| |
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
 |
 |
| Subject |
มอญ, เพลงรำมอญ,สมุทรปราการ, ภาคกลาง, ประเทศไทย |
| Author |
ศรัญญา บุญลาโภ |
| Title |
การศึกษาเพลงมอญรำ อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ |
| Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
| Ethnic Identity |
มอญ รมัน รามัญ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
- |
Location of
Documents |
สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์กลางของประเทศไทย
[เอกสารฉบับเต็ม] |
Total Pages |
223 |
Year |
2548 |
| Source |
วิทยานิพนธ์ศิลปกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขามานุษยดุริยางควิทยา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ |
| Abstract |
ประเพณีมอญรำ หนึ่งในประเพณีสำคัญที่บ่งบอกถึงความเป็นเอกลักษณ์ ความภาคภูมิใจ เป็นส่วนหนึ่งในวิถีชีวิตของชาวไทยเชื้อสายมอญ ปรากฏในงานพิธีกรรมและประเพณีท้องถิ่นของชาวมอญปากลัด ซึ่งปัจจุบันประเพณีนี้กำลังค่อย ๆ ถูกลืมจากสังคมตามสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจที่กำลังเปลี่ยนแปลงไป งานศึกษาวิจัยนี้จึงได้พยายามทำการศึกษา ค้นคว้า เพื่อหวังฟื้นฟูและเผยแพร่มรดกวัฒนธรรมอย่างประเพณีมอญรำให้เป็นที่รู้จักและแพร่หลาย ขณะเดียวกันผลการศึกษาทำให้เห็นว่า วัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับเพลงมอญรำเป็นประเพณีที่มีมาตั้งแต่สมัยพระนารายณ์ มีการใช้ปี่พาทย์มอญเล่นประกอบมอญรำ เป็นการแสดงที่ถ่ายทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ใช้แสดงในโอกาสต่าง ๆ ของวัฒนธรรมและประเพณีของชาวมอญ โดยยึดแบบแผนการรำตามแบบชาวมอญโบราณ ลักษณะการรำผู้รำจะยืนเข้าหากันเป็นวงกลม ใช้ปี่พาทย์มอญบรรเลงเพลงรวมทั้งสิ้น 13 เพลง ผู้รำจะเกล้าผมมวยเล็ก ๆ ล้อมทัดด้วยดอกไม้ สวมเสื้อแขนกระบอก คอกลมและนุ่งผ้าทางลง |
|
| Focus |
ศึกษาวัฒนธรรมที่กี่ยวข้องกับเพลงมอญรำและลักษณะของเพลงมอญรำ |
|
| Theoretical Issues |
ผู้ศึกษาประยุกต์แนวคิดเรื่องวัฒนธรรมและพิธีกรรมมาเป็นแนวทางอธิบายปรากฎการณ์เพลงมอญรำ เพื่อทำให้เห็นคุณลักษณะที่สำคัญของพิธีกรรมดังกล่าวว่ามีความหมายอย่างไรในบริบทของคนมอญพระประแดง |
|
| Ethnic Group in the Focus |
|
| Study Period (Data Collection) |
|
| Economy |
สภาพเศรษฐกิจของมอญพระประแดงขึ้นอยู่กับการอุตสาหกรรมและการเกษตร รายได้เฉลี่ยบุคคลของจังหวัดอยู่ในเกณฑ์สูง นอกจากนี้ยังมีการขยายตัวในอาชีพอื่นๆ เช่น การทำการค้า การท่องเที่ยว และอสังหาริมทรัพย์ (หน้า, 28) |
|
| Belief System |
ชาวมอญพระประแดงนับถือพุทธศาสนา เมื่อถึงเทศกาลสำคัญจะทำบุญกันที่วัดอย่างพร้อมเพรียง รวมไปถึงการฟังเทศน์ การสวดนมต์ มีวัดที่สำคัญ อาทิ วัดทรงธรรม วัดไพชยนต์พลเสพ และซัดโปรดเกศเชษฐาราม ส่วนประเพณีจะแบ่งเป็นประเพณีเกี่ยวกับชีวิตและประเพณีเกี่ยวกับชุมชน โดยเฉพาะกับความเชื่อเรื่องผีนับว่ายังคงมีบทบาทสำคัญต่อคนมอญพระประแดง (หน้า, 28-29) |
|
| Education and Socialization |
ผู้ศึกษามองว่า การรำผีคือการส่งผ่านและสืบทอดความรู้ที่สำคัญของคนมอญพระประแดง โดยอาศัยพิธีกรรมเป็น |
|
| Art and Crafts (including Clothing Costume) |
ดนตรีมอญแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ วงเครื่องสายและวงปี่พาทย์มอญ วงเครื่องสายหรือเรียกกันในหมู่คนมอญว่า “โกรจยาม” เป็นวงที่ใช้เครื่องดนตรีบรรเลงประกอบเพลงของมอญ ที่เรียกว่า ทะแยมอญ วงเครื่องสายมอญที่สำคัญคือ จยาม (จะเข้มอญ) ส่วนวงปี่พาทย์มอญ ประกอบด้วย ป๊าดโต๊ด (ฆ้องวงเล็ก) เนหรือเปโมน (ปี่มอญ) ระนาดเอก ระนาดไม้ ระนาดเอกเหล็ก ระนาดทุ้มเหล็ก ตะโพนมอญ โหม่ง (ฆ้องโหม่ง) ฉิ่ง ฉาบ และกรับ ดนตรีดังกล่าวนับเป็นองค์ประกอบสำคัญในการรำมอญ (หน้า, 29-36) |
|
| Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
ประเพณีรำมอญมีมาตั้งแต่สมัยพระนารายณ์ มีการใช้ปี่พาทย์มอญประกอบการรำมอญ เป็นการแสดงที่ถ่ายทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษใช้แสดงในโอกาสต่างๆ ลักษณะการรำ ผู้รำจะยืนเข้าหากันเป็นวงกลม ใช้ปี่พาทย์มอญเพลงรวมทั้งสิ้น 12 เพลง ผู้รำจะเกล้าผมมวยเล็กๆ ล้อมด้วยดอกไม้รายรอบ ทัดดอกไม้สดที่หู ใส่เสื้อแขนกระบอก คอกลม นุ่งผ้านุ่งทางลงหรือซิ่นมีเชิง รำมอญเป็นการแสดงอย่างหนึ่งของคนมอญที่แสดงในโอกาสต่างๆ เช่น งานแต่งงาน งานบวช และงานฉลองอื่นๆ โดยยึดแบบแนมาจากแผ่นดินมอญ ลักษรณะการรำมอญจะใช้คนแสดง 6-12 คน ตามความเหมาะสมของสถานที่ โดยรำหันหน้าเข้าหากัน หากเป็นการแสดงในงานศพ ผู้รำต้องเคารพศพก่อน ส่วนเพลงประกอบรำมอญจะบรรเลงในลักษณะทำนองเพลงจังหวะหน้าทับในจังหวะเพลงรำมอญ (29-36) |
|
| Map/Illustration |
ภาพ
- ภาพท่ารำประกอบเพลงต่างๆ (หน้า, 258-264) |
|
|
ค้นหาแบบละเอียด
