|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง),,การพัฒนาอาชีพ,สตรี,เชียงใหม่ |
Author |
อัญชนา นิติคุณ |
Title |
การมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสตรีของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง โดยโครงการพัฒนาป่าไม้ สวนป่าสิริกิติ์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan) |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
Total Pages |
113 |
Year |
2543 |
Source |
หลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาส่งเสริมการเกษตร บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้ |
Abstract |
กล่าวถึงการศึกษาลักษณะส่วนบุคคล เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมและความพึงพอใจรวมทั้งการมีส่วนร่วมในโครงการและอุปสรรคปัญหาของสตรีกะเหรี่ยงที่อยู่ในพื้นที่โครงการฯสวนป่าสิริกิติ์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ในการศึกษาในครั้งนี้ได้ทำการสุ่มตัวอย่างจากสตรีกะเหรี่ยง 212 คน ที่อยู่ในวัยแรงงานเริ่มจากอายุ 15ปี ซึ่งในกลุ่มมีอายุเฉลี่ย 33 ปี การศึกษาได้ใช้แบบสัมภาษณ์แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์ |
|
Focus |
ศึกษาลักษณะส่วนบุคคล เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและความพึงพอใจ ระดับการมีส่วนร่วมในการเข้าร่วมโครงการส่งเสริม และพัฒนาอาชีพ และปัญหาอุปสรรคในการเข้าร่วมโครงการพัฒนาและส่งเสริมของสตรีกะเหรี่ยงที่อยู่ในพื้นที่โครงการสวนป่าสิริกิติ์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ (หน้า 3, 85) |
|
Ethnic Group in the Focus |
สตรีกะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่โครงการฯ สวนป่าสิริกิติ์ ตำบลกองแขก จังหวัดเชียงใหม่ (หน้า 5) |
|
Language and Linguistic Affiliations |
ในกลุ่มที่เป็นกรณีศึกษาส่วนใหญ่ ไม่เข้าใจภาษาไทย โดยคิดเป็น 66.03 % และ เ ข้าใจในระดับปานกลางคิดเป็น 26.89% และกลุ่มที่เข้าใจภาษาไทยคิดเป็น 14.15 % ส่วนความเข้าใจภาษาท้องถิ่นภาคเหนือ คนที่ไม่เข้าใจภาษามีจำนวน 51.89 % เข้าใจในระดับปานกลางคิดเป็น 33.96 % และมีความเข้าใจมากคิดเป็น 14.15 % (หน้า 44) |
|
Study Period (Data Collection) |
ใช้เวลาศึกษาเป็นเวลา 1 ปี 10 เดือน เริ่มจาก พฤษภาคม 2541-มีนาคม 2543 (หน้า 4,32) |
|
History of the Group and Community |
|
Demography |
สตรีกะเหรี่ยงที่อาศัยและประกอบอาชีพในตำบลกองแขก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ อายุตั้งแต่ 15 ปี จำนวน 212 คน จากทั้งหมด 451 คน (บทคัดย่อหน้า 3,หน้า 4,29,33,85) |
|
Economy |
กลุ่มสตรีกะเหรี่ยงในพื้นที่กรณีศึกษาในพื้นที่โครงการฯสวนป่าสิริกิติ์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ มีรายได้เฉลี่ย 10,655 บาทต่อปี มีพื้นที่เพาะปลูกเฉลี่ย 4.69 ไร่ ทอผ้าเป็นรายได้เสริม (บทคัดย่อ หน้า 3,4,36,37,86) |
|
Social Organization |
สตรีผู้ให้มูลในการศึกษาส่วนใหญ่จะแต่งงานแล้วโดยคิดเป็น 88.62 % อันดับสองเป็นโสดคิดเป็น 9.91 % และเป็นหม้ายอีก 1.42 % (หน้า 34) สำหรับความสัมพันธ์ในหมู่บ้านนั้น กลุ่มตัวอย่างจะให้ความเชื่อถือผู้นำมาก คิดเป็น 97.16 % และอีก 2.84 % ระบุว่าให้ความเคารพตัวผู้นำในระดับปานกลางและน้อย (หน้า 40,86) |
|
Belief System |
ในกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 212 คนมีผู้นับถือศาสนาพุทธจำนวน 55.19 %(117 คน) นับถือศาสนาคริสต์ 40.57 %(86 คน) นับถือผี 4.24 % (9 คน) (หน้า 86 ตารางหน้า 46) |
|
Education and Socialization |
ผู้ให้ข้อมูลส่วนมากไม่ได้เรียนหนังสือ คิดเป็น 81.60 % อันดับสองเรียนอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 5-6 คิดเป็น 14.15 %และเรียนไม่สูงกว่าระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 คิดเป็น 4.25 % (หน้า 34 ตารางหน้า 35) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
การแต่งกาย กล่าวถึงการแต่งกายของสตรีกะเหรี่ยงในพื้นที่ตำบลกองแขกว่า มีความเคร่งครัดเรื่องการแต่งกายด้วยชุดประจำเผ่าของตนเอง เรื่องจากเชื่อว่าถ้าไม่แต่งชุดประจำเผ่าก็จะทำให้ฝนไม่ค่อยตก เพาะปลูกได้ผลิตน้อย (หน้า 43) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Other Issues |
การมีส่วนร่วมในโครงการพัฒนา 1.โครงการพัฒนา 1.1.โครงการพัฒนาป่าไม้อันเนื่องมาจากพระราชดำริสวนป่าสิริกิติ์ เป็นโครงการตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ เพื่อเป็นการแก้ปัญหาเรื่องป่าไม้เพื่อให้คนอยู่กับป่าไม้โดยได้รับการพัฒนาคุณภาพชีวิตและปลูกจิตสำนึกให้เกิดความหวงแหนป่าและพร้อมที่จะเป็นกำลังสำคัญในการอนุรักษ์ป่า ดำเนินงานในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ (หน้า 9,10)โด มีหน่วยงานราชการเข้ามาช่วยเหลือ เช่น กรมพัฒนาที่ดิน กรมปศุสัตว์ กรมการส่งเสริมการเกษตร สำนักงานป่าไม้เขตเชียงใหม่ (หน้า 9-10) 1.2.โครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสตรีกะเหรี่ยง โครงการนี้สืบเนื่องมาจากโครงการพัฒนาป่าไม้อันเนื่องมาจากพระราชดำริสวนป่าสิริกิติ์ราษฎรเริ่มเข้าใจและตระหนักถึงคุณค่าทรัพยากรป่าไม้แต่ศักยภาพของของราษฎรยังจำกัดเพราะปัญหาความยากจนรายได้ไม่พอยังชีพ ดังนั้นโครงการพัฒนาป่าไม้ฯ จึงได้ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพในกลุ่มสตรีกะเหรี่ยงตำบลกองแขก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ เพิ่มรายได้ให้กลุ่มสตรีกะเหรี่ยงเพื่อให้สามารถพึ่งตนเองได้ และเพื่อให้สตรีกะเหรี่ยงมาร่วมอนุรักษ์ป่าและอยู่กับป่าโดยไม่ตัดไม้ทำลายป่า (หน้า 13) โครงการดำเนินการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพ 2 กลุ่ม คือ กลุ่มอาชีพหัตถกรรม (ทอผ้า) และกลุ่มอาชีพถนอมอาหาร (หน้า 14) ผลการดำเนินงานปรากฏว่าการส่งเสริมอาชีพสตรีในกลุ่มทอผ้าประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง สามารถสร้างรายได้ให้กับกลุ่มสตรีส่วนกลุ่มถนอมอาหารไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควรเนื่องจากขาดการติดตามอย่างต่อเนื่อง และในภาพรวมการดำเนินโครงการพบว่าประสบความสำเร็จในระดับหนึ่งเท่านั้นเพราะไม่อาจทำให้สตรีกะเหรี่ยงไม่สามารถเข้ามามีส่วนร่วมได้ทั้งหมด (หน้า 17) 2.การมีส่วนร่วมในกลุ่มอาชีพของสตรีกะเหรี่ยง (หน้า 49-90) สรุปเป็นหัวข้อต่างๆ ดังนี้ 2.1 ช่วงเวลาในการส่งเสริม พบว่าผู้ให้ข้อมูลมีความพอใจน้อยเพราะว่าช่วงที่เจ้าหน้าที่เข้าไปส่งเสริมให้ความรู้เกี่ยวกับโครงการตรงกับช่วงที่เก็บเกี่ยวข้าวจึงไม่ค่อยสะดวกในการเข้าฟังบรรยายให้ความรู้ (หน้า 49, 50) 2.2 ความเข้าใจและพอใจในโครงการ พบว่า ผู้ให้ข้อมูลมีความพอใจน้อยเนื่องจากอยู่ในช่วงเก็บเกี่ยวข้าว ทำให้ไม่มีเวลามาฟังการอบรม นอกจากนี้เจ้าหน้าที่ก็ไม่ได้ทำความเข้าใจเรื่องผลประโยชน์ที่จะได้หากเข้าร่วมโครงการ (หน้า 53) 2.3 ความพอใจในประโยชน์ตอบแทนที่ได้รับ พบว่า ผู้ให้ข้อมูลมีความพอใจในระดับปานกลางเพราะการผลิตสินค้ามีลักษณะของการขายฝากเนื่องจากกลุ่มสตรีไม่สะดวกในการเดินทาง ดังนั้นเมื่อเจ้าหน้าที่นำไปขายและนำเงินมาให้ซึ่งต้องใช้เวลานาน จึงทำให้ผู้ให้ข้อมูลไม่มีเงินทุนไปซื้ออุปกรณ์มาผลิตสินค้าเพื่อขายในครั้งต่อไป (หน้า 55,56) 2.4 การมีส่วนร่วมตัดสินใจและวางแผน พบว่าผู้ให้ข้อมูลมีส่วนตัดสินใจและวางแผนการดำเนินงานในโครงการระดับปานกลาง โดยเริ่มจากการที่ประธานกลุ่มได้รับคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่โครงการแล้วประธานไปประชุมร่วมกับสมาชิกสตรีในหมู่บ้านเพื่อเลือกประกอบอาชีพเสริมซึ่งกลุ่มได้ตกลงเลือกการทอผ้าเพราะทุกคนมีความชำนาญอยู่แล้ว แต่ในการดำเนินงานของกลุ่มสมาชิกบางส่วนไม่ได้ร่วมออกความคิดเกี่ยวกับการดำเนินงานและกำหนดกฎเกณฑ์การดำเนินงานทำให้การปฏิบัติไม่เป็นแนวทางเดียวกันทุกคนการดำเนินงานของกลุ่มจึงไม่สามารถสร้างรายได้ให้กับสมาชิกได้ตามความต้องการ (หน้า 62-63) 2.5 การมีส่วนร่วมดำเนินกิจกรรมของผู้ให้ข้อมูล พบว่า ผู้ให้ข้อมูลมีส่วนร่วมดำเนินกิจกรรมกลุ่มในระดับปานกลาง คือ สมาชิกเห็นว่าถ้าเข้าร่วมก็จะได้รับผลประโยชน์ คนที่เข้ามาโดยมากจะเป็นสมาชิก ประสานงานกันเองและกับหน่วยงานของรัฐบาล การทำงานจะทำงานตามความชำนาญของตนถ้าหาพบปัญหาก็จะมาพูดคุยกันในกลุ่ม (หน้า 71 ตารางหน้า 72-74) 2.6 การมีส่วนร่วมรับผลประโยชน์ พบว่าผู้ให้ข้อมูลมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ในระดับปานกลาง เนื่องจากการทำงานจะทำหลังจากว่างเว้นจากงานหลักดังนั้นในหนึ่งปีจึงมีเวลาทำไม่มาก ทำให้ผลตอบแทนที่ได้รับไม่ต่อเนื่องและจำนวนไม่มากพอที่จะเป็นแรงจูงใจในการเข้าร่วมกลุ่ม (หน้า 77 ตารางหน้า 78-79) 2.7 ความต้องการในการสนับสนุนการดำเนินงานของกลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลต้องการให้โครงการจัดหาทุนและแหล่งสินเชื่อให้แก่กลุ่ม ต้องการให้มีตลาดรองรับสินค้าและต้องการให้มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ความต้องการของตลาด โดยรับการอบรมจากวิทยากรผู้มีความรู้ด้านการออกแบบรวมทั้งศึกษาดูงานเพิ่มเติม (หน้า 81) |
|
Map/Illustration |
ตาราง
-
ประชากรสตรีกะเหรี่ยง ตำบลกองแขก (หน้า 29)
-
ผู้ให้ข้อมูลจำแนกตามลักษณะส่วนบุคคล (หน้า 35)
-
ผู้ให้ข้อมูลจำแนกตามลักษณะส่วนเศรษฐกิจ (หน้า 38)
-
ผู้ให้ข้อมูลจำแนกตามข้อมูลทางสังคม (หน้า 41)
-
ผู้ให้ข้อมูลจำแนกตามลักษณะทางวัฒนธรรม (หน้า 46)
-
ความพึงพอใจของผู้ให้ข้อมูลต่อช่วงเวลาในการส่งเสริม (หน้า 51)
-
ความพึงพอใจของผู้ให้ข้อมูลต่อความเข้าใจและความพอใจในโครงการ (หน้า 54)
-
ความพึงพอใจของผู้ให้ข้อมูลต่อความพอใจในประโยชน์ตอบแทนที่ได้รับ (หน้า 57)
-
ระดับการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจและวางแผนของผู้ให้ข้อมูล (หน้า 64)
-
ระดับการมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมของผู้ให้ข้อมูล (หน้า 72)
-
ระดับการมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ของผู้ให้ข้อมูล (หน้า 78)
|
|
|