สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง),สุขภาพ,ผู้สูงอายุ,ตาก
Author พุธเมษา หมื่นคำแสน
Title ความสามารถในการดูแลตนเองและภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุชาวกะเหรี่ยง
Document Type วิทยานิพนธ์ Original Language of Text ภาษาไทย
Ethnic Identity ปกาเกอะญอ, Language and Linguistic Affiliations จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan)
Location of
Documents
ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
(เอกสารฉบับเต็ม)
Total Pages 80 Year 2542
Source หลักสูตรปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้สูงอายุ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
Abstract

จากการศึกษาความสามารถในการดูแลตนเอง ภาวะสุขภาพและความสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก พบว่าผู้สูงอายุกะเหรี่ยงยังคงสูบบุหรี่รวมถึงดื่มสุรานานๆ ครั้ง อาการป่วยที่พบบ่อยคือ ปวดข้อ รองลงมาคือ ปวดกล้ามเนื้อ เมื่อเจ็บป่วยส่วนใหญ่ไปรับบริการในสถานบริการสาธารณะสุขชุมชนหรือสถานีอนามัย โดยมีระยะทางจากบ้านถึงสถานบริการสาธารณสุขที่ไปรับบริการเฉลี่ย 2.73 กิโลเมตร ใช้เวลาเฉลี่ย 33.33 นาที ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีความสามารถในการดูแลตนเองอยู่ในระดับสูง ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีภาวะสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง ความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำกับภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ผลการวิจัยครั้งนี้ เป็นข้อมูลพื้นฐานที่สามารถนำไปกำหนดแนวทางในการวางแผนส่งเสริมให้ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีภาวะสุขภาพดี โดยการพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุได้

Focus

ศึกษาความสามารถในการดูแลตนเอง ภาวะสุขภาพและความสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก

Theoretical Issues

ไม่มี

Ethnic Group in the Focus

กะเหรี่ยง

Language and Linguistic Affiliations

ไม่ปรากฏชัดเจน กล่าวเพียงว่ากลุ่มตัวอย่างร้อยละ 53.3 ฟังภาษาไทยไม่เข้าใจและพูดภาษาไทยไม่ได้ (หน้า 41)

Study Period (Data Collection)

เมษายน - พฤษภาคม พ.ศ. 2542

History of the Group and Community

ไม่มีข้อมูล

Settlement Pattern

ไม่มีข้อมูล

Demography

ประชากรชาวเขาใน 20 จังหวัดของประเทศไทยมีจำนวนทั้งสิ้น 790,369 คน คิดเป็นร้อยละ 1.3 ของประชากรทั้งประเทศ จังหวัดตากเป็นจังหวัดที่มีชาวเขาอาศัยอยู่ร้อยละ 11.55 ของจำนวนชาวเขาทั้งประเทศหรือร้อยละ 12.42 ของประชากรชาวเขาภาคเหนือ เมื่อปี พ.ศ. 2538 อำเภออุ้มผางมีจำนวนผู้สูงอายุกะเหรี่ยง 500 คนและเพิ่มเป็น 568 คน ในปี พ.ศ. 2539 (หน้า 1) กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นกะเหรี่ยง ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไปและอาศัยอยู่ในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก จำนวน 593 คน(หน้า 32) กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 55.3 เป็นเพศหญิง ร้อยละ 76.7 มีอายุในช่วง 60-74 ปี มีอายุเฉลี่ย 69.12 ปี ร้อยละ 56 มีสถานภาพสมรสคู่ (หน้า 39)

Economy

กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 60.0 ไม่ได้ประกอบอาชีพ มีรายได้เฉลี่ย 236.93 บาทต่อเดือน ร้อยละ 55.3 มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 100-500 บาท แหล่งรายได้ของกลุ่มตัวอย่างร้อยละ 60.3 มาจากบุตรหลาน กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 80 มีรายได้เพียงพอสำหรับใช้จ่ายในชีวิตประจำวันแต่ไม่เหลือเก็บ (หน้า 40) สังคมกะเหรี่ยงประกอบอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก เป็นการผลิตแบบเลี้ยงตนเองในครอบครัว ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงร้อยละ 40.0 ยังคงประกอบอาชีพเกษตรกรรม(หน้า 50) ปัจจุบัน ระบบเศรษฐกิจแบบยังชีพของกะเหรี่ยงให้ผลผลิตทางการเกษตรไม่เพียงพอต่อความต้องการบริโภคภายในครอบครัว(หน้า 53)

Social Organization

กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 63.3 มีลักษณะของครอบครัวเป็นครอบครัวขยายและส่วนใหญ่ร้อยละ 74.7 มีบุตรหลานเป็นผู้ดูแลหลักเมื่อเจ็บป่วย (หน้า 41) กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 82.7 ยังคงสูบบุหรี่ โดยร้อยละ 44.0 สูบถึงวันละ 5-10 มวน นอกจากนั้นร้อยละ 50.0 ดื่มสุรานานๆ ครั้ง (หน้า 45) กะเหรี่ยงมีวิถีชีวิตการดำเนินชีวิตเป็นระบบสังคมแบบพหุนิยม ไม่แบ่งแยกว่าเรื่องใดเป็นเรื่องของสุขภาพหรือเรื่องใดเป็นเรื่องของการเกษตรและเศรษฐกิจ (หน้า 3)

Political Organization

ไม่มีข้อมูล

Belief System

กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 96.0 นับถือศาสนาพุทธ (หน้า 39) นอกจากนี้ กะเหรี่ยงยังมีความเชื่อในสิ่งเหนือธรรมชาติโดยเฉพาะในเรื่องความเจ็บป่วยซึ่งเชื่อว่าเกิดจากการกระทำผิดต่อผี จึงต้องมีการขอขมาและทำพิธีทางไสยศาสตร์เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย(หน้า 54)

Education and Socialization

ไม่มีข้อมูล

Health and Medicine

กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 90.0 ไม่มีโรคประจำตัว โรคประจำตัวที่พบคือโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคแผลในกระเพาะอาหารและโรคกระดูกและข้อ ซึ่งมีจำนวนเท่ากันคือร้อยละ 2.00 ร้อยละ 65.3 ไม่มีอาการผิดปกติของร่างกาย และร้อยละ 34.7 ที่มีอาการผิดปกของร่างกาย พบว่ามีอาการปวดข้อ ร้อยละ 14 และมีอาการปวดกล้ามเนื้อร้อยละ 8.7 กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 74.7 เมื่อเจ็บป่วยจะไปรับบริการที่สถานบริการสาธารณสุขชุมชนหรือสถานีอนามัย กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 62.0 มีดัชนีมวลกายต่ำกว่าเกณฑ์ มีเพียงร้อยละ 2.0 ที่มีดัชนีมวลกายสูงกว่าเกณฑ์ (หน้า 43-45)

Art and Crafts (including Clothing Costume)

ไม่มีข้อมูล

Folklore

ไม่มีข้อมูล

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

ไม่มีข้อมูล

Social Cultural and Identity Change

ไม่มีข้อมูล

Critic Issues

ไม่มีข้อมูล

Other Issues

ไม่มี

Map/Illustration

ตาราง - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามเพศ อายุ สถานภาพสมรส ศาสนาและระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในอำเภออุ้มผาง(39) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามอาชีพ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน แหล่งของรายได้และความเพียงพอของรายได้(40) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามความสามารถในการใช้และเข้าใจภาษาไทย แหล่งข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสุขภาพอนามัย ลักษณะครอบครัวและผู้ดูแลหลักเมื่อเจ็บป่วย(41) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตาม โรคประจำตัวและอาการผิดปกติที่สำคัญของร่างกายที่พบ(42) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามสถานบริการที่ไปรับบริการเมื่อเจ็บป่วย ระยะทางจากบ้านถึงสถานบริการสาธารณสุขที่ไปรับบริการและระยะเวลาที่ใช้ในการเดินทางไปรับบริการเมื่อเจ็บป่วย(43) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามการสูบบุหรี่ การดื่มสุราและดัชนีมวลกาย(45) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามระดับความสามารถในการดูแลตนเอง(46) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามระดับของภาวะสุขภาพ(47) - ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของกลุ่มตัวอย่าง(48)

Text Analyst สุวิทย์ เลิศวิมลศักดิ์ Date of Report 30 มิ.ย 2560
TAG ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง), สุขภาพ, ผู้สูงอายุ, ตาก, Translator -
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง