ในปัจจุบันชาวเลที่ประกอบด้วยกลุ่มมอแกน มอแกลน และอูรักลาโว้ยกำลังประสบปัญหาหนี้สิน ปัญหาไร้สัญชาติ การขาดความภูมิใจในวัฒนธรรมของตน รวมทั้งการถูกลิดรอนสิทธิ์ในการเข้าพื้นที่สุสานเพื่อประกอบพิธีกรรม ซึ่งสาเหตุของวิกฤตดังกล่าวมาจากการครอบครองสิทธิ์ที่ดินของกลุ่มเอกชนเพื่อทำธุรกิจบนพื้นที่ริมชายหาด แต่การแก้ไขปัญหาดังกล่าวยังไม่คืบหน้าเท่าที่ควร

การศึกษานี้เป็นการนำเสนอผลกระทบของการขยายตัวของทุนนิยมบนพื้นที่ที่ตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชาวเล แต่ยังขาดสิทธิในพื้นที่ของตน อีกทั้งยังส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป้นอยู่ การขาดความภาคภูมิใจในกลุ่มชาติพันธุ์ของตน

งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการรวบรวมวิเคราะห์สภาพปัญหาของกลุ่มชาวเลในแง่มุมต่างๆที่ได้รับผลกระทบจากการขาดสิทธิ์ครอบครองที่ดินอันเป็นที่อยู่อาศัย เนื่องจากการขยายตัวของธุรกิจการท่องเที่ยวริมชายหาดของเอกชน และการประกาศพื้นที่อุทยานทางทะเลทับซ้อนพื้นที่ทำมาหากิน ซึ่งส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของชาวเลเป็นอย่างมาก เช่น การถูกรุกล้ำพื้นที่สุสาน การถูกดำเนินคดีฟ้องบุกรุกพื้นที่อุทยาน การขาดสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐาน เป็นต้น

ชาวเล 3 กลุ่มชาติพันธุ์ ได้แก่ กลุ่มมอแกน กลุ่มมอแกลน และกลุ่มอูรักลาโว้ย

ชาวมอแกนมีภาษามอแกนที่ใช้ในการสื่อสาร มีลักษณะใกล้เคียงกับภาษาของมอแกลน และมีความแตกต่างกับภาษาของกลุ่มอูรักลาโว้ย

จำนวนประชากรชาวเลมีจำนวน 12,000 คน ประกอบด้วย 41 ชุมชน 2,758 ครัวเรือน มีที่อยู่อาศัยกระจายตัวไปยัง 5 จังหวัด ได้แก่ ภูเก็ต 5 ชุมชน พังงา 20 ชุมชน ระนอง 3 ชุมชน กระบี่ 10 และสตูล 3 ชุมชน โดยแบ่งกลุ่มชาติพันธุ์ออกเป็นกลุ่มมอแกน 2,100 คน กลุ่มมอแกลน 3,700 คน กลุ่มอูรักลาโว้ย 6,200 คน

ชาวเลมีพิธีกรรมมากมาย ได้แก่
- พิธีลอยเรือ จัดขึ้นทุกเดือน 6 และเดือน 11เพื่อเป็นการสะเดาะเคราะห์ และขอขมาต่อทะเลเพื่อให้ปลาชุกชุม (หน้า 75-78) โดยมีเรือที่ทำจากไม้ระกำ และมีโต๊ะหมอและผู้อาวุโสประกอบพิธี
- มีความเคารพโต๊ะหมอ และผู้อาวุโสของชุมชนซึ่งเป็นผู้ประกอบพิธีกรรมต่างๆ
- พิธีกรรมปราจั๊ค (หน้า 82) ที่ชุมชนราไวย์ มีการกินข้าวกลางบ้านและอาบน้ำมนต์ปลุกเสกจากโต๊ะหมอ และนับว่าเป็นวันรวมญาติของพี่น้องชาวเล ที่มาร่วมกันเฉลิมฉลอง (หน้า 78) เพื่อให้เกิดความสงบสุขของชาวเล
- พิธีบาลัย (หน้า 85)
- พิธีนอนหาด เพื่อเป็นการรวมกลุ่มญาติ

กลุ่มชาวเลขาดสิทธิในการรักษาพยาบาลเมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย จากการขาดสัญชาติ และในกลุ่มชาวเลเพศชายพบภาวะน้ำหนีบ (Depression Sickness) กรณีตัวอย่างหน้า 73

กลุ่มชาวเลเป็นกลุ่มที่อาศัยอยู่ริมชายฝั่งทะเลอันดามันมาเป็นเวลายาวนาน ชาวเลเป็นกลุ่มที่ให้ความเคารพต่อธรรมชาติและนับถือบรรพบุรุษ มีความรักสันโดษ และมีความประนีประนอมสูง ไม่สะสมวัตถุสิ่งของ

จากการศึกษาพบว่า กลุ่มชาวเลกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตจากปัจจัย ดังต่อไปนี้
-ปัญหาการขาดเอกสิทธิ แม้ว่าชาวเลอาศัยในพื้นที่มากว่า 300 ปี แต่หลายชุมชนอยู่ในที่ดินของหน่วยงานรัฐ และเอกชน ซึ่งกระทบต่อความมั่นคงและสวัสดิการอื่นๆ เช่น น้ำประปา และไฟฟ้า ที่มีราคาแพงเพราะต้องใช้แบบต่อพ่วง
-การถูกคุกคามพื้นที่ทางวัฒนธรรมจากการขยายตัวของธุรกิจการท่องเที่ยวริมชายหาด (กรณีตัวอย่างหน้า 108)
-พื้นที่ทำกินบริเวณเกาะแก่ง และหน้าหาดถูกรุกราน เช่น การถูกนักท่องเที่ยวดำน้ำไปล่อยปลาในลอบ (กรณีตัวอย่างหน้า 41)
-การขาดความภูมิใจในวิถีวัฒนธรรมดั้งเดิม ทั้งจากอคติของสังคมรอบข้างและการไม่ยอมรับจากคนในท้องถิ่น
-การเปลี่ยนเครื่องเซ่นไหว้จากการใช้เต่าตนุ มาเป็นไก่แทน ซึ่งในวิถีของชาวเลนั้นไม่สามารถทดแทนกันได้
กรณีวิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงของชาวมอแกนแต่เดิมชาวมอแกนมีวิถีชีวิตที่ผูกติดกับทะเล และใช้สัญชาตญาณของการอยู่ร่วมกับทะเลเอาชีวิตรอดจากภัยสึนามิ สู่การเปลี่ยนแปลงในยุคที่เทคโนโลยีก้าวไกล และการแบ่งขอบเขตของรัฐ ทำให้เงื่อนไขในการดำรงชีวิตของชาวมอแกนได้รับผลกระทบโดยตรง เช่น การเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานต่างๆ อย่างการต้องขออนุญาตเดินทางออกนอกพื้นที่ การเข้าไม่ถึงบริการสาธารณสุข คุณภาพชีวิตตกต่ำ การเลือกปฏิบัติจากเจ้าหน้าที่รัฐ หรือมัศนคติต่อกลุ่มชาวเล

จากปัญหาที่เกิดขึ้นกับกลุ่มชาวเล มีการเสนอวิธีการต่างๆ เช่น การรวมกลุ่มของชาวบ้านเพื่อหาหลักฐานการตั้งรกรากเดิมในพื้นที่เพื่อต่อสู้กับนายทุน เนื่องจากราคาที่ดินริมหาดในจังหวัดภูเก็ตมีราคาสูงกว่า 200% และเกิดการทุจริตโฉนดที่ดินเป็นจำนวนมาก และยื่นเสนอต่อศาลเพื่อพิสูจน์ว่า พื้นที่ริมหาดที่กลุ่มชาวเลอาศัยอยู่เป็นพื้นที่ที่อยู่มาแต่ดั้งเดิมและใช้ประโยชน์ร่วมกัน

- พิธีลอยเรือ หน้า 45
- ดนตรีและเพลงรองเง็ง หน้า 51
- พื้นที่สุสานและพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ทางพิธีกรรมของชาวเลที่ถูกรุกราน หน้า 60
- ปฏิทินพิธีกรรมและประเพณีชาติพันธุ์ชาวเล หน้า 89