่เดินทางออนอกหมู่บ้านมากที่สุดคือ 1 - 5 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 83.0 ในด้านการเรียนหนังสือของสมาชิกในครัวเรือนพบว่า ร้อยละ 58.7 มีสมาชิกในครัวเรือนเรียนหนังสือ สำหรับด้านการพูด - ฟังภาษาไทยได้เข้าใจ พบว่า ร้อยละ 59.0 มีสมาชิกในครัวเรือนพูด - ฟังภาษาไทยได้เข้าใจ (หน้า 47-48) |
|
Education and Socialization |
การเรียนรู้วิธีทำการเกษตรกรของประชากร ส่วนใหญ่ ร้อยละ 99.7 เรียนรู้วิธีทำเกษตรกรรมจากบรรพบุรุษสืบต่อกันมา มีเพียงร้อยละ 0.3 ที่ได้รับการสอนและฝึกอบรมจากเจ้าหน้าที่ (หน้า 42) การเรียนหนังสือของสมาชิกในครัวเรือนพบว่า ร้อยละ 58.7 มีสมาชิกในครัวเรือนเรียนหนังสือ (หน้า 48) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
ตาราง - จำนวนครัวเรือนตัวอย่างในแต่ละหมู่บ้านในลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 32) - ลักษณะพื้นฐานของประชากรตัวอย่างในลุ่มน้ำแม่สองอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 41) - ลักษณะพื้นฐานทางด้านการประกอบอาชีพของประชากรตัวอย่าง ในลุ่มน้ำแม่สองอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 42) - ลักษณะความช่วยเหลือที่ประชากรตัวอย่าง ในลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ได้รับจากทางราชการ (หน้า 43) - ลักษณะทางกายภาพของพื้นที่ทำการเกษตรในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 45) - ปัจจัยทางเศรษฐกิจของประชากรในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 46) - ปัจจัยทางสังคมของประชากรในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 48) - ลักษณะพื้นที่ทำการเกษตรของประชากรตัวอย่างในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่สอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 50) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและสภาพภูมิประเทศ (หน้า 51) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและสภาพทรัพยากรดิน (หน้า 52) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและความลึกของผิวหน้าดิน (หน้า 54) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและสถานภาพทรัพยากรน้ำ (หน้า 55) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและรายได้รวมของครัวเรือน (หน้า 57) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและสถานภาพพื้นที่ทำกิน (หน้า 58) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและจำนวนพื้นที่ถือครอง (หน้า 59) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและจำนวนแรงงานในครัวเรือน (หน้า 60) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและการอยู่อาศัยในหมู่บ้าน (หน้า 62) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและระยะเวลาการอยู่อาศัยในหมู่บ้าน (หน้า 63) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและติดต่อกับสังคมภายนอก (หน้า 64) - จำนวนและร้อยละของประชากรตัวอย่างจำแนกตามลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินและการเรียนหนังสือของสมาชิกในครัวเรือน (หน้า 65) - ลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรของประชากรจำแนกตามปัจจัยทางกายภาพ ปัจจัยทางเศรษฐกิจและปัจจัยทาง สังคม (หน้า 68) - ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางกายภาพ ปัจจัยทางเศรษฐกิจและปัจจัยทางสังคมกับการใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อการเกษตรของ ชุมชนกะเหรี่ยงในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำสอง อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 72) - ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยในรอบ 10 ปี(พ.ศ. 2535-2544) ของอำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก (หน้า 90) ภาพ - แสดงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรอิสระและตัวแปรตาม (หน้า 27) - แสดงที่ตั้งหมู่บ้านที่ทำการวิจัย (หน้า 37) - แสดงขอบเขตลุ่มน้ำแม่สอง (หน้า 38) |
|
|