|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ม้ง,ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ กะเหรี่ยงสตรี,การวางแผนครอบครัว,การอนามัย,ภาคเหนือ |
Author |
วราพร วันไชยธนวงศ์ |
Title |
ปัจจัยที่มีผลต่อการคุมกำเนิดของสตรีชาวเขาเผ่าม้งและเผ่ากะเหรี่ยง |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ม้ง, ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
ม้ง-เมี่ยน |
Location of
Documents |
ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
(เอกสารฉบับเต็ม) |
Total Pages |
108 |
Year |
2534 |
Source |
หลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการเจริญพันธุ์และวางแผนประชากร บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล |
Abstract |
งานศึกษาเรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อการคุมกำเนิดของสตรีชาวเขาเผ่าม้งและกะเหรี่ยง ตามโครงการวางแผนครอบครัวแห่งชาติถือว่าเป็นกลุ่มที่จำเป็นให้บริการวางแผนครอบครัว ผลการศึกษาพบว่า ตัวแปรทางด้านประชากร ได้แก่ อายุภรรยา อายุสามี จำนวนบุตรชาย จำนวนบุตรที่มีชีวิต จำนวนบุตรในอุดมคติ ความต้องการบุตรชาย และความต้องการบุตรหญิง ตัวแปรทางด้านสังคม ได้แก่ เผ่าถิ่นที่อยู่อาศัย ความคิดเห็นในการให้การศึกษาแก่บุตรชาย และความคิดเห็นในการให้การศึกษาแก่บุตรหญิง และตัวแปรด้านสุขภาพ ได้แก่ การได้รับการดูแลก่อนคลอด ประสบการณ์การคลอด ความรู้เรื่องวัคซีน และสถานภพาการฉีดวัคซีนลูก ปัจจัยในตัวแปรที่ศึกษาทั้ง 3 ตัวแปรนี้ต่างมีความสัมพันธ์กับการใช้การคุมกำเนิด ในตัวแปรบางตัวไม่มีผลปฏิสัมพันธ์กับการวางแผนครอบครัว หากแต่มีปฏิสัมพันธ์ร่วมกัน ได้แก่ อายุภรรยา เผ่า และสถานะภาพการฉีดวัคซีนลูก |
|
Focus |
ผู้วิจัยมุ่งศึกษาถึงปัจจัยทางประชากร ปัจจัยทางสังคมและปัจจัยทางสุขภาพ อันมีผลต่อการใช้การคุมกำเนิดของสตรีเผ่าม้งและเผ่ากะเหรี่ยงที่อยู่ในวัยเจริญพันธุ์ |
|
Ethnic Group in the Focus |
กลุ่มเป้าหมายการศึกษานี้ คือ กะเหรี่ยงและม้งอายุระหว่าง 15-49 ปี แต่งงานแล้ว อาศัยอยู่ในจังหวัดตากและแม่ฮ่องสอน จากการสำรวจการยอมรับการบริการอนามัยครอบครัวชาวเขา ตามโครงการอนามัยครอบครัวชาวเขา (หน้า 5) |
|
Language and Linguistic Affiliations |
|
Study Period (Data Collection) |
ผู้วิจัยได้ศึกษาจากข้อมูลที่ได้สำรวจตามโครงการอนามัยครอบครัวชาวเขา ที่ดำเนินการระหว่างมกราคม-กุมภาพันธ์ 2529 (หน้า 5) |
|
History of the Group and Community |
|
Demography |
จากการสำรวจมีจำนวนประชากรรวม 2,155 คน แบ่งเป็นสตรีม้ง 1,051 คน และ สตรีกะเหรี่ยง 1,104 คน โดยส่วนใหญ่จะอยู่ในช่วงอายุ 25-29 และ 30-35 ปี คิดรวมเป็นร้อยละ 20.9 และ 20.7 ตามลำดับ ภรรยาม้งและกะเหรี่ยงโดยส่วนใหญ่มีจำนวนบุตรตั้งแต่ 1-6 คน ซึ่งมีจำนวนบุตรมากที่สุด คือ 15 คน (หน้า 29-33) |
|
Social Organization |
การแต่งงาน สตรีชาวเขาทั้ง 2 เผ่าเกือบทั้งหมดแต่งงานเพียงครั้งเดียว คิดเป็นร้อยละ 97.1 ส่วนที่เหลือ 2.9% แต่งงาน 2 ครั้งขึ้นไป (หน้า 33) ทั้งนี้ อายุสามียังมีความสัมพันธ์กับจำนวนครั้งของการแต่งงาน ในช่วงอายุ 31-50 ปี มีร้อยละของจำนวนครั้งการแต่งงานมากกกว่า 2 ครั้ง มากที่สุด (4.4%) เช่นเดียวกับอายุภรรยาต่างมีความสัมพันธ์กับจำนวนครั้งการแต่งงาน โดยช่วงอายุที่แต่งงานมากกว่า 2 ครั้ง อยู่ระหว่าง 20-35 ปี (หน้า 54, 58) นอกจากนี้ อายุภรรยายังมีความสัมพันธ์กับจำนวนบุตรชาย ซึ่งกว่า 80% ของภรรยาที่มีอายุ 20-35 ปีและ 35-49 ปีมีแนวโน้มมีอายุมากกว่า 3 คนขึ้นไป ซึ่งสอดคล้องกับจำนวนบุตรในอุดมคติเช่นกัน (จำนวนบุตรที่คู่สมรสคิดว่าเหมาะสมที่สุดสำหรับคู่สมรสโดยทั่วไป) ส่วนอายุของสามีต่างมีความสัมพันธ์กับจำนวนครั้งการแต่งงานและจำนวนบุตรชาย ซึ่งมีแนวโน้มมากขึ้นตามอายุ (หน้า 55-59) |
|
Education and Socialization |
ในจำนวนประชากรทั้งหมดมีเพียง 1,485 คน ที่ได้รับการศึกษา โดยได้เรียน 1-4 ปี จำนวน 508 คน และ 5 ปีขึ้นไป 761 คน และอีก 216 คน ขึ้นอยู่กับความสามารถหรือฐานะของครอบครัว (หน้า 45-46) หากเปรียบเทียบความสัมพันธ์ในเรื่องการให้การศึกษาระหว่างบุตรชายและบุตรสาวของกะเหรี่ยงและม้ง มีแนวโน้มว่าบุตรชายได้รับการส่งเสริมมากกว่าบุตรสาว (หน้า 77-79) |
|
Health and Medicine |
- ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการใช้การคุมกำเนิด ได้แก่ ปัจจัยทางด้านประชากร ประกอบด้วย 1.อายุภรรยา-สามี โดยในสามีที่มีอายุ 31-50 ปี ได้ใช้การคุมกำเนิดมากที่สุด ในขณะที่อายุภรรยาอยู่ที่ 20-35 ปี 2.จำนวนบุตรชายที่มีมากกว่า 3 คน มีการคุมกำเนิดมากกว่ากลุ่มภรรยาที่มีบุตร 0-2 คน 3.จำนวนบุตรที่มีชีวิตต่างมีความสัมพันธ์กับการใช้การคุมกำเนิด โดยกลุ่มที่มีบุตรมากกว่า 3 คนขึ้นไป มีร้อยละของความสัมพันธ์ดังกล่าวมากกว่ากลุ่มที่มีจำนวนบุตรที่มีชีวิต 0-2 คน 4.จำนวนบุตรในอุดมคติหรือจำนวนบุตรที่เหมาะสมสำหรับคู่สมรสโดยทั่วไป ซึ่งจำนวนบุตรน้อยกลับมีแนวโน้มการคุมกำเนิดมากกว่าการมีบุตรมาก 5.ความต้องการบุตรชายและบุตรหญิง ต่างมีแนวโน้มเหมือนกัน คือ ความต้องการที่มีบุตรน้อยจะมีร้อยละของการคุมกำเนิดมากกว่าความต้องการมีบุตรมาก
- ปัจจัยทางสังคม ที่สัมพันธ์กับการคุมกำเนิด ได้แก่ เผ่า ถิ่นที่อยู่อาศัย ทรรศนะในการให้การศึกษาทั้งกับบุตรชายและบุตรหญิง
- นอกจากนี้ยังมี ปัจจัยทางด้านสุขภาพ ที่ส่งผลในลักษณะเดียวกัน อันประกอบด้วย การได้รับการดูแลก่อนคลอด การได้รับวัคซีนป้องกันบาดทะยักขณะตั้งครรภ์ ประสบการณ์คลอด ความรู้เรื่องวัคซีน และสถานภาพการฉีดวัคซีนแก่ลูก (หน้า 34-52) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
|