สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ม้ง,อัตราการตายของทารก,สถานภาพสตรี,ไทย,ลาว,อเมริกา
Author Peter Kundstadter et al.
Title Hmong Child Survival in Thailand, Laos and California
Document Type บทความ Original Language of Text ภาษาอังกฤษ
Ethnic Identity ม้ง, Language and Linguistic Affiliations ม้ง-เมี่ยน
Location of
Documents
หอจดหมายเหตุมหาวิทยาลัยพายัพ Total Pages 20 Year 2532
Source เสนอในที่ประชุมวิชาการ
Abstract

สาระสำคัญของการศึกษาครั้งนี้ คือการค้นหาว่าปัจจัยอะไรบ้างที่ส่งผลทำให้อัตราการตายของทารกม้งลดลง โดยตั้งข้อสมมติฐาน ความก้าวหน้าทางการแพทย์สมัยใหม่ การพัฒนาด้านเศรษฐกิจและสังคม สถานภาพของสตรี แต่ยังไม่พบข้อสรุปที่ชัดเจน

Focus

ศึกษาประเด็นที่เกี่ยวข้องกับอัตราการตายของทารกม้งในประเทศไทย ลาวและแคลิฟอร์เนีย

Theoretical Issues

ไม่มี

Ethnic Group in the Focus

กลุ่มประชากรม้ง ที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย ลาวและแคลิฟอร์เนีย

Language and Linguistic Affiliations

ไม่มีข้อมูล

Study Period (Data Collection)

ค.ศ.1984-1988

History of the Group and Community

ถิ่นฐานของม้งกระจายอยู่ในประเทศจีน ภาคเหนือของประเทศลาว ภาคเหนือของเวียดนามและประเทศไทย โดยได้เดินทางเคลื่อนย้ายเข้ามาอยู่ในเขตประเทศไทยเมื่อร้อยกว่าปีมาแล้ว ปัจจุบันม้งอาศัยกระจายอยู่ตามเมืองต่างๆในประเทศไทย สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศสและอีกหลายประเทศในยุโรปอันเนื่องจากสงครามในอินโดจีน (หน้า 1-2)

Settlement Pattern

ไม่มีข้อมูล

Demography

ประชากรม้งที่อยู่ในไทยมีประมาณ 85,000 คน กระจายตัวกว่า 200 แห่งในชุมชนต่างๆ ในแถบภูเขาทางภาคเหนือ และพรมแดนทางตะวันตก และมีครอบครัวจำนวนหนึ่งไปหากินตามเมืองใหญ่ๆ เช่น ภูเก็ต เชียงใหม่ และกรุงเทพ บางส่วนอยู่ในค่ายผู้ลี้ภัยและบางส่วนก็โยกย้ายไปอยู่ในประเทศแถบยุโรป และยังมีการติดต่อไปมาหาสู่กับม้งในไทย โดยทั่วไปนับว่ามีอัตราการเจริญพันธุ์สูงมากประมาณ 6.5 ในจังหวัดตัวอย่างจังหวัดหนึ่งและ 7.3 ในอีกจังหวัดหนึ่ง ผู้ให้ข้อมูลที่เป็นผู้หญิงจำนวนหนึ่งกว่า 2,000 คนจาก 23 ชุมชนในประเทศไทยและม้งลาวในค่ายผู้อพยพอีก 97 คน จากการเปรียบเทียบกลุ่มทารกที่เกิดในช่วงเวลาต่างๆ กันทุกสิบปี จากปี 1984-1986 พบว่าอัตราการตายของทารกในปีแรกหลังจากถือกำเนิดมีแนวโน้มลดลงมาเรื่อยๆ ในเกือบทุกชุมชนที่ศึกษา เช่น จาก 188 ต่อ 1,000 คน เหลือ 80 คนต่อ 1,000 คน และพบว่ายังไม่อาจสรุปปัจจัยที่มีผลต่อการลดลงของอัตราการตายของทารกได้ (หน้า 1-3,8-12)

Economy

ม้งเลี้ยงชีพด้วยการปลูกข้าวและข้าวโพด และปลูกฝิ่นไว้ขาย แต่จากการกดดันจากรัฐบาลทำให้ต้องเลิกปลูกฝิ่นและหันมาปลูกพืชเศรษฐกิจชนิดอื่นแทน (หน้า1)

Social Organization

โครงสร้างสังคมของม้ง จะถือข้างพ่อเป็นใหญ่ สืบตระกูลฝ่ายพ่อ เมื่อผู้หญิงม้งแต่งงานไปต้องไปอยู่บ้านฝ่ายชาย และต้องทำงานหนักรับใช้ครอบครัวฝ่ายชาย มีหน้าที่เป็นแรงงานและให้กำเนิดบุตร หากฝ่ายชายขอหย่าฝ่ายหญิงจะขาดคนเลี้ยงดู สถิติการฆ่าตัวตายของหญิงม้งจึงมาสูงมาก (หน้า 2, 8-10)

Political Organization

ไม่มีข้อมูล

Belief System

ม้งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่นับถือผี (หน้า 3)

Education and Socialization

ในแต่ละหมู่บ้านของม้งจะมีโรงเรียน ม้งจะสอนลูกหลานตนเองให้พูด อ่านและเขียนภาษาม้งให้ได้ แต่การให้การศึกษาของม้งจำกัดอยู่แค่เพียงผู้ชายเท่านั้น ผู้หญิงม้งถูกกีดกันไม่ให้ได้รับการศึกษา ม้งในไทยและลาวมีความแตกต่างกันในการได้รับการศึกษาระหว่างชายและหญิงสูงกว่าในแคลิฟอร์เนีย (หน้า 9)

Health and Medicine

ม้งใช้สมุนไพรรักษาโรคภัยไข้เจ็บร่วมกับพิธีกรรม ปัจจุบันใช้การรักษาด้วยยาสมัยใหม่ร่วมด้วย (หน้า 2-3)

Art and Crafts (including Clothing Costume)

ไม่มีข้อมูล

Folklore

ไม่มีข้อมูล

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

ไม่มีข้อมูล

Social Cultural and Identity Change

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นกับม้งมีปัจจัยมาจากสภาพแวดล้อมที่ม้งอาศัยอยู่ ความแตกต่างดังกล่าวสามารถเปรียบเทียบได้ระหว่างสังคมและวัฒนธรรมม้งในไทย ลาวกับม้งในแคลิฟอร์เนีย โดยสตรีม้งในแคลิฟอร์เนียมีแนวโน้มดีกว่าม้งในไทยและลาว ไม่ต้องพึ่งพาผู้ชายทุกเรื่องและได้รับการศึกษามากขึ้น (หน้า 8-10)

Critic Issues

ไม่มีข้อมูล

Other Issues

ไม่มี

Map/Illustration

แผนที่ประเทศไทย (หน้า3)

Text Analyst พรทิพย์ ลิ้มตระกูล Date of Report 02 ต.ค. 2567
TAG ม้ง, อัตราการตายของทารก, สถานภาพสตรี, ไทย, ลาว, อเมริกา, Translator -
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง