|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
ปกาเกอะญอ จกอ คานยอ (กะเหรี่ยง),สุขภาพ,ผู้สูงอายุ,ตาก |
Author |
พุธเมษา หมื่นคำแสน |
Title |
ความสามารถในการดูแลตนเองและภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุชาวกะเหรี่ยง |
Document Type |
วิทยานิพนธ์ |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan) |
Location of
Documents |
ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
(เอกสารฉบับเต็ม) |
Total Pages |
80 |
Year |
2542 |
Source |
หลักสูตรปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้สูงอายุ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
Abstract |
จากการศึกษาความสามารถในการดูแลตนเอง ภาวะสุขภาพและความสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก พบว่าผู้สูงอายุกะเหรี่ยงยังคงสูบบุหรี่รวมถึงดื่มสุรานานๆ ครั้ง อาการป่วยที่พบบ่อยคือ ปวดข้อ รองลงมาคือ ปวดกล้ามเนื้อ เมื่อเจ็บป่วยส่วนใหญ่ไปรับบริการในสถานบริการสาธารณะสุขชุมชนหรือสถานีอนามัย โดยมีระยะทางจากบ้านถึงสถานบริการสาธารณสุขที่ไปรับบริการเฉลี่ย 2.73 กิโลเมตร ใช้เวลาเฉลี่ย 33.33 นาที ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีความสามารถในการดูแลตนเองอยู่ในระดับสูง ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีภาวะสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง ความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำกับภาวะสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ผลการวิจัยครั้งนี้ เป็นข้อมูลพื้นฐานที่สามารถนำไปกำหนดแนวทางในการวางแผนส่งเสริมให้ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีภาวะสุขภาพดี โดยการพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุได้ |
|
Focus |
ศึกษาความสามารถในการดูแลตนเอง ภาวะสุขภาพและความสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก |
|
Ethnic Group in the Focus |
|
Language and Linguistic Affiliations |
ไม่ปรากฏชัดเจน กล่าวเพียงว่ากลุ่มตัวอย่างร้อยละ 53.3 ฟังภาษาไทยไม่เข้าใจและพูดภาษาไทยไม่ได้ (หน้า 41) |
|
Study Period (Data Collection) |
เมษายน - พฤษภาคม พ.ศ. 2542 |
|
History of the Group and Community |
|
Demography |
ประชากรชาวเขาใน 20 จังหวัดของประเทศไทยมีจำนวนทั้งสิ้น 790,369 คน คิดเป็นร้อยละ 1.3 ของประชากรทั้งประเทศ จังหวัดตากเป็นจังหวัดที่มีชาวเขาอาศัยอยู่ร้อยละ 11.55 ของจำนวนชาวเขาทั้งประเทศหรือร้อยละ 12.42 ของประชากรชาวเขาภาคเหนือ เมื่อปี พ.ศ. 2538 อำเภออุ้มผางมีจำนวนผู้สูงอายุกะเหรี่ยง 500 คนและเพิ่มเป็น 568 คน ในปี พ.ศ. 2539 (หน้า 1) กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นกะเหรี่ยง ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไปและอาศัยอยู่ในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก จำนวน 593 คน(หน้า 32) กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 55.3 เป็นเพศหญิง ร้อยละ 76.7 มีอายุในช่วง 60-74 ปี มีอายุเฉลี่ย 69.12 ปี ร้อยละ 56 มีสถานภาพสมรสคู่ (หน้า 39) |
|
Economy |
กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 60.0 ไม่ได้ประกอบอาชีพ มีรายได้เฉลี่ย 236.93 บาทต่อเดือน ร้อยละ 55.3 มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 100-500 บาท แหล่งรายได้ของกลุ่มตัวอย่างร้อยละ 60.3 มาจากบุตรหลาน กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 80 มีรายได้เพียงพอสำหรับใช้จ่ายในชีวิตประจำวันแต่ไม่เหลือเก็บ (หน้า 40) สังคมกะเหรี่ยงประกอบอาชีพเกษตรกรรมเป็นหลัก เป็นการผลิตแบบเลี้ยงตนเองในครอบครัว ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงร้อยละ 40.0 ยังคงประกอบอาชีพเกษตรกรรม(หน้า 50) ปัจจุบัน ระบบเศรษฐกิจแบบยังชีพของกะเหรี่ยงให้ผลผลิตทางการเกษตรไม่เพียงพอต่อความต้องการบริโภคภายในครอบครัว(หน้า 53) |
|
Social Organization |
กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 63.3 มีลักษณะของครอบครัวเป็นครอบครัวขยายและส่วนใหญ่ร้อยละ 74.7 มีบุตรหลานเป็นผู้ดูแลหลักเมื่อเจ็บป่วย (หน้า 41) กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 82.7 ยังคงสูบบุหรี่ โดยร้อยละ 44.0 สูบถึงวันละ 5-10 มวน นอกจากนั้นร้อยละ 50.0 ดื่มสุรานานๆ ครั้ง (หน้า 45) กะเหรี่ยงมีวิถีชีวิตการดำเนินชีวิตเป็นระบบสังคมแบบพหุนิยม ไม่แบ่งแยกว่าเรื่องใดเป็นเรื่องของสุขภาพหรือเรื่องใดเป็นเรื่องของการเกษตรและเศรษฐกิจ (หน้า 3) |
|
Belief System |
กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 96.0 นับถือศาสนาพุทธ (หน้า 39) นอกจากนี้ กะเหรี่ยงยังมีความเชื่อในสิ่งเหนือธรรมชาติโดยเฉพาะในเรื่องความเจ็บป่วยซึ่งเชื่อว่าเกิดจากการกระทำผิดต่อผี จึงต้องมีการขอขมาและทำพิธีทางไสยศาสตร์เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย(หน้า 54) |
|
Education and Socialization |
|
Health and Medicine |
กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 90.0 ไม่มีโรคประจำตัว โรคประจำตัวที่พบคือโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคแผลในกระเพาะอาหารและโรคกระดูกและข้อ ซึ่งมีจำนวนเท่ากันคือร้อยละ 2.00 ร้อยละ 65.3 ไม่มีอาการผิดปกติของร่างกาย และร้อยละ 34.7 ที่มีอาการผิดปกของร่างกาย พบว่ามีอาการปวดข้อ ร้อยละ 14 และมีอาการปวดกล้ามเนื้อร้อยละ 8.7 กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 74.7 เมื่อเจ็บป่วยจะไปรับบริการที่สถานบริการสาธารณสุขชุมชนหรือสถานีอนามัย กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 62.0 มีดัชนีมวลกายต่ำกว่าเกณฑ์ มีเพียงร้อยละ 2.0 ที่มีดัชนีมวลกายสูงกว่าเกณฑ์ (หน้า 43-45) |
|
Art and Crafts (including Clothing Costume) |
|
Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation) |
|
Social Cultural and Identity Change |
|
Map/Illustration |
ตาราง - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามเพศ อายุ สถานภาพสมรส ศาสนาและระยะเวลาที่อาศัยอยู่ในอำเภออุ้มผาง(39) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามอาชีพ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน แหล่งของรายได้และความเพียงพอของรายได้(40) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามความสามารถในการใช้และเข้าใจภาษาไทย แหล่งข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสุขภาพอนามัย ลักษณะครอบครัวและผู้ดูแลหลักเมื่อเจ็บป่วย(41) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตาม โรคประจำตัวและอาการผิดปกติที่สำคัญของร่างกายที่พบ(42) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามสถานบริการที่ไปรับบริการเมื่อเจ็บป่วย ระยะทางจากบ้านถึงสถานบริการสาธารณสุขที่ไปรับบริการและระยะเวลาที่ใช้ในการเดินทางไปรับบริการเมื่อเจ็บป่วย(43) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามการสูบบุหรี่ การดื่มสุราและดัชนีมวลกาย(45) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามระดับความสามารถในการดูแลตนเอง(46) - จำนวนและร้อยละของกลุ่มตัวอย่าง จำแนกตามระดับของภาวะสุขภาพ(47) - ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของกลุ่มตัวอย่าง(48) |
|
|