|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
มอญ, สะบ้าทอย, ทัศนคติ, จังหวัดสมุทรปราการ, ภาคกลาง, ประเทศไทย |
Author |
ธวัชชัย บุญอุ้ม |
Title |
ทัศนคติของชาวมอญพระประแดงในการเล่นสะบ้าทอย |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
- |
Ethnic Identity |
มอญ รมัน รามัญ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
- |
Location of
Documents |
สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์กลางของประเทศไทย
[เอกสารฉบับเต็ม] |
Total Pages |
64 |
Year |
2545 |
Source |
การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาพลศึกษา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ |
Abstract |
ปัจจุบันการเล่นสะบ้าจำกัดอยู่ในวงแคบเฉพาะชาวมอญเท่านั้น ขณะเดียวกันในกลุ่มคนรุ่นใหม่ก็เป็นที่นิยมน้อยลง ทั้งมุมมองเกี่ยวกับกฎเกณฑ์ ส่วนใหญ่มีความเห็นว่า อุปกรณ์ รูปแบบการแข่งขัน กติกา เวลาและของรางวัลในการแข่งขันเป็นที่รู้จักของคนทั่วไปน้อย ซึ่งคุณประโยชน์จากการเล่นสะบ้าทอยมีส่วนช่วยทำให้ผู้เล่นพัฒนาทางด้านร่างกาย อารมณ์ สังคมและสติปัญญา อีกทั้งยังเปิดพื้นที่ให้ผู้เล่นมีโอกาสสร้างมิตรภาพระหว่างกัน โดยภาพรวมแล้วทัศนคติของชาวมอญพระประแดงในการเล่นสะบ้าทอย ส่วนใหญ่มีความเห็นว่า การเล่นสะบ้าทอยมีความสำคัญต่อคนไทยเชื้อสายมอญ ควรอนุรักษ์สืบทอดและส่งเสริมให้เกิดมีการเล่นในประเพณีสงกรานต์มากที่สุด |
|
Focus |
ศึกษาทัศนคติของชาวมอญพระประแดงที่มีต่อการละเล่นสะบ้านทอย |
|
Theoretical Issues |
ผู้ศึกษาประยุกต์แนวคิดเรื่องการละเล่นและบทบาทหน้าที่มาศึกษาการละเล่นสะบ้าทอยของกลุ่มคนมอญพระประแดง เพื่อทำให้เห็นทัศนคติของกลุ่มตัวอย่างศึกษาว่ามีความคิดเห็นอย่างไรต่อการละเล่นดังกล่าว |
|
Ethnic Group in the Focus |
|
Study Period (Data Collection) |
ภาคสนามช่วงปี พ.ศ. 2543-2544 |
|
History of the Group and Community |
เดิมพระประแดงชื่อ เมืองนครเขื่อนขันธ์ อันเป็นพระนามที่รัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ทรงพระราชทานนามเมื่อครั้งทรงสร้างเมือง แล้วสถาปนาเป็นเมืองหน้าด่านทางทะเล พร้อมทรงโปรดเกล้าให้ชาวมอญจากเมืองปทุมธานี มาประจำอยู่ที่นี่ พัฒนาเมืองและสืบทอดต่อจนกลายเป็นถิ่นฐานแหล่งใหญ่ของกลุ่มคนมอญพระประแดงจนกระทั่งปัจจุบัน (หน้า, 14) |
|
Economy |
ประชากรส่วนใหญ่มีรายได้ขึ้นอู่กับการผลิตทางธุรกิจต่างๆ เช่น การพาณิชย์ การเกษตรอุตสาหกรรม และการรับราชการ หน่วยงานของรัฐ ประชากรราวร้อยละ 50 ประกอบอาชีพรับจ้างในโรงงานอุตสาหกรรม มีรายได้เฉลี่ยประมาณ 9,500 บาทต่อเดือน หรือรายได้เฉลี่ยต่อปี 114,000 บาท (หน้า, 14) |
|
Political Organization |
ให้ข้อมูลเกี่ยวกับระบบการเมืองการปกครองนโยบายรัฐ ผู้นำ ความขัดแย้ง ความสัมพันธ์เชิงอำนาจ กฎระเบียบและการควบคุมทางสังคม ตามที่ปรากฏในงานศึกษา |
|
Belief System |
ศาสนาที่สำคัญคือพุทธ คริสต์และอิสระ |
|
Education and Socialization |
เดิมชาวบ้านศึกษาอยู่ที่วัด มีภิกษุสงฆ์เป็นผู้สอน ต่อมามีโรงเร๊ยนสังกัดกรมสามัญศึกษา คือ โรงเรียนวัดทรงธรรมและโรงเรียนวิสุทธฺกษัตรี (หน้า, 14-15) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
สะบ้าทอยเป็นการละเล่นพื้นบ้านของคนไทยเชื้อสายมอญที่สะท้อนให้เห็นการรวมกลุ่ม การจัดระเบียบร่างกายผ่านทักษะการเล่นในการบังคับลูกสะบ้า การเล่นสะบ้าทอยนิยมเล่นเฉพาะช่วงเทศกาลสงกรานต์ โดยมากจะเล่นกันในกลุ่มคนหนุ่มสาว ส่วนประกอบของการเล่นที่สำคัญ คือ สนามเล่น ลูกสะบ้า การส่งลูกสะบ้า กติกาและการนับคะแนน เช่น การทอยครั้งแรก 6 ลูก และครั้งที่ 2 อีก 6 ลูก รวมเป็น 12 ลูก เมื่อสลับหรือเปลี่ยนข้างจะต้องทอยอีก 12 ลูก เช่นกัน รวมแล้วแต่ละฝ่ายจะมีโอกาสได้ทอย 24 ลูก ที่สำคัญ ผู้เล่นจะต้องแต่งกายชุดลอยชาย ซึ่งทางคณะกรรมการจัดการแข่งขัน จะเตรียมไว้ให้ที่สนาม เช่นเดียวกับผู้ตัดสินจะต้องมี 1 คน ขึ้นไป แต่โดยทั่วไปแล้วจะใช้ผู้ตัดสิน 2 คน (หน้า, 12-13) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
ผู้ศึกษามองว่า ขนบธรรมเนียนประเพณีอัตลักษณ์สำคัญคือ ประเพณีแห่นก แห่ปลา เล่นสะบ้า ประเพณีแข่งเรือ ส่วนประเพณีท้องถิ่นที่ได้รับการยกระดับเป็นประเพณีระดับชาติ คือ ประเพณีสงกรานต์ |
|
Social Cultural and Identity Change |
ประเด็นเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมในงานวิจัยเรื่องนี้พิจารณาจากการเล่นสะบ้าทอย ซึ่งทำให้เห็นว่าปัจจัยที่เสี่ยงต่อการสูญหายหรือขาดช่วงในการสืบทอด ส่วนหนึ่งปรากฎในการเล่นสะบ้าทอยที่จำกัดเฉพาะกลุ่มคนมอญ อีกทั้งคนรุ่นใหม่ก็ไม่ได้รับการสืบสืบสาน จึงเห็นควรทำให้เกิดการอนุรักษ์และสืบทอด (หน้า, 45-48) |
|
Map/Illustration |
ภาพ
- ภาพแผนภูมิแสดงองค์ประกอบของทัศนคติ (หน้า, 6)
ตาราง
- ตารางจำนวนประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่เป็นประชาชน จำแนกตามเพศ (หน้า, 23)
- ตารางโรงเรียนการสุ่มตัวอย่างจำนวนประชาชนที่เป็นนักเรียนแยกตามเพศ (หน้า, 24)
- ตารางจำนวนกลุ่มตัวอย่างของประชาชนและนักเรียน (หน้า, 27)
- ตารางทัศนคติของชาวมอญพระประแกงในการเล่นสะบ้าทอยของประชาชนเพศชาย (หน้า, 29)
- ตารางทัศนคติของชาวมอญพระประแกงในการเล่นสะบ้าทอยของประชาชนเพศหญิง (หน้า, 33)
- ตารางทัศนคติของชาวมอญพระประแกงในการเล่นสะบ้าทอยของนักเรียนชาย (หน้า, 37)
- ตารางทัศนคติของชาวมอญพระประแกงในการเล่นสะบ้าทอยของนักเรียนหญิง (หน้า, 41) |
|
|