ชาวเขาเผ่าม้งที่อพยพเข้ามาในประเทศไทย มีปัจจัย 2 ประการ คือปัจจัยทางการเมือง ซึ่งแบ่งได้ 2 ระยะ คือระยะแรก อพยพหนีภัยสงครามจากประเทศจีน ประมาณ พุทธศักราช 2400 และระยะที่สอง อพยพลี้ภัยจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองในประเทศลาวเป็นระบอบคอมมิวนิสต์ในปีพุทธศักราช 2518 ปัจจัยที่สอง คือ ปัจจัยด้านสภาพสังคม การดำเนินนโยบายพัฒนา และสงเคราะห์ชาวเขาของทางราชการ ทำให้วิถีความเป็นอยู่ของชาวเปลี่ยนไป เนื่องจากชาวเขาเผ่าม้งต้องการเป็นคนไทย สามารถอาศัยอยู่บนผืนแผ่นดินไทยได้ จึงต้องการบัตรประชาชน อีกทั้งยังต้องการคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น แต่มักถูกพ่อค้าชาวพื้นราบกดราคาพืชผลทางการเกษตร ประกอบกับต้องการมีรถยนต์ บ้านใหม่ ชีวิตหรูหรา ทำให้ต้องค้ายาบ้า ก่อให้เกิดผลกระทบความมั่นคงด้านการเมือง และความมั่นคงระหว่างประเทศ (หน้า 91-93)

ศึกษาปัจจัยทางการเมือง และสภาพสังคมที่มีส่วนผลักดันให้ชาวเขาเผ่าม้งอพยพเข้าสู่ประเทศไทย และทำให้มีการค้ายาเสพติด ก่อให้เกิดปัญหาด้านความมั่นคงภายในประเทศ และระหว่างประเทศ (หน้า 91-93)

ผู้เขียนพยายามอธิบายว่า ม้งมีความต้องการเงินอย่างรวดเร็ว จึงนำไปสู่การค้ายาบ้า เหตุผลที่ต้องการเงิน คือ 1.) ซื้อบัตรประชาชน เพื่อได้เป็นพลเมืองไทย 2.) ต้องการมีชีวิตที่สะดวกสบาย เหมือนคนพื้นราบ เช่นมีรถยนต์

ชาวเขาเผ่าม้งกระจัดกระจายอยู่ใน 13 จังหวัดภาคเหนือ ได้แก่ กำแพงเพชร เชียงราย ตาก น่าน พิษณุโลก เพชรบูรณ์ แพร่ แม่ฮ่องสอน ลำปาง สุโขทัย พะเยา และเลย และพวกที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด (หน้า 49)

ชาวเขาเผ่าม้งใช้ภาษาม้งในการติดต่อสื่อสารกับม้งด้วยกันเอง แต่สามารถพูดภาษาอื่น ๆ ได้ เช่น ภาษากะเหรี่ยง กับแรงงานจ้างที่เป็นกะเหรี่ยงได้คล่องแคล่ว ม้งที่อายุเกิน 30 ปีขึ้นไป สามารถพูดภาษาจีนฮ่อได้ อีกทั้งยังสามารถอ่านเขียนภาษาไทยได้ดีอีกด้วย (หน้า 46 )

ไม่ระบุ

ในอดีตชาวเขาเผ่าม้งทำสงครามกับประเทศจีน เป็นเหตุผลักดันให้มีการอพยพย้ายถิ่นเข้าสู่ประเทศเวียดนาม ลาว รัฐฉานในประเทศพม่า และไทย (หน้า 38-39) เมื่อประมาณ 80-100 ปีที่ผ่านมา ชาวเขาเผ่าม้งได้แทรกซึมเข้าสู่เขตภาคเหนือของประเทศไทย ทางห้วยทราย อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย จังหวัดพะเยา จังหวัดน่าน บางกลุ่มอพยพเข้าสู่ประเทศพม่า แล้วเข้าสู่ประเทศไทย จังหวัดตาก และจังหวัดแม่ฮ่องสอน ต่อมาในปีพุทธศักราช 2518-2519 ชาวเขาเผ่าม้งอพยพเข้าสู่ประเทศไทยเป็นจำนวนมาก ในปี พุทธศักราช 2522 รัฐบาลจัดให้ชาวเขาเผ่าม้งจำนวน 60,000 คน อยู่ในค่ายผู้อพยพ ม้งบางส่วนที่เข้ามาใหม่ ได้หนีเข้าไปรวมกับญาติพี่น้องตามหมู่บ้านต่าง ๆ ส่วนที่ถูกควบคุมไว้ตามศูนย์อพยพก็หลบหนีออกมา ประกอบกับนโยบายการคุมกำเนิดของทางราชการไม่ประสบผลสำเร็จ ทำให้มีประชากรม้งเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ในปีพุทธศักราช 2540 พบว่าม้งในประเทศไทยมีจำนวนทั้งสิ้น 126,300 คน (หน้า 41-42)

ชาวเขาเผ่าม้งชอบปลูกบ้านใกล้ชิดกันในกลุ่มเครือญาติ แต่ละหมู่บ้านจะมีตั้งแต่ 4-5 ครัวเรือนขึ้นไปจนถึง 50-100 ครัวเรือน และชอบตั้งบ้านเรือนบนที่สูง ใกล้ต้นน้ำ เพื่อป้องกันการรุกรานจากชนกลุ่มอื่น อีกทั้งการประกอบอาชีพเกษตรกรรม แบบไร่เลื่อนลอย และการปลูกพืชเสพติด ทำให้มีการอพยพย้ายถิ่นไปเรื่อยจนเกือบทุกเขตภูเขาภาคเหนือ (หน้า 41)

ชาวเขาเผ่าม้งที่กระจัดกระจายอยู่ใน 13 จังหวัดภาคเหนือ 60 อำเภอ 266 หมู่บ้าน และ 105 กลุ่มบ้าน (หย่อมบ้าน, ป๊อกบ้าน) จำนวน 15,704 หลังคาเรือน ประชากรรวม 126,300 คน แยกเป็นชายจำนวน 63,869 คน หญิง 62,431 คน จำแนกตามจังหวัดได้ดังนี้ (หน้า 49) กำแพงเพชร จำนวน 3,210 คน เชียงราย จำนวน 25,460 คน ตาก จำนวน 23,865 คน น่าน จำนวน 22,243 คน พิษณุโลก จำนวน 6,306 คน เพชรบูรณ์ จำนวน 12,161 คน แพร่ จำนวน 2,090 คน แม่ฮ่องสอน จำนวน 4,061 คน ลำปาง จำนวน 1,017 คน สุโขทัย จำนวน 698 คน พะเยา จำนวน 6,109 คน และเลย จำนวน 808 คน

ชาวเขาเผ่าม้งส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม แบบไร่เลื่อนลอย พืชหลักที่ปลูก ได้แก่ ข้าวโพด ข้าวฟ่าง และฝิ่น มีการเลี้ยงสัตว์ เช่น หมู ไก่ ม้า ลักษณะการทำไร่ของม้ง คือ ในฤดูแล้ง ประมาณเดือนเมษายน หาทำเลดี และถางป่า ฤดูฝนก็เริ่มลงมือปลูกพืช เช่น ข้าวโพด ข้าวฟ่าง กะหล่ำ และพริกไทย ในเดือนสิงหาคม เตรียมการปลูกฝิ่น พร้อมเก็บเกี่ยวข้าวโพดเดือนกันยายน โดยปรับไร่ข้าวโพดเป็นไร่ฝิ่น เดือนตุลาคมหว่านเมล็ดฝิ่น พฤศจิกายนเกี่ยวข้าว ธันวาคมกรีดฝิ่นรุ่นแรกจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ ของปีถัดไป เก็บฝิ่น และคัดเมล็ดฝิ่นไว้ทำพันธุ์ครั้งต่อไป ปัจจุบัน ม้งอยู่ในโครงการหลวงตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว หันไปเพาะปลูกไม้ดอกไม้ประดับ พืชผักผลไม้เมืองหนาวแทนการปลูกฝิ่น (หน้า 43-44)

เมื่อมีการแต่งงาน ฝ่ายหญิงจะแต่งงานเข้ามาอยู่ในบ้านของฝ่ายชาย ซึ่งจะเป็นการเพิ่มแรงงานให้ครอบครัว ดังนั้น ชายม้งอาจมีภรรยาได้มากกว่าหนึ่งคน มีการแบ่งหน้าที่การงานระหว่างฝ่ายชายและฝ่ายหญิง ฝ่ายชายทำงานในไร่ ซ่อมแซมที่อยู่อาศัย เครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ และการติดต่อกับทางราชการ หรือคนภายนอกด้วย ส่วนฝ่ายหญิงทำงานในไร่และในเรือน ด้านสถานภาพและบทบาท เพศชายมีสถานภาพสูงกว่าเพศหญิง มีการสืบสกุลทางฝ่ายชาย ผู้ชายเป็นผู้สืบทอดหน้าที่เกี่ยวกับพิธีกรรมของครัวเรือนต่อจากบิดา ผู้หญิงมักเป็นเสียงสุดท้ายในการตัดสินใจ การมีลูกหลานจำนวนมาก ทำให้ครอบครัวมีแรงงานเพิ่มขึ้น แสดงให้เห็นความมั่นคงทางเศรษฐกิจของสายตระกูล และมั่นใจว่ามีผู้ดูแล และเซ่นไหว้บรรพบุรุษ (หน้า 45) ส่วนด้านการปกครองในหมู่บ้านนั้น ให้ความสำคัญกับระบบอาวุโส โดยมีหัวหน้าหมู่บ้านเป็นตัวแทนในการกระทำใด ๆ ในนามของม้งโดยสมบูรณ์ มีหน้าที่ดูแลสภาพความเรียบร้อยภายในหมู่บ้าน ตัดสินข้อพิพาทระหว่างครอบครัว ไกล่เกลี่ยข้อพิพาทระหว่างหมู่บ้าน รับผิดชอบรักษาขนบธรรมเนียมประเพณี ตัดสินใจโยกย้ายหมู่บ้านเพื่อแสวงหาแหล่งทำกินใหม่ ทั้งนี้ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมบริหารงานของคณะผู้เฒ่า ซึ่งเป็นที่ปรึกษาหมู่บ้าน บทลงโทษผู้กระทำผิดก็เป็นไปตามจารีตประเพณี (หน้า 47)

ในงานวิจัยไม่ได้ระบุระเบียบการเมืองการปกครองอย่างชัดเจน แต่กล่าวถึงการขอสัญชาติไทยของม้งว่าต้องผ่านกระบวนการของทางการต่างๆ คือ 1.) ตรวจสอบคุณสมบัติบุคคลที่จะได้รับการลงรายการสัญชาติไทย ตามระเบียบว่าด้วยการลงรายการสัญชาติไทย พ.ศ. 2535 2.) ยื่นคำร้องขอลงรายการสัญชาติ โดยยื่นตามแบบพิมพ์ ทชน.1 ทชน.2 และ ทชน.3 ซึ่งจะต้องยื่นต่อนายทะเบียนอำเภอแห่งท้องที่ที่ตนมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน (ท.ร.13) ถ้าบุคคลดังกล่าวไม่มี ท.ร.13ให้ยื่นคำร้องขอ ท.ร.13 ก่อน 3.) เมื่อยื่นคำร้องดังกล่าวแล้ว นายทะเบียนจะทำการตรวจสอบคำร้อง และเอกสารพยานหลักฐานต่าง ๆ แล้วเสนอเรื่องไปยังอำเภอท้องที่ที่มีการยื่นคำร้องดังกล่าว ภายใน 10 วันนับตั้งแต่ยื่นคำร้อง เมื่อเรื่องส่งไปยังนายอำเภอแล้ว นายอำเภอจะทำการสอบข้อเท็จจริงของชาวเขาที่ยื่นคำร้อง หลังจากนั้นก็จะทำความคิดเห็น และเสนอเรื่องไปยังผู้ว่าราชการจังหวัด เพื่อให้พิจารณาต่อไปว่าจะอนุมัติให้ลงรายการสัญชาติหรือไม่ แล้วจึงคำสั่งกลับไปยังนายอำเภอ เพื่อให้ดำเนินการต่อไป (กระบวนการนี้ต้องทำให้เสร็จภายใน 30 วัน) เมื่อผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณาวินิจฉัยสั่งการแล้ว สำนักทะเบียนจังหวัดจะจัดทำสำเนาแบบพิมพ์บัญชี (ทชน.6) ส่งให้สำนักทะเบียนภายใน 10 วัน หลังจากนั้นก็จะแจ้งผลเป็นหนังสือไปยังผู้ยื่นคำร้อง 4.) หลังได้รับอนุมัติให้ลงรายการสัญชาติแล้ว นายทะเบียนจะจำหน่ายชื่อบุคคลนั้นออกจากทะเบียนบ้านชั่วคราว (ท.ร.13) แล้วจะดำเนินการลงรายการสัญชาติ และเพิ่มชื่อของบุคคลนั้นเข้าไปในทะเบียนบ้าน ฉบับถาวร (ท.ร.14) รวมทั้งหมายเหตุในบันทึกของทะเบียนบ้านว่าได้รับอนุมัติตามหนังสือ และจะมีการกำหนดเลขบัตรประจำตัวประชาชนให้แก่บุคคลดังกล่าว เป็นบุคคลประเภทที่ 5 (หมายความว่าเป็นบุคคลที่ได้รับการลงรายการสัญชาติ) (หน้า 96-101)

ชาวเขาเผ่าม้งเชื่อเรื่องการนับถือผี วิญญาณ และบรรพบุรุษ จึงมีหมอผีเป็นผู้ประกอบพิธีกรรม คือหมอผีคาถา และหมอผียา เมื่อเจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุ ก็จะให้หมอผีรักษา โดยการลงผี การเรียกขวัญ การทำสะพาน เพราะเชื่อว่าโรคนั้นเกิดจากอำนาจเหนือธรรมชาติ ส่วนการเจ็บป่วยที่เชื่อว่ามาจากเหตุผลตามธรรมชาติ รักษาโดยการใช้สมุนไพรพื้นบ้าน และฝิ่น (หน้า 47-48)

ชาวเขาเผ่าม้งสนับสนุนให้บุตรหลานได้รับการศึกษาสูง และได้ทำงานในหน่วยงานของรัฐ ตามจารีตประเพณีของม้งถือว่าเพศชายมีสถานภาพสูงกว่าเพศหญิง เพศชายมีหน้าที่สืบสกุลต่อจากบรรพบุรุษ รับผิดชอบพิธีกรรมของครัวเรือน เป็นเสียงสำคัญในการตัดสินปัญหาภายในครอบครัวและหมู่บ้าน (หน้า 45) ม้งเป็นสังคมระบบเครือญาติ ให้ความสำคัญกับระบบอาวุโส มีคณะผู้เฒ่าเป็นที่ปรึกษาหมู่บ้าน และมีบทลงโทษผู้กระทำผิดตามจารีตประเพณี (หน้า 47)

ม้งมีหมอผีเป็นผู้บำบัดรักษาอาการเจ็บป่วยต่างๆ ให้แก่ผู้ป่วย คือหมอผีคาถา และหมอผียา เมื่อเจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุ ก็จะให้หมอผีคาถารักษา โดยการลงผี การเรียกขวัญ การทำสะพาน เพราะเชื่อว่าโรคนั้นเกิดจากอำนาจเหนือธรรมชาติ ส่วนการเจ็บป่วยที่เชื่อว่ามาจากเหตุผลตามธรรมชาติ รักษาโดยการใช้สมุนไพรพื้นบ้าน และฝิ่น ซึ่งเป็นยากลางบ้านที่สำคัญไว้ระงับอาการเจ็บป่วยทางร่างกาย ลดความเครียด ความเศร้า ความกังวล แก้ปวดเมื่อยจากการทำงานหนัก การรักษาด้วยฝิ่นจึงเป็นเหตุให้ม้งติดฝิ่น (หน้า 47-48)

ไม่มีข้อมูล

ไม่มีข้อมูล

ชาวเขาเผ่าม้งมีการติดต่อสัมพันธ์กับคนพื้นราบ เพื่อประโยชน์ทางธุรกิจ ในด้านการค้าขายมักติดต่อกับจีนฮ่อ คนไทยพื้นเมือง และเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือเอกชน การติดต่อสัมพันธ์กับเผ่าที่อาศัยอยู่ละแวกใกล้เคียง จะเป็นลักษณะของการผ่านทาง มีการจ้างแรงงานคนเผ่าอื่นมาเป็นลูกจ้าง ได้แก่ เผ่ากะเหรี่ยง ลัวะ ถิ่น และขมุ ในทางกลับกันม้งจำนวนน้อยที่จะออกไปรับจ้างแรงงานเผ่าอื่น (หน้า 46)

ฝิ่นเป็นยาเสพติดที่มีบทบาทสำคัญต่อชาวเขาเผ่าม้งมาก เพราะมักใช้ฝิ่นเป็นยาสมุนไพรในการรักษาโรค และอาการเจ็บป่วย ตลอดจนรักษาอาการปวดเมื่อย ลดความเครียด ความวิตกกังวล อีกทั้งยังเป็นพืชเศรษฐกิจที่สร้างรายได้หลักให้ชาวเขาเผ่าม้งด้วย (หน้า 43) ปัจจุบันชาวเขาเผ่าม้งปลูกฝิ่นน้อยลง เพราะปฏิบัติตามโครงการราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยเปลี่ยนการปลูกฝิ่นเป็นปลูกไม้ดอกไม้ประดับ และพืชผักผลไม้เมืองหนาวทดแทน (หน้า 44) แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นก็เปลี่ยนไปจากเดิมอีก เนื่องจากการเอารัดเอาเปรียบจากคนพื้นราบ การกดราคาสินค้าการเกษตร ทำให้ชาวบ้านต้องลงทุนใช้สารเคมีและปุ๋ยเพิ่ม อีกทั้งปัญหาความต้องการทางวัตถุ ต้องการบ้านใหม่ รถยนต์ ชีวิตที่หรูหราฟุ้งเฟ้อ ต้องการบัตรประชาชน เป็นเหตุให้ชาวเขาเผ่าม้งตัดสินใจเข้าสู่วิถีทางการหาเงินจากการค้ายาบ้า ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่ลงทุนต่ำ ผลตอบแทนสูง และขนย้ายสะดวก ทางราชการจึงต้องปราบปรามและจับกุมขบวนการนี้ตลอดมา (หน้า 49)

ไม่มีข้อมูล

ไม่มี