สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ลาหู่,ความรู้,ศาสนา,เชียงราย
Author Kataoka Tatsuki
Title Mouhitotsu no
Document Type บทความ Original Language of Text ภาษาญี่ปุ่น
Ethnic Identity ลาหู่ ลาหู่ ละหู่ ลาฮู, Language and Linguistic Affiliations จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan)
Location of
Documents
สมาคมไทยศึกษาแห่งประเทศญี่ปุ่น Total Pages 14 Year 2545
Source Nenpou Tai kenkyuu Dai 2 Gou , Nihon Tai Gakkai PP. 45-59. (วารสารไทยศึกษา :สมาคมไทยศึกษาแห่งประเทศญี่ปุ่น)
Abstract

รายงานฉบับนี้วิเคราะห์แนวคิดท้องถิ่นเรื่อง "ความรู้ทางเลือก" ผ่านชาวเขาเผ่าละหู่ ในบริบทของการเปลี่ยนผ่านทางศาสนา และเปรียบเทียบกับแนวคิดด้านการศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ในปัจจุบันมีการถกเถียงกันเรื่องศาสนาที่ดึงดูดความสนใจของคนหลังจากเกิดปัญหาเรื่องป่าชุมชน ซึ่งกลายเป็นหนึ่งในประเด็นที่ได้รับความสนใจมากในประเทศไทย จากการวิเคราะห์นี้พบว่า การรักษาสิ่งแวดล้อมตามแนวคิดศาสนาของชาวเขา เปรียบได้กับความรู้ทางเลือกหรือภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งถูกคาดหวังว่าจะเข้ามาแทนที่แนวคิดแบบทุนนิยมในการพัฒนาประเทศแถบตะวันออก อย่างไรก็ตาม ปรากฏว่าแนวคิดเรื่องความรู้ทางเลือกที่คิดค้นโดยละหู่ทั้งคริสต์และพุทธนั้น ค่อนข้างจะแตกต่างจากความคาดหวังของผู้รู้ ละหู่พุทธรวมทั้งละหู่คริสต์ได้แสดงออกอย่างชัดเจนว่า ความรู้ทางเลือกนั้นถือกำเนิดมาจากการสร้างของพระเจ้า (หน้า 45)

Focus

ความรู้ทางเลือกของสังคมละหู่บนกระบวนการเปลี่ยนแปลงศาสนา

Theoretical Issues

ไม่มี

Ethnic Group in the Focus

ละหู่ในประเทศไทย

Language and Linguistic Affiliations

ผู้เขียนไม่ได้กล่าวถึงอย่างชัดเจนแต่ได้กล่าวไว้ว่า ละหู่ไม่มีภาษาเขียนเป็นของตนเอง (text analyst)

Study Period (Data Collection)

เมษายน 1999 ถึง มีนาคม 2002 (หน้า 46)

History of the Group and Community

ไม่มีข้อมูล

Settlement Pattern

ไม่มีข้อมูล

Demography

ไม่มีข้อมูล

Economy

ประเด็นที่มีการกล่าวถึงในปัจจุบันคือเรื่องของภูมิปัญญาของชาวเขาในการอนุรักษ์ป่าไม้ กล่าวได้ว่า จารีตประเพณีในการปฏิบัติของชาวเขามีความสัมพันธ์กับสมดุลของสิ่งแวดล้อม ส่วนใหญ่เป็นขนบประเพณีของกะเหรี่ยงในการดูแลรักษาป่า การที่กะเหรี่ยงยังคงนับถือผีและยังทำพิธีกรรมเกี่ยวกับผี ช่วยให้สามารถอนุรักษ์ป่าไม้ไว้ได้ อย่างไรก็ตาม วิถีการเพาะปลูกการทำไร่เลื่อนลอย ซึ่งมีการเผาเพื่อเปิดพื้นที่เพาะปลูกดังเช่นที่ ม้ง ละหู่ อะข่า ลีซู และเย้า ทำอยู่นั้น ก็ถือได้ว่าเป็นวิธีการรักษาสมดุลของธรรมชาติได้ด้วยเช่นกัน ภูมิปัญญาของชุมชนชาวเขานั้นเกี่ยวโยงกับวัฒนธรรมชุมชนและภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยผู้ที่มีความรู้ดีในชุมชนนั้นเป็นผู้สืบทอดให้คงอยู่ ภูมิปัญญาท้องถิ่นเหล่านี้สามารถบ่งชี้ได้ว่า ชาวเขาคือผู้ดูแลรักษาป่าไม้ อย่างไรก็ตาม สำหรับรัฐบาล ชาวเขาก็คือคอมมิวนิสต์ ผู้ปลูกฝิ่น และผู้ทำลายป่า จึงมีการกำหนดความรู้ทางเลือกชุดใหม่ เพื่อนำมาจัดการกับภูมิปัญญาท้องถิ่น (หน้า 47-48)

Social Organization

ไม่มีข้อมูล

Political Organization

ชาวเขาตกเป็นจำเลยในข้อกล่าวหาว่าเป็นปัญหาของชาติ และยังถูกให้คำจำกัดความว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ปลูกฝิ่น และทำลายป่า (หน้า 48-49)

Belief System

ปัญหาเรื่องความรู้ของสังคมชาวเขาก็คือ การที่ไม่มีตัวอักษรเขียน และการถูกจัดอยู่ในกลุ่มคนที่เกือบตกขอบ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งตำนานที่ว่า "ทำไมพวกเขา คนส่วนใหญ่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จึงมีตัวอักษรและมีประเทศ แต่พวกเราไม่มี" บวกกับตำนานเรื่องพระเจ้าสร้างโลก ที่ว่า พระเจ้าประทานศาสนาให้แต่ละเผ่า สำหรับเผ่าละหู่ พระเจ้าให้ศาสนาบริสุทธิ์ไว้ที่ขนมข้าว แต่ละหู่กินขนมหมด ทำให้พระเจ้าโกรธ ละหู่จึงไม่มีตัวอักษรของตนเอง หลังจากนั้น ผู้เฒ่าผู้ปกครองอาณาจักรนับพันแห่งของละหู่ ซึ่งเป็นผู้นำของกิจกรรมศาสนาในยูนนาน ในช่วงศตวรรษที่ 19 ก็ได้กล่าวคำทำนายว่า ตัวอักษรจะกลับคืนมา เมื่อถึงตอนนี้ ทั้งละหู่พุทธและคริสต์ ก็คือสิ่งยืนยันความสำเร็จเท่าเทียมกันของสติปัญญาความฉลาดในทางศาสนา ในส่วนของละหู่คริสต์นั้น ความรู้ทางเลือกคือการได้รับรางวัลจากพระเจ้าในชีวิตนิรันดร์และพันธะสัญญา ส่วนละหู่พุทธ ความรู้ทางเลือกคือโลกใหม่ (หน้า 51-54)

Education and Socialization

ไม่มีข้อมูล

Health and Medicine

ไม่มีข้อมูล

Art and Crafts (including Clothing Costume)

ไม่มีข้อมูล

Folklore

ไม่มีข้อมูล

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

ไม่มีข้อมูล

Social Cultural and Identity Change

ไม่มีข้อมูล

Critic Issues

ไม่มีข้อมูล

Other Issues

ไม่มี

Map/Illustration

ไม่มี

Text Analyst Nishikawa Yoko Date of Report 19 เม.ย 2564
TAG ลหู่, ความรู้, ศาสนา, เชียงราย, Translator Chalermchai Chaichompoo
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง