| |
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
 |
 |
| Subject |
ออแรนายู มลายูมุสลิม มุสลิมมลายู,ป่าชายเลน,การใช้ทรัพยากร,ชุมชนประมง,ปัตตานี |
| Author |
วัฒนา สุกัณศิล |
| Title |
การเปลี่ยนแปลง ปัญหาและทางเลือกของชุมชนประมง: กรณีศึกษาการใช้ประโยชน์ป่าชาเลน หมู่บ้านดาโต๊ะ อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี |
| Document Type |
รายงานการวิจัย |
Original Language of Text |
- |
| Ethnic Identity |
มลายู ออแฆนายู มลายูมุสลิม ไทยมุสลิม,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ออสโตรเนเชี่ยน |
Location of
Documents |
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร |
Total Pages |
42 |
Year |
2539 |
| Source |
สำนักวิทยาบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี |
| Abstract |
เนื้อหาของงานกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงและปัญหาการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลนของชุมชนประมงบ้านดาโต๊ะ ตำบลแหลมโพธิ์อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี ซึ่งเป็นชุมชนที่อยู่รอบอ่าวปัตตานีที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงเรื่องการใช้ป่าซึ่งเริ่มมาตั้งแต่อดีตเช่น การตัดต้นไม้ในป่าชายเลนเผาถ่าน นำมาทำเป็นฟืนเพื่อต้มกุ้งแห้ง ฯลฯ รวมทั้งนโยบายต่างๆจากทางการที่มีผลกระทบต่อการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลนของคนในชุมชนบ้านดาโต๊ะ |
|
| Focus |
ศึกษาการพึ่งพาอาศัยและการใช้ทรัพยากรป่าชายเลนของชุมชนประมงพื้นที่กรณีศึกษาในภาคใต้ (หน้า 2)และวิเคราะห์ถึงกระบวนการการเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจและสังคมที่ส่งผลกระทบต่อชุมชนที่เป็นกรณีศึกษา (หน้า 3) |
|
| Ethnic Group in the Focus |
ประชาชนกรณีศึกษาเป็นมุสลิมที่อยู่หมู่บ้านดาโต๊ะ ตำบลแหลมโพธิ์ อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี (หน้า 8) |
|
| Language and Linguistic Affiliations |
|
| Study Period (Data Collection) |
กรกฎาคม 2535-กรกฎาคม 2536 (หน้า 7) |
|
| History of the Group and Community |
ชุมชนบ้านดาโต๊ะมีอายุการตั้งชุมชนประมาณ 200 ปี สันนิษฐานว่าช่วงก่อนปี 2398 หมู่บ้านดาโต๊ะเป็นชุมชนประมงขนาดเล็ก ทำการผลิตเพื่อยังชีพ(หน้า 14) ทำการประมงเพื่อนำปลาไปแลกผลผลิตจากชุมชนอื่นเช่น ข้าว ผัก ผลไม้เป็นต้น เพราะไม่สามารถผลิตได้เองในชุมชน (หน้า 15) |
|
| Demography |
ประชากรกรณีศึกษาเป็นหัวหน้าครัวเรือนกลุ่มตัวอย่าง 50 ครัวเรือน จากครัวเรือนทั้งหมด 240 ครัวเรือน (หน้า 7) ในหมู่บ้านดาโต๊ะ ตำบลแหลมโพธิ์ อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี (หน้า 8) หมู่บ้านดาโต๊ะเป็นหนึ่งในหมู่บ้านที่อยู่รอบอ่าวปัตตานี 20 หมู่บ้านซึ่งมีครัวเรือนทั้งหมดประมาณ 4000 ครัวเรือนโดยทำอาชีพประมงจำนวน 2,349 ครัวเรือน (ข้อมูลปี 2528)(หน้า 25) |
|
| Economy |
เศรษฐกิจ คนในหมู่บ้านทำอาชีพประมงเป็นอาชีพหลัก และแปรรูปสัตว์น้ำเป็นอาชีพเสริม เช่นแกะเนื้อปู ทำข้าวเกรียบ นอกจากนี้ยังเลี้ยงสัตว์ได้แก่ แพะ แกะ เป็ด ไก่ และเลี้ยงปลาดุก (หน้า 9) |
|
| Political Organization |
ส่วนหนึ่งที่ทำให้ป่าชายเลนถูกทำลายเป็นจำนวนมาก เนื่องจากรัฐได้ออกกฎหมายที่เกี่ยวกับการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน เช่นพระราชบัญญัติป่าไม้ปี 2484 ได้ให้โอกาสเอกชนใช้ประโยชน์เรื่องป่าไม้ เช่นการเผาถ่านโยรัฐได้อนุญาตให้เอกชนเข้ามาตัดต้นไม้ได้ปีต่อปีโดยไม่ต้องปลูกปลูกต้นไม้เพิ่มเติมในส่วนที่ตัดไป เช่นเมื่อปี พ.ศ.2486ในพื้นที่แหลมตาชี มี้ตาเผาถ่านจำนวน 4 เตา ดังนั้นจึงทำให้ป่าชายเลนถูกตัดเป็นจำนวนมาก (หน้า 17) |
|
| Belief System |
ชุมชนประมงบ้านดาโต๊ะมีความผูกพันกับป่าชายเลนดังนั้นจึงทำให้เกิดความเชื่อของชุมชนเกี่ยวกับป่าชายเลนหรือวัฒนธรรมป่าชายเลน โดยแบ่งออกเป็น 4 ส่วนคือ (หน้า 9,10) 1 )เป็นความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสภาพป่า เช่นสภาพป่า ที่ตั้ง การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับสภาพป่า 2 )ความรู้เรื่องการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลนเช่นการใช้ประโยชน์จากต้นไม้ เช่นการนำไม้มาใช้ประโยชน์ บริโภค เป็นยารักษาโรค ใช้ป่าชายเลนเป็นแหล่งจับสัตว์น้ำ เป็นต้น (หน้า 10) 3)เป็นส่วนของความเข้าใจ สิทธิ ระเบียบ ธรรมเนียมในการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน (เรื่องและตารางหน้า 11,12) 4)เกี่ยวกับความเชื่อทางศาสนาที่ว่าทรัพยากรเป็นของพระเจ้าทรัพยากรสิ่งแวดล้อมเป็นของสาธารณะ เป็นต้น (หน้า 13) เชื่อว่าทรัพยากรเป็นของพระเจ้า ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมเป็นของสาธารณะ นอกจากนี้ยังมีความเชื่อเรื่องผี(ฮันตู)ที่อยู่ในป่าชายเลนโดยจะทำพิธีเซ่นไหว้ต้นไม้ใหญ่เมื่อเป็นไข้ (หน้า 13) ซึ่งความเชื่อเช่นนี้ก็เป็นการช่วยในการใช้ประโยชน์และการรักษาทรัพยากรป่าชายเลนของชุมชน (หน้า 15) |
|
| Education and Socialization |
|
| Health and Medicine |
การใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน เช่นการนำพืช ต้นไม้ในป่ามาบริโภคเป็นยารักษาโรค (หน้า 9) |
|
| Art and Crafts (including Clothing Costume) |
การใช้ประโยชน์จากป่าชายเลนเช่น นำเปลือกไม้มาย้อมอวน และนำไม้มาทำเครื่องมือประมง (หน้า 9) เช่น มือแฆ เป็นเครื่องมือประมงโดยนำกิ่งไม้ เศษไม้มากองเป็นหย่อม เอาไว้ในทะเล เพื่อเป็นที่ดักจับปลา (หน้า 20,24) |
|
| Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
| Social Cultural and Identity Change |
การเปลี่ยนแปลงเรื่องการใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน ป่าชายเลนในชุมชนได้เกิดการเปลี่ยนแปลงคือ พ.ศ.2480 เกิดการขยายตัวด้านสัตว์น้ำแปรรูป เช่นการทำกุ้งแห้ง (หน้า 16) คนจีนได้เข้ามาอยู่ในชุมชนเพื่อทำกุ้งแห้ง ธุรกิจนี้ต้องใช้ฟืนมาต้มกุ้ง จึงเป็นสาเหตุให้เกิดการตัดต้นไม้ในป่าชายเลนเป็นจำนวนมาก (หน้า 17) |
|
| Map/Illustration |
ภาพ อ่าวปัตตานีและที่ตั้งหมู่บ้านดาโต๊ะ (หน้า 2) ทรัพยากรและการใช้ประโยชน์พื้นที่รอบอ่าวปัตตานี (หน้า 7) การตั้งถิ่นฐาน,ป่าชายเลน(หน้า 8) ตาราง พืชและสัตว์ในป่าชายเลน (หน้า 10) การใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน (หน้า 11) การใช้ประโยชน์จากป่าตาโล๊ะ (หน้า 12)ความคิดเห็นต้อลักษณะงานของเจ้าหน้าที่รัฐ (หน้า 23,24) สภาพป่าชายเลนของประเทศ ภาคใต้ และจังหวัดปัตตานี (หน้า 25) ความคิดเห็นของชาวบ้านต่อป่าตาโล๊ะและการใช้ประโยชน์ (หน้า 27) อาชีพ ทรัพย์สินและหนี้สิน (หน้า 28) สาเหตุที่ป่าตาโล๊ะเสื่อมโทรม (หน้า 31) |
|
|
ค้นหาแบบละเอียด
