ผู้วิจัยศึกษาถึงการเผยแพร่พุทธศาสนาในประเทศไทยให้กับชาวไทยภูเขาเผ่าม้ง ที่อาศัยอยู่บริเวณพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ ประเทศไทย พร้อมทั้งศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการล้มเหลวหรือประสบความสำเร็จในการเผยแพร่พุทธศาสนาในช่วงเวลาดังกล่าว ซึ่งจากการศึกษาพบว่าการเผยแพร่ศาสนาไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร เนื่องจากประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อของชาวม้ง มีความขัดแย้งกับคำสอนพุทธศาสนา โดยเฉพาะศีลข้อ 1 ห้ามฆ่าสัตว์ โดยส่วนมากชาวม้งมีอาชีพเป็นนักล่าสัตว์ และข้อ 3 ห้ามประพฤติผิดในกาม ชาวม้งมีความเชื่อว่าการมีความสัมพันธ์ทางเพศก่อนแต่งงานหรือการมีภรรยาหลายคนเป็นที่ยอมรับกันในเผ่า ผู้วิจัยได้อธิบายสาเหตุเพิ่มเติมที่การเผยแพร่พุทธศาสนาในกลุ่มชาวเขาเผ่าม้งว่า ไม่ประสบความสำเร็จเท่าที่ควร นอกเหนือจากความไม่สอดคล้องในเรื่องความเชื่อดั้งเดิมของชาวม้งแล้ว อีกปัจจัยคือ ปัญหาในด้านภาษาและเศรษฐกิจ เนื่องจากชาวม้งไม่สามารถสื่อสารด้วยภาษาไทยได้ การพูดแต่ละครั้งจึงต้องผ่านล่าม มีคนแปล คนในไทยไม่มีใครพูดภาษาม้งได้ (หน้า 23) และถ้าหากผู้ชายในครอบครัวออกบวช จะเกิดปัญหาทางเศรษฐกิจขึ้นกับครอบครัว เพราะไม่มีใครไปหาอาหารมาเลี้ยงครอบครัว ผู้วิจัยมีความเห็นว่า สำหรับชาวม้งแล้วศาสนาพุทธ เป็นสิ่งที่ให้โอกาสทางการศึกษา ซึ่งเป็นเหตุผลที่สำคัญที่สุด ที่ชาวเขาจะถูกส่งให้ไปเป็นพระเณร พวกเขาไม่ได้เรียนภาษาบาลีแต่เรียนภาษาไทยแทน นอกจากนั้นม้งใช้พุทธศาสนาเป็นสัญลักษณ์สื่อถึงความเป็หนส่วนหนึ่งของประเทศ และจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์ (หน้า 17)

งานวิจัยชิ้นนี้ผู้วิจัยให้ความสนใจศึกษาชนชาวเขา โดยเลือกศึกษาม้ง ซึ่งอยู่ในรัฐไทยที่มีศาสนาพุทธเป็นศาสนาประจำชาติ โดยพิจารณาการให้ความหมายของม้งที่มีกับพุทธศาสนา และวิเคราะห์ถึงเหตุผลในการเข้าเป็นชาวพุทธ การเข้าบวชของม้ง ที่เชียงใหม่และวัดเขาถ้ำกระบอก จังหวัดสระบุรี (หน้า 1)

ไม่ปรากฏ

การศึกษาชนกลุ่มน้อย ชาวเขาเผ่าม้ง ที่อาศัยในจังหวัดเชียงใหม่ และวัดถ้ำกระบอกจังหวัดสระบุรี ในประเทศไทย

ใช้ภาษาม้ง

ค.ศ. 1984 (ปี พ.ศ. 2527)

ม้งจากจีนอพยพเข้าสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมทั้งไทย ในช่วงเวลาประมาณ 200 ปีที่ผ่านมานี้ และอยู่ในจังหวัดทางภาคเหนือของประเทศไทย รวมทั้งเชียงใหม่ ซึ่งได้รับความช่วยเหลือจากโครงการหลวงในหลายพื้นที่ (หน้า 2) วัดเขาถ้ำกระบอก ตั้งอยู่ใกล้กับพระพุทธบาท อยู่ทางเหนือของกรุงเทพ ติดกับพื้นที่ทางอีสาน ตั้งขึ้นในปี ค.ศ.1959 โดย อาจารย์จำรูญ ปานจันทร์ (Chamruun Panchan) ที่เป็นเหมือนผู้นำของสำนัก และมีน้องชายอาจารย์ ทำหน้าที่ดูแลเรื่องการเกษตรในวัด ในปี ค.ศ. 1960 มีสงฆ์ในวัดทั้งหมด 60 รูป หลังจากก่อตั้งเพียงปีเดียวก็มีชื่อเสียงในการรักษาผู้ติดฝิ่น ผู้ป่วยมีทั้งชาวไทยและชาวเขา โดยเฉพาะม้ง วัดถ้ำกระบอกมีความแตกต่างจากวัดอื่น ๆ ทั่วไป เพราะมีการจัดกิจกรรมรักษาผู้ติดยาสเพติดต่าง ๆ ทั้งเฮโรอีน ฝิ่น กัญชา เหล้า และอื่น ๆ โดยเฉพาะฝิ่นซึ่งเป็นยาเสพติดที่ชาวเขาติดกันมาก แม้ว่าพระสงฆ์ในส่วนกลาง แสดงความไม่เห็นด้วย เพราะถือว่าการรักษาโรคไม่ใช่กิจกรรมของสงฆ์ อย่างไรก็ตาม ชื่อเสียงของสำนักสงฆ์ก็ได้เผยแพร่อย่างรวดเร็ว เพราะในช่วงเวลาดังกล่าวปี ค.ศ.1959 (ปี พ.ศ.2502) รัฐบาลได้ออกกฎหมายห้ามการปลูก เสพ และค้าฝิ่น ท่ามกลางความกังขาจากเหล่าสงฆ์ในพุทธศาสนาด้วยกัน รัฐบาลได้ให้ที่ดินและเงินสนับสนุน 400,000 บาท เพื่อช่วยเหลือผู้ป่วย ในปี ค.ศ.1983 (ปี พ.ศ.2526 ซึ่งเป็นปีที่ทำการศึกษา) คาดการว่ามีผู้ป่วยเข้ามารับการรักษามากกว่า 48,000 คน โดยส่วนหนึ่งเป็นชาวม้งประมาณ 8 ครอบครัว 38 คน ทุกคนมารักษาการติดฝิ่น ในปี 1975 อาจารย์จำรูญได้รับรางวัลเม็กไซไซ (Magsaysay) ด้านสิทธิมนุษยชน (Human Right) (หน้า 20)

วัดเขาถ้ำกระบอก มีลานรักษาขนาดใหญ่ นอกจากลานรักษาแล้ว ยังมีพื้นที่กว้างสำหรับการปลูกข้าวโพด กล้วย นอกจากนั้นมีศาลาเล่นดนตรี ซึ่งเป็นดนตรีชนิดพิเศษ มีที่มีเครื่องดนตรีที่ทำจากอุปกรณ์ธรรมชาติ (หน้า 20)

ม้ง ที่อาศัยในบริเวณพื้นที่ภูเขา จังหวัดเชียงใหม่ มีจำนวน 8,000 คน จากข้อมูลในปี ค.ศ.1984 (พ.ศ.2527) ในปีที่ทำการศึกษาจำนวนของผู้ติดยามีจำนวนมาก จากชุมชนตัวอย่างที่ผู้วิจัยศึกษาพบว่า 9 ใน 25 หลังคาเรือนติดฝิ่น ในช่วงเวลาที่ผู้วิจัยเก็บข้อมูล ที่วัดเขาถ้ำกระบอกมีม้งอยู่ทั้งหมด 8 ครอบครัว รวมทั้งสิ้น 38 คน ซึ่งมีทั้งคนที่เข้ารับการรักษาแล้ว และกำลังอยู่ระหว่างการรักษา และมีชาวอาข่า 1 คน มีพระชาวม้ง 2 คน (หน้า 23)

ม้งถูกมองว่าเป็นผู้ที่หาเลี้ยงชีพด้วยการปลูกฝิ่นเป็นหลัก แต่เมื่อมีการห้ามปลูกฝิ่นอย่างเป็นทางการในปี ค.ศ.1959 ทำให้ม้งต้องไปปลูกพืชชนิดอื่นแทน (หน้า 18) รัฐได้รับการเข้ามาดูแลโดยเฉพาะเรื่องการเกษตร รวมถึงเทคโนโลยีการผลิตใหม่ ๆ โดยโครงการของในหลวง ซึ่งม้งได้ให้ความร่วมมือด้วยดี (หน้า 2)

ผู้นำในการปกครองโดยผู้นำหมู่บ้าน เป็นผู้ที่ได้รับความเชื่อถือจากคนในชุมชน ปกติผู้หญิงชาวม้งจะทำงานบ้านดูแลทุกอย่างภายในบ้าน ส่วนผู้ชายออกไปทำงานนอกบ้าน (หน้า16) ตัวอย่างเช่น ผู้หญิงม้งที่ครอบครัวรักษาตัวอยู่ที่วัดเขาถ้ำกระบอก จะทำหน้าที่ในการทำอาหารให้ครอบครัว และพระในวัด (หน้า 23)

โครงการพัฒนาการเกษตรของในหลวง เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 1965 นอกจากจะเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรแล้ว ยังเป็นการสร้างความจงรักภักดี ของชาวเขาที่มีต่อพระมหากษัตริย์อีกด้วย ซึ่งมีผลต่อการปกครองชนชาวเขา เพราะในช่วงเวลาดังกล่าวมีกลุ่มคอมมิวนิสต์เข้ามาในเมืองไทย มีความพยายามที่จะสร้างความแตกแยกระหว่างชาวเขากับประเทศไทย ดังนั้นในช่วงเวลาดังกล่าว มีนโยบายรณรงค์จากส่วนกลาง ที่ใช้สโลแกนว่า ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เพื่อรณรงค์สร้างความเป็นปึกแผ่นระหว่างชาวไทยและชาวไทยภูเขา เนื่องจากในขณะนั้นเป็นช่วงเวลาที่ประเทศชาติได้ถูกคุมคามจากกลุ่มคอมมิวนิสต์ ซึ่งในช่วงเวลานี้เองเป็นจุดกำเนิดโครงการธรรมาจาริก (Thammacarik) ซึ่งเป็นโครงการเผยแพร่พุทธศาสนาสู่ชาวเขา โครงการนี้เกิดขึ้นในปี 1965 โดยเป็นการเผยแพร่ศาสนาเพื่อเชื่อมความเป็นคนไทย สร้างความจงรักภักดีด้วยพุทธศาสนา ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในสโลแกน ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ โดยพระสงฆ์ในนิกายธรรมยุต กิจกรรมที่เห็นได้ชัดคือการสร้างวัดบนภูเขา แต่อย่างไรก็ตาม โครงการนี้ไม่ได้รับความสำเร็จเท่าใดนัก เนื่องจากความแตกต่างทางความเชื่อ อุปกรณ์อำนวยความสะดวกไม่เพียงพอ และปัญหาที่สำคัญคือการสื่อสาร ชาวเขาที่มาบวชไม่สารถเขียนอ่านภาษาไทยได้ การบวชจึงเกิดในช่วงเวลาสั้น ๆ เท่านั้น และการที่ไม่สามารถสื่อสารกันได้นั้น ทำให้แทบจะไม่มีการสื่อสารระหว่างชาวบ้านและพระ ซึ่งได้มีข้อมูลรายงานอย่างเป็นทางการว่าโครงการดังกล่าวไม่ประสบความสำเร็จ ผู้วิจัยอธิบายว่า โครงการนี้มีรูปแบบเหมือนโครงการที่เกิดขึ้นจากคนส่วนใหญ่ของสังคม ที่พยายามผสมกลมกลืนชนกลุ่มน้อย(หน้า 4-5)

ผู้วิจัยได้สำรวจเกี่ยวกับความเชื่อของม้งในตัวเมืองเชียงใหม่ ซึ่งมีกลุ่มตัวอย่าง 128 คน ปรากฎว่าไม่มีใครตอบว่านับถือพุทธศาสนาเลย ส่วนใหญ่จะบอกว่าที่ไปอยู่วัดเพื่อไปเรียนหนังสือ และจากเรื่องที่เขียนโดยพระสงฆ์ไทยที่เข้าไปเผยแพร่พุทธศาสนากับชาวเขา จะพบว่ามีปัญหาในเรื่องความขัดแย้งความเชื่อดั้งเดิมของม้งและความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา เช่น ในพุทธศาสนาห้ามการฆ่าสัตว์แต่ในชีวิตของม้งจะนิยมฆ่าสัตว์ (หน้า 7-11) สำหรับม้งพุทธศาสนาไม่ใช่ความเชื่อที่แท้จริงแต่เป็นโอกาสทางการศึกษามากกว่า (หน้า 17)

ผู้เขียนได้อธิบายว่า ผู้ชายม้งส่วนใหญ่ได้ใช้การบวชเข้าสู่พุทธศาสนา เพื่อเรียนรู้การเขียนอ่านภาษาไทย เพราะภาษาไทยมีความสำคัญต่ออนาคตของพวกเขามาก ซึ่งแตกต่างกับการบวชของคนไทยที่เกิดขึ้นเพราะเป็นประเพณี และเปรียบเสมือนเป็นขั้นตอนของสังคมที่จะก้าวต่อไปในขั้นต่อไปของชีวิต (หน้า 7) อย่างไรก็ตามผู้ที่บวชไม่ได้ใส่ใจกับคำสอนทางพุทธศาสนาอย่างลึกซึ้งเท่าไรนัก และมักจะทนไม่ได้กับข้อปฏิบัติต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น มีหัวหน้าหมู่บ้านคนหนึ่งเล่าให้ผู้วิจัยฟังว่า ลูกชายของตนได้ไปบวชที่วัดสีสดจังหวัดชียงใหม่ เพื่อเรียนเขียนอ่านภาษาไทย แต่ก็รู้สึกลำบากกับการที่ต้องรับประทานอาหารเพียงมื้อเดียว จนทำให้เขาไม่สามารถบวชได้นาน เป็นต้น และจากแบบสอบถามที่ผู้วิจัยเก็บข้อมูลพบว่า มีผู้ระบุว่าตนนับถือพุทธศาสนาเพียงคนเดียว เขาบวชเป็นระยะเวลา 2 ปี แต่เมื่อสอบถามถึงคำสอนทางพุทธศาสนาปรากฎว่าเขาไม่ค่อยเข้าใจดีนัก ผู้วิจัยอธิบาว่าสาเหตุที่บอกว่าตนเองเป็นชาวพุทธเพื่อแสดงความเป็น "คนไทย" ซึ่งมีประโยชน์ในการติดต่อกับคนไทยในพื้นที่ราบ (หน้า 16)

ม้งยังมีความเชื่อเรื่องการรักษาโรคด้วยวิธีการทางไสยศาสตร์อยู่ แม้กระทั่งคนที่ระบุว่าตนนับถือพุทธศาสนาก็ตาม เมื่อ คนในบ้านเกิดเจ็บป่วยขึ้นมาก็จะเชิญหมอผีมาจัดพิธีกรรมรักษา (หน้า 17) การรักษาผู้ติดยาเสพติด : ที่สำนักวัดเขาถ้ำกระบอก จะทำการรักษายาเสพติดทุกประเภท วิธีการรักษาจะใช้วิธีการใช้ยาสมุนไพรกับการอบสมุนไพร นั่งสมาธิ วิธีการคือ ใน 3 - 5 วันแรก ทางวัดจะให้ยาที่จะทำเกิดอาการอาเจียน ในตอนเช้า และในตอนเย็นจะมีการสวดมนต์ ทางวัดจะจัดอาหารให้ 3 มื้อ มีชุดฟอร์มให้ใส่ สิ่งสำคัญของการรักษา คือ พิธีกรรมให้คำสัตย์ว่าจะเลิกยาเสพติด ซึ่งพระจะให้ผู้ป่วยทุกคนกล่าวก่อนเริ่มการรักษา ซึ่งนับว่าเป็นหลักจิตวิทยาอย่างหนึ่งของการรักษา (หน้า 21) สำหรับการจะประเมินว่าการรักษานั้นสำเร็จหรือไม่นั้น ประเมินได้ยาก เนื่องจากไม่มีข้อมูลที่อยู่ของผู้ป่วยบันทึกไว้ ส่วนใหญ่คนที่รักษาจะถูกส่งมา ญาติหรือตำรวจพามา ทางสำนักระบุว่า ประมาณ 70 เปอร์เซ็นต์ประสบความสำเร็จในการรักษา (นับว่าสูงกว่ามาตรฐาน) มีข้อมูลอีกด้านที่ทำโดยนักวิจัยชื่อ Westemeyes ได้ทำการศึกษาผู้ป่วยชาวลาว พบว่า ระหว่างปี 1974 - 75 มีจำนวนผู้ป่วยที่เสียชีวิตค่อนข้างสูง (น. 22) และจากการเก็บข้อมูลของนักวิจัยเอง พบว่ามีชาวเขาที่รู้สึกไม่พึงพอใจกับการรักษา และอยากกลับบ้าน ซึ่งสาเหตุ อาจจะเกิดจากไม่สามารถพูดภาษาไทยได้ (หน้า 23)

ไม่ปรากฎ

ในงานวิจัยมีตำนานที่แสดงออกถึงความเชื่อของชาวม้งที่มีความขัดแย้งกับคำสอนของศาสนาพุทธ ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้การเผยแพร่พุทธศาสนาไม่ประสบความสำเร็จในกลุ่มชาวม้ง เป็นเรื่องราวของ ชายหนุ่มชาวเขารูปหล่อชื่อ "Tua" เป็นนักล่าสัตว์ที่มีฝีมือ วันหนึ่งเขาออกไปล่าสัตว์ในป่าแล้วไปพบกับหญิงสาวสวย ในสภาพเปลือยเปล่า เธอชื่อ "Mua" ด้วยความที่ตื่นตกใจ Tua จึงยิงปืนออกไปหนึ่งนัด หญิงสาวจึงวิ่งหนีไป หลังจากนั้น Tua คิดถึงหญิงสาวมาก และคิดว่าหญิงสาวคงจะรักตนเองเช่นกัน Tua จึงไปฉุดหญิงสาวในคืนหนึ่ง แม่ของมัวไม่ชอบTua จึงมีการต่อสู้กัน แต่ในที่สุด Tuaก็ฉุดหญิงสาวไปได้ หญิงสาวไปอยูบ้านชายหนุ่ม ภายใต้การดูแลของมารดาฝ่ายชาย ได้ผ่านกรรมพิธีทำความสะอาด ด้วยการใช้แม่ไก่ เพื่อลบล้างวิญญาณร้าย จากนั้นเธอก็เป็นภรรยาอย่างถูกต้องของ Tua ถึงแม้เธอไม่ต้องการ เธอถูกห้ามออกจากบ้านเป็นเวลา 3 วัน หลังจากนั้นสองปีแล้ว Muaก็ยังไม่มีลูก วันหนึ่ง Tua ออกไปล่าสัตว์ในป่า บังเอิญได้พบกับนักบวช Tua ไม่เข้าใจว่าพุทธศาสนาคืออะไร นักบวชอธิบายว่า การศึกษาพุทธศาสนาก็เพื่อลดความทุกข์ซึ่งเกิดจาก การเกิด แก่เจ็บ ตาย และสอนให้ Tua รู้จัก ศีล 5 คือ ไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม ไม่พูดปด และไม่ดื่มของมึนเมา ในตอนท้ายของเรื่องเป็นการพิสูจน์ให้เห็นว่า Tua ได้พยายามรักษาศีลโดยเฉพาะข้อ 3 การประพฤติผิดในกาม โดยไม่มีสัมพันธ์กับผู้หญิงอื่น ซึ่งส่งผลให้ Tuaและภรรยามีความสุขในชีวิตเรื่องราวนี้เป็นความต้องการในการเผยแพร่พุทธศาสนาแก่ชาวม้ง ซึ่งมีการนำเสนอถึงความเชื่อบางอย่างของชาวม้งที่ขัดแย้งกับคำสอนของชาวพุทธ (หน้า 8-12)

ไม่ปรากฎ

ไม่ปรากฎ

ไม่ปรากฎ

ไม่ปรากฎ

ไม่ปรากฎ