|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ม้ง, เมี่ยน, ลีซู ลาหู่, อ่าข่า, ลเวือะ, ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง),โพล่ง โผล่ง โพล่ว ซู (กะเหรี่ยง), ชาวเขา,ชุมชนบนพื้นที่สูง,การแก้ปัญหา,การสร้างจิตสำนึกความเป็นไทย,การลงทะเบียน,การจัดที่อยู่อาศัย,ภาคเหนือ |
Author |
สำนักงาน ศอ.ชข.ทภ. 3 (ศูนย์อำนวยการประสานงานแก้ไขปัญหาชาวเขา และกำจัดการปลูกพืชเสพติด กองทัพภาคที่ 3) |
Title |
สรุปผลการประชุมสัมมนา เรื่อง การแก้ไขปัญหาชุมชนบนพื้นที่สูง |
Document Type |
บทความ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ลัวะ (มัล ปรัย) ลัวะมัล ไปร ลัวะปรัย, อ่าข่า, ลีซู, ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู, อิ้วเมี่ยน เมี่ยน, ม้ง, โพล่ง โผล่ง โผล่ว ซู กะเหรี่ยง, ปกาเกอะญอ, ลัวะ (ละเวือะ) ลเวือะ อเวือะ เลอเวือะ ลวะ ละว้า, ละว้า ลัวะ ว้า,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ไม่ระบุ |
Location of
Documents |
สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
Total Pages |
110 |
Year |
2532 |
Source |
ศูนย์อำนวยการประสานงานแก้ไขปัญหาชาวเขาและกำจัดการปลูกพืชเสพติด กองทัพภาคที่ 3 |
Abstract |
เนื้อหาเป็นการบรรยายเรื่องการแก้ไขปัญหาความมั่นคงแห่งชาติเกี่ยวกับชาวเขาและการปลูกพืชเสพติด และมีการอภิปรายเรื่องแนวคิดในการจัดทำแผนแม่บทเพื่อการพัฒนาชุมชน สิ่งแวดล้อม และควบคุมพืชเสพติดบนพื้นที่สูง และเรื่องปัญหาชุมชนบนพื้นที่สูง นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายกลุ่มย่อยในเรื่อง ดังนี้ - แนวทางการแก้ไขปัญหาการลงทะเบียนชาวเขาและการสกัดกั้นผลักดันชาวเขา แนวทางการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการจัดที่อยู่อาศัยและที่ทำกินแก่ชาวเขา - แนวทางการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการปลูกฝังและสร้างจิตสำนึกในความเป็นไทยให้แก่ชาวเขา - บทบาทหน้าที่ของคณะทำงานชาวเขาอำเภอ โดยมุ่งเน้นให้เห็นถึงสภาพปัญหาและข้อเท็จจริง แนวทางการพิจารณาของกลุ่ม และแนวทางการแก้ไข ทั้งนี้เพื่อเป็นแนวทางหาข้อสรุปและจัดทำแผนแม่บทระดับชาติ จัดตั้งองค์กรระดับอำเภอเพื่อแก้ไขปัญหาให้ถูกต้อง สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริง |
|
Focus |
การบรรยายและอภิปรายกลุ่มย่อยในประเด็นปัญหาชุมชนบนพื้นที่สูง ประกอบด้วยเรื่องต่างๆ ดังนี้คือ 1.วัตถุประสงค์และนโยบายแก้ไขปัญหาความมั่นคงแห่งชาติเกี่ยวกับชาวเขาและการปลูกพืชเสพติด 2. แนวความคิดในการจัดทำแผนแม่บทเพื่อการพัฒนาชุมชน สิ่งแวดล้อม และควบคุมพืชเสพติดบนพื้นที่สูง 3. ปัญหาชุมชนบนพื้นที่สูง ส่วนในเรื่องของการอภิปรายกลุ่มย่อย แบ่งออกเป็น 4 กลุ่มย่อยดังนี้ 1. เรื่องปัญหาการลงทะเบียนชาวเขาและปัญหาการผลักดันชาวเขาจากนอกประเทศ 2. เรื่องปัญหาการจัดที่อยู่อาศัยและที่ทำกินถาวรให้แก่ชาวเขา 3. เรื่องปัญหาการปลูกฝังและกาสร้างสำนึกในความเป็นไทยให้แก่ชาวเขา 4. เรื่องการจัดตั้งคณะทำงานชาวเขาอำเภอและบทบาทของคณะทำงานชาวเขาอำเภอ การดำเนินงานดังกล่าวนั้นมีจุดมุ่งเน้นที่จะให้ผู้เข้าร่วมประชุมสัมมนาได้รับทราบแนวนโยบายหลักของการดำเนินงานเกี่ยวกับชาวเขา พร้อมกับรับฟังความคิดเห็นจากที่ประชุมเพื่อเป็นแนวทางการนำเสนอความเห็นต่อสภาความมั่นคงแห่งชาติเกี่ยวกับการจัดทำแผนแม่บทของชุมชนในที่สูง |
|
Ethnic Group in the Focus |
ในรายงานฉบับนี้ไม่ได้ระบุกลุ่มชาติพันธุ์ที่ชัดเจนแต่เป็นกลุ่มที่เรียกว่า "ชาวเขา" หมายถึงกลุ่มคนที่อาศัยในเขตที่สูงทางภาคเหนือของประเทศไทยและรวมถึงกลุ่มชาวเขาที่ไม่ได้รับสัญชาติไทยตามกฎหมาย (หน้า 69-73) |
|
Language and Linguistic Affiliations |
|
Study Period (Data Collection) |
|
History of the Group and Community |
|
Economy |
ประกอบอาชีพทางการเกษตรเป็นหลัก นอกจากนั้นยังเข้าร่วมโครงการหลวง และ โครงการพัฒนาต่างๆ ของรัฐในการปรับเปลี่ยนอาชีพเพื่อแสวงหารายได้ที่มั่นคงกว่าการทำการเกษตรแบบเดิม หรือทดแทนการปลูกฝิ่น รวมทั้งหันมาทำการเกษตรเชิงอนุรักษ์เพิ่มมากขึ้นเพื่อลดปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติและร่วมกันอนุรักษ์ต้นน้ำลำธาร (หน้า 55-56) |
|
Political Organization |
ส่วนใหญ่ชาวเขาที่อาศัยในชุมชนบนพื้นที่สูงในประเทศไทย ยังไม่ได้รับสัญชาติไทยที่ถูกต้องตามกฎหมายจึงเป็นปัญหาและอุปสรรคในการควบคุม การจัดระเบียบการปกครองและการให้บริการแก่ชาวเขาตามนโยบายของรัฐในแผนพัฒนาชนบท เช่น การให้บริการการศึกษา การสาธารณสุขและการเกษตร ดังนั้น การดูแลควบคุมชาวเขาจึงกระจายอยู่ในหลายหน่วยงาน เช่น กรมประชาสงเคราะห์ กรมการศึกษานอกโรงเรียน โดยแต่ละหน่วยงานจะมีทะเบียนชาวเขาเฉพาะในเขตพื้นที่รับผิดชอบของตน รวมทั้งชาวเขายังอาศัยอยู่ไม่เป็นหลักแหล่งมีการอพยพเคลื่อนย้ายอยู่เสมอ ทำให้ทะเบียนชาวเขาของหน่วยงานต่างๆ ไม่ตรงกับความเป็นจริง (หน้า 71) องค์กรในการดำเนินการแก้ไขปัญหาชาวเขา ประกอบด้วยองค์กร 4 ระดับ คือ องค์กรระดับชาติ องค์กรระดับภาค องค์กรระดับจังหวัด และองค์กรระดับอำเภอ 1. คณะกรรมการแก้ไขปัญหาความมั่นคงแห่งชาติเกี่ยวกับชาวเขาและการปลูกพืชเสพติด (อขส.) นายพงศ์ สารสิน รองนายกรัฐมนตรีเป็นประธานกรรมการ มีผู้แทนจากกระทรวงต่างๆ ระดับปลัดกระทรวงที่เกี่ยวข้องและมีเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติเป็นกรรมการและเลขานุการ เป็นกรรมการระดับนโยบาย มีหน้าที่กำหนดนโยบายในการแก้ไขปัญหาเรื่องนี้และมีหน้าที่ประสานงานเพื่อให้เกิดการปฏิบัติเป็นไปตามนโยบายที่กำหนดไว้ รวมทั้งการกำหนดนโยบายด้วย 2. คณะกรรมการศูนย์อำนวยการประสานงานแก้ไขปัญหาชาวเขาและกำจัดการปลูกพืชเสพติดกองทัพภาคที่ 3 (ศอ.ชข.ทภ. 3) เป็นคณะกรรมการระดับภาค มีแม่ทัพเป็นประธานคณะกรรมการ ผู้ว่าราชการที่มีชาวเขาเป็นกรรมการ ผู้แทนกระทรวงต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเป็นกรรมการ โดยมีหน้าที่ให้การสนับสนุนแก่จังหวัดในการแก้ไขปัญหา เสนอแผน เสนอโครงการแล้วก็มีหน้าที่ให้การสนับสนุนแก่จังหวัดในการแก้ปัญหาร่วมกัน 3. คณะกรรมการชาวเขา เป็นคณะกรรมการที่มีอยู่เดิมแต่มีไม่ครบทุกจังหวัด มีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน และมีหัวหน้าส่วนราชการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเป็นกรรมการ มีหัวหน้าสำนักงานจังหวัดเป็นเลขานุการและให้หัวหน้าศูนย์พัฒนาและสงเคราะห์ชาวเขาจังหวัดเป็นผู้ช่วยเลขานุการ 4. คณะทำงานชาวเขาอำเภอ มีนายอำเภอเป็นประธาน และเป็นองค์กรที่มีความสำคัญอย่างมากเนื่องจากเป็นผู้ที่ปฏิบัติจริงในพื้นที่ และมีความใกล้ชิดมากกว่าองค์กรระดับอื่น (หน้า 32 - 35) |
|
Education and Socialization |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
ปัจจุบัน ชาวเขาที่อาศัยอยู่ในชุมชนบนพื้นที่สูงได้ปรับตัวทางด้านวิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่มีความจำเป็นต้องเข้าหาหน่วยงานของรัฐ โดยมีความต้องการที่จะได้สัญชาติไทยเพื่อได้รับรองสิทธิทางกฎหมาย และการบริการจากรัฐ ปรับเปลี่ยนการทำเกษตรกรรมตามคำแนะนำจากหน่วยงานและโครงการพัฒนาต่าง ๆ จากรัฐ โดยที่รัฐจำเป็นต้องรีบสำรวจทำทะเบียนชาวเขาเพื่อจำแนกกลุ่มชาวเขาให้ชัดเจน และมีแนวนโยบายในการปลูกจิตสำนึกความเป็นไทยและส่งเสริมอาชีพเพื่อความอยู่รอดพึ่งพาตนเองได้ (หน้า 78-79) |
|
Other Issues |
จากรายงานการประชุมเรื่องการแก้ไขปัญหาชุมชนบนพื้นที่สูงสามารถสรุปออกเป็น 4 ประเด็นได้แก่ 1. ปัญหาการลงทะเบียนให้ชาวเขาและการผลักดันชาวเขาจากนอกประเทศ เห็นว่าการดูแลควบคุมชาวเขากระจายอยู่ในหลายหน่วยงาน เช่น กรมประชาสงเคราะห์ กรมการศึกษานอกโรงเรียน โดยที่แต่ละหน่วยงานจะมีทะเบียนชาวเขาในเขตรับผิดชอบของแต่ละหน่วยงานซึ่งไม่ครอบคลุมชาวเขาที่อยู่ในแต่ละจังหวัด จึงสมควรให้กรมการปกครองเป็นหน่วยงานหลักในการรับผิดชอบ และจัดทำทะเบียนชาวเขาโดยตรง มีองค์กรระดับอำเภอเป็นหน่วยรับผิดชอบและควรที่จะสำรวจและจัดทำทะเบียนชาวเขาโดยพร้อมกันทุกจังหวัด หรืออาจแบ่งแยกทำทีละพื้นที่ตามความสำคัญ ทั้งนี้เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องสมบูรณ์ 2. ปัญหาการจัดที่อยู่อาศัย และที่ทำกินถาวรให้แก่ชาวเขา จากการที่คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2532 "ให้กลุ่มคนบนพื้นที่สูง มีที่อยู่อาศัยและที่ทำกินถาวร ถูกต้องตามกฎหมาย ไม่อพยพเคลื่อนย้ายอีกต่อไป" เพื่อลดปัญหาที่เกิดจากการเคลื่อนย้ายที่อยู่และที่ทำกิน เช่น การตัดไม้ทำลายป่า การปลูกพืชเสพติด และปัญหาความมั่นคงแห่งชาติ อย่างไรก็ตาม การดำเนินงานของรัฐยังเป็นปัญหา ทั้งนี้ เนื่องจากสภาพความเป็นจริงในการปฏิบัติของชาวเขานั้นขัดกับหลักการของรัฐ ดังนั้น จึงควรสำรวจข้อมูลพื้นฐานของชาวเขา เพื่อทราบจำนวน ที่ตั้งของหมู่บ้าน และจัดจำแนกที่ตั้ง ที่ทำกินเพื่อกำหนดให้ชาวเขามีที่อยู่ ที่ทำกินอย่างถาวรและคอยควบคุมดูแลให้มีความชัดเจนเพื่อป้องกันการอพยพ รวมทั้งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานการดำรงชีวิตตามความจำเป็นและปลูกจิตสำนึกความเป็นไทยแก่ชาวเขา เพื่อให้เกิดความรักและหวงแหนในทรัพยากรของชาติ 3. การสร้างจิตสำนึกความเป็นไทยให้แก่ชาวเขา เนื่องจากปัญหาการขาดจิตสำนึกในความเป็นไทยโดยเฉพาะในเรื่องของภาษาไทย ชาวเขาจึงขาดความพร้อมในการรับการพัฒนาจากรัฐ นับว่าเป็นอุปสรรคต่อการดำเนินงานการพัฒนาชุมชนชาวเขา ดังนั้น การศึกษาจึงเป็นเครื่องมือที่จะช่วยสร้างจิตสำนึกความเป็นไทยจึงควรเร่งสร้างหลักสูตรทั้งในโรงเรียนและนอกโรงเรียน ในหลายรูปแบบและมีความต่อเนื่อง โดยจัดเป็นแผนการพัฒนาจากระดับสูงลงสู่ระดับจังหวัด อำเภอและหน่วยปฏิบัติในพื้นที่ 4. บทบาทหน้าที่ขององค์กรดำเนินงาน องค์กรที่จะผลักดันให้เกิดประสิทธิภาพมี 4 ระดับ คือ ชาติ ภาค จังหวัดและอำเภอ โดยสามองค์กรแรกนั้นค่อนข้างมีความชัดเจนในนโยบายและบทบาท ส่วนองค์กรระดับพื้นที่ (อำเภอ) ยังมีหลักปฏิบัติไม่ค่อยชัดเจนและบทบาทหน้าที่ยังไม่เพียงพอ เนื่องจากมีปัญหาเรื่องการคมนาคมและการสื่อสารในพื้นที่สูง รวมทั้งผู้ปฏิบัติงานดำเนินงานไม่เต็มที่เพราะมีงานประจำอยู่แล้ว และขาดการประสานงานในการปฏิบัติจากหน่วยงานต่าง ๆ และยังมีปัญหาในเรื่องนโยบายขององค์กรที่มีความไม่ชัดเจน (หน้า 70-85) |
|
Text Analyst |
ทรงศักดิ์ ปัญญา |
Date of Report |
06 ม.ค. 2566 |
TAG |
ม้ง, เมี่ยน, ลีซู ลาหู่, อ่าข่า, ลเวือะ, ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง), โพล่ง โผล่ง โพล่ว ซู (กะเหรี่ยง), ชาวเขา, ชุมชนบนพื้นที่สูง, การแก้ปัญหา, การสร้างจิตสำนึกความเป็นไทย, การลงทะเบียน, การจัดที่อยู่อาศัย, ภาคเหนือ, |
Translator |
- |
|