|
Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database |
|
Record |
|
 |
Subject |
พิธีกรรม, ปกาเกอะญอ, คนสันโป่ง |
Author |
สุริยัน ปาละอ้าย |
Title |
โครงการ “ปาสะโฮโพ” รักวิถีปกาเกอะญอ ร่วมสานต่อพิธีกรรมของคนสันโป่ง |
Document Type |
รายงานการวิจัย |
Original Language of Text |
ภาษาไทย |
Ethnic Identity |
ปกาเกอะญอ,
|
Language and Linguistic Affiliations |
จีน-ทิเบต(Sino-Tibetan) |
Location of
Documents |
- ฐานข้อมูลงานวิจัย ศมส.: [เอกสารฉบับเต็ม]
- ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) |
Total Pages |
20 |
Year |
2562 |
Source |
|
Abstract |
คณะผู้จัดทำได้ดำเนินโครงการโดยผ่านกระบวนการในการมีส่วนร่วมผ่านการอิงหลักการของ KUSA คือ ความรู้ ความเข้าใจ ทักษะ ทัศนคติ ส่งผลให้การจัดโครงการเกิดผลลัพธ์ตามที่ตั้งไว้และโครงการได้มีการจัดประเด็นพิธีกรรมของคนบ้านสันโป่งออกมาสามประเด็น คือ พิธีกรรมทางชุมชน พิธีกรรมทางครอบครัวและพิธีกรรมทางเกษตร ตรงส่วนนี้การจัดกิจกรรมได้รับความร่วมมือจากเด็กและเยาวชนจนทำให้เกิดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมและได้สร้างความรู้ความเข้าใจพร้อมเกิดการปรับเปลี่ยนทัศนคติได้จริงตามวัตถุประสงค์ เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพิธีกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอที่มีทั้งหมดสามด้าน คือ ด้านชุมชน ด้านเกษตรและด้านครอบครัว อีกทั้งยังทำให้เกิดผลลัพธ์ คือ ผู้เข้าร่วมโครงการร้อยละ 80 ได้มีการออกแบบผลงานเช่น หนังสือเล็กและได้มีการนำความรู้ไปต่อยอดในการศึกษา รวมไปถึงการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันจนเกิดความสามัคคีตามที่ตัวโครงการได้ตั้งวัตถุประสงค์ไว้ (น.4,18)
|
|
Focus |
โครงการ“ปาสะโฮโพ” รักวิถีปกาเกอะญอ ร่วมสานต่อพิธีกรรมของคนสันโป่ง เป็นโครงการที่ทางคณะผู้จัดทำได้จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อให้เด็กและเยาวชนในชุมชนเกิดกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม และเกิดการปรับเปลี่ยนทัศนคติพร้อมเกิดการรักหวงแหนพิธีกรรมภายในชุมชนของตนเองมากยิ่งขึ้น เนื่องจากพิธีกรรมที่ชาวบ้านสันโป่งได้มีการสืบทอดกันมาและปฏิบัติร่วมกันมาตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน เริ่มถูกหลงลืมและขาดผู้ที่สนใจที่จะสืบทอด อันมีสาเหตุมาจากการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมและสังคม (น.4)
|
|
Theoretical Issues |
ปัญหาที่พบจากคณะผู้จัดทำโครงการ คือ พบปัญหาในเรื่องของระยะเวลาที่ทางคณะผู้จัดทำโครงการมีระยะเวลาในการนัดหมายไม่ตรงกันจึงทำให้โครงการดำเนินการได้อย่างล่าช้าทำให้เกี่ยวโยงกับปัญหาที่พบจากกลุ่มเด็กและเยาวชนที่ร่วมโครงการ คือ ปัญหาเกี่ยวกับระยะเวลาในการลงพื้นที่ของผู้เข้าร่วมโครงการและผู้จัดทำโครงการไม่ตรงกัน (น.19)
อุปสรรคที่พบในการดำเนินกิจกรรม คือ เรื่องของสภาพอากาศที่ร้อนทำให้เป็นอุปสรรคในการทำกิจกรรม อีกทั้งการศึกษาพิธีกรรมต่าง ๆ ในพื้นที่ของชุมชนก็ยังไม่สามารถเห็นภาพได้อย่างชัดเจนเนื่องจากเป็นช่วงเวลาจองการพักผ่อนของชุมชน (น.20)
|
|
Ethnic Group in the Focus |
กลุ่มชาติพันธุ์ในโครงการนี้คือชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ ซึ่งแปลว่า “คน” หรือที่ประชาชนทั่วไปมักจะเรียกว่า “กะเหรี่ยง”
|
|
Language and Linguistic Affiliations |
ภาษาที่คนปกาเกอะญอใช้ในการสื่อสารคือภาษากะเหรี่ยงสะกอ |
|
Study Period (Data Collection) |
ในการดำเนินกิจกรรมทางคณะผู้จัดทำได้มีการดำเนินการโดยอาศัยหลักการ KUSA ที่ประกอบไปด้วย ความรู้ ความเข้าใจ ทักษะ และทัศนคติ เป็นการทำให้กลุ่มเป้าหมายเกิดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมและเกิดการเรียนรู้จากกิจกรรมในแต่ละขั้นตอนที่มีการจัดขึ้น มีระยะเวลาการจัดกิจกรรมตั้งแต่เริ่มดำเนินโครงการ มกราคม 2562 จนสิ้นสุดโครงการ สิงหาคม 2562 (น.4,7) |
|
Economy |
ผู้คนภายในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำการเกษตรเป็นหลัก มีการทำไร่หมุนเวียนปลูกพืชผักสวนครัวตามฤดูกาลและเลี้ยงสัตว์ไว้เพื่อบริโภคภายในครัวเรือน แต่จะไม่เน้นเลี้ยงเพื่อการค้าขาย (น.5) |
|
Belief System |
ชุมชนมีการทำพิธีกรรมร่วมกัน คือ “พิธีกรรมเข้ากรรม” เป็นพิธีกรรมที่จัดทำขึ้นเมื่อมีชาวบ้านเจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุซึ่งจะเชื่อว่าเกิดจากสิ่งอัปมงคลในชุมชน นอกจากนี้ยังมีพิธีกรรมภายในครอบครัวคือ พิธีกรรมการเลี้ยงผีเพื่อเรียกขวัญ โดยเป็นพิธีเรียกขวัญของเด็กที่หายไปให้กลับมาอยู่กับตัวและเชื่อกันว่าหากไม่มีการเรียกขวัญจะทำให้เด็กเจ็บป่วยและอยู่ไม่เป็นสุขและชุมชนยังมีพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเกษตรโดยมีการเซ่นสังเวยเจ้าที่ในการทำการเกษตรเพื่อให้ได้ผลผลิตที่ดี (น.6) |
|
Social Cultural and Identity Change |
การเปิดรับวัฒนธรรมจากภายนอกชุมชนและความเจริญต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยี สื่อโซเชียลมีเดีย ความหลากหลายทางวัฒนธรรมจากสังคมภายนอกเหล่านี้ล้วนแล้วแต่เป็นภัยคุกคามที่ทำให้พิธีกรรมดั้งเดิมที่เป็นความเชื่อของผู้คนในชุมชนได้ลดบทบาทลง จนนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงและเกิดการหลงลืมพิธีกรรมของชุมชน (น.7)
|
|
|