เน้นการศึกษาถึงการเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดกาญจนบุรีโดยการทำแบบสำรวจทางสถิติเก็บข้อมูลแล้วนำมาวิเคราะห์ให้เห็นถึงความแตกต่างของการเข้าถึงการบริการทางด้านสุขภาพระหว่างประชากร 3 กลุ่มคือคนไทย กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกิดในไทย และกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศ
          จากการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่สำคัญส่งผลต่อกาเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพคือการมีประกันสุขภาพ การมีสถานพยาบาลที่สามารถเดินทางไปได้ ความสะดวกในการเดินทางและประเภทของหมู่บ้านสำหรับกลุ่มชาติพันธุ์ทั้งที่เกิดในไทยและอพยพมาจากต่างประเทศในจังหวัดกาญจนบุรี
          นอกจากนั้นปัจจัยอื่นเช่นการสามารถใช้ภาษาไทยได้หรือการนับถือศาสนาพุทธก็เป็นปัจจัยเสริมในคนที่สามารถเข้ารับบริการทางด้านสุขภาพได้ แต่ชนเผ่านั้นไม่ใช่ปัจจัยสำคัญ จากปัจจัยทั้งหมด ส่งผลให้คนไทย เป็นกลุ่มคนที่เข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพได้มากที่สุด ในขณะที่กลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศนั้นเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพน้อยที่สุด ซึ่งจากการสำรวจพบว่าหากแก้ไขให้ทุกคนได้รับปัจจัยเหล่านี้ใกล้เคียงกันแล้วนั้น ประชากรทุกคนจะสามารถเข้าถึงและได้รับบริการทางด้านสุขภาพอย่างเท่ากัน 

          เน้นการศึกษาถึงความแตกต่างในการใช้บริการทางด้านสุขภาพของกลุ่มชาติพันธุ์บริเวณชายแดนไทย-พม่าและปัจจัยที่ทำให้เกิดความแตกต่างนั้น

          ใช้การศึกษาโดยการเก็บข้อมูลทางสถิติและนำมาวิเคราะห์ เพื่อตรวจสอบสมมติฐานที่ว่ามีความแตกต่างในการเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพของชนเผ่าต่างๆ เช่นข้อจำกัดในการมีประกันสุขภาพ การไม่สามารถใช้ภาษาไทยได้ ความยากลำบากในการเดินทางและทรัพยากรบุคคลทางการแพทย์ที่ไม่เท่ากันโดยเปรียบเทียบระหว่างประชากร 3 กลุ่ม คือ คนไทย กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกิดในประเทศไทย และกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากประเทศอื่น

กลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพเข้ามาอยู่ในจังหวัดกาญจนบุรี 

กลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศจำนวนมากไม่สามารถใช้ภาษาไทยได้ (หน้า 123)

พ.ศ. 2543-2547

-

 -

กลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มคือ
          1. กลุ่มที่อาศัยอยู่ในที่ราบสูง หรือที่เรียกว่าชาวเขา ประกอบด้วยกะเหรี่ยง ม้ง เมี่ยน อาข่า ละฮุ ลีซอ ลัวะ ถิ่น ขมุ และมลาบรี
          2. กลุ่มที่อาศัยอยู่ในที่ราบลุ่ม ได้แก่ ลื้อ มอญ พม่า ไทใหญ๋ เขมร กุย และกลุ่มเล็กๆ อีกหลายกลุ่ม
โดยมีประชากรรวมกันทั้งหมดประมาณ 1,203,149คน คิดเป็น 2% ของประชากรไทยทั้งหมดและส่วนมากอาศัยอยู่ใน 20 จังหวัดโดยเฉพาะบริเวณชายแดนไทย-พม่าตั้งแต่ภาคเหนือจนถึงภาคกลางตอนล่างของประเทศ (หน้า 117-118)
         กลุ่มชาติพันธุ์ส่วนใหญ่ประกอบด้วย ชาวกะเหรี่ยง คิดเป็น 80%และชาวมอญ คิดเป็น 17% ของประชากรชนกลุ่มน้อยทั้งหมด ซึ่งมีการอพยพมากจากประเทศพม่าในช่วงเวลาต่างๆ (หน้า 118) มีแรงงานผิดกฎหมายที่อพยพเข้ามาจากประเทศพม่าจำนวนมากซึ่งไม่สามารถระบุจำนวนที่แน่ชัด มีการประมาณว่ามีแรงงานผิดกฎหมายทั้งหมดประมาณ 90,000คนที่อาศัยอยู่ในจังหวัดกาญจนบุรี (หน้า 118)
         กลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยในจังหวัดกาญจนบุรีนั้นสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มคือกลุ่มที่เกิดและเติบโตในประเทศไทย (native-born minority) และกลุ่มที่เกิดที่ต่างประเทศแล้วอพยพเข้ามายังจังหวัดกาญจนบุรีภายหลัง (Foreign-born minority) (หน้า 118) จากการสำรวจทางสถิติพบว่าประชากรประมาณ 75% อายุระหว่าง 25-59 ปี ในกลุ่มที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศ พบว่าส่วนมากเป็นผู้ชาย เป็นกลุ่มที่ไม่ได้ทำงานในภาคเกษตรกรรม

         ในชุมชนคนไทย มีเครื่องอำนวยความสะดวกเกี่ยวกับทางด้านสาธารณสุขและการเดินทางที่ดีกว่าในหมู่บ้านของกลุ่มชาติพันธุ์ (หน้า 123)

 -

          ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุือาศัยอยู่จำนวนมากตามแถบชายแดน เช่น บุคคลพลัดถิ่น ผู้อพยพจากปัญหาสงครามและแรงงานผิดกฎหมาย กลุ่มชาติพันธุ์เหล่านี้มีสิทธิพื้นฐานของตนในการเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพ แต่ในความเป็นจริงแล้ว กลุ่มชาติพันธุ์เหล่านี้มีคุณภาพทางสุขภาพต่ำกว่ามาตรฐานของประเทศ และมีอัตราการเสียชีวิตของเด็กอ่อน เด็กและแม่สูงกว่าภูมิภาคอื่นของประเทศ (หน้า 116) พบว่ามีประชากรกลุ่มชาติพันธุ์มากถึง 58% ที่ไม่ได้รับการบันทึกจากหน่วยงานทางราชการในช่วงปีค.ศ. 1985-1988 หมู่บ้านที่ไม่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากหน่วยงานทางราชการก็จะไม่สามารถเข้าถึงสวัสดิการของภาครัฐ เช่นโรงเรียน ถนน การบริการทางสาธารณสุขเป็นต้น (หน้า 119)

          ชาวกะเหรี่ยงและชาวมอญเชื่อในวิญญาณ และเชื่อว่าวิญญาณสามารถทำให้เกิดโรคได้ (หน้า 116) กลุ่มชาติพันธุ์ส่วนมากนับถือศาสนาพุทธ ในกลุ่มผู้ที่ไม่ได้นับถือศาสนาพุทธส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ อิสลามและฮินดู (หน้า123)

          กลุ่มชาติพันธุ์ส่วนมาก โดยเฉพาะที่อพยพมาจากต่างประเทศไม่ได้รับการศึกษาตามมาตรฐานของประเทศไทย (หน้า 124)

          ปัจจัยที่ทำให้กลุ่มชาติพันธุ์บางส่วนไม่สามารถเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพได้มีหลายประการคือ
          1. ไม่มีสัญชาติไทย ทำให้ไม่สามารถใช้สิทธิประกันสุขภาพของรัฐบาลได้
          2. ที่ตั้งของหมู่บ้านกลุ่มชาติพันธุ์อยู่ห่างไกลจากถนนและตัวเมืองและภายในชุมชนมักมีเจ้าหน้าที่ด้านสาธารณสุขและอุปกรณ์ปฐมพยาบาลพื้นฐานน้อยกว่าในหมู่บ้านคนไทย
          3. มีอุปสรรคทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะด้านภาษา ความเชื่อและศาสนา เช่น ชาวกะเหรี่ยงและมอญนิยมทำการรักษาตามความเชื่อด้านจิตวิญญาณ ทำให้คุณภาพของสุขภาพชนกลุ่มน้อยอยู่ในระดับต่ำกว่ามาตรฐานของประเทศ (หน้า 1-2)

          แรงงานที่ไม่ขึ้นทะเบียนกับทางราชการไม่สามารถใช้สิทธิ์ประกันสังคมของรัฐบาล แต่สามารถซื้อประกันสุขภาพราคาประมาณปีละ 1700 บาทต่อคน ได้ด้วยตนเองเมื่อขอใบอนุญาตทำงานกับกระทรวงแรงงาน (หน้า 119)
ประชากรกลุ่มชาติพันธุ์ประมาณกึ่งหนึ่งมีการป่วยเป็นโรคไม่ติดต่อในช่วงที่ทำการสำรวจ ประมาณ 40% มีอาการปวดหัวตัวร้อนทั่วไป และอีก 10% เป็นโรคติดต่อ แสดงว่าโรคไม่ติดต่อเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วยหลักในกลุ่มประชากร (หน้า 125)
          โดยทั่วไป ประชากรจะมีการทำประกันสุขภาพแบบครอบคลุมไม่มากนัก โดยเฉพาะในกลุ่มชนกลุ่มน้อยทั้งที่เกิดในไทยและที่อพยพมาจากต่างประเทศ คนไทยและกลุ่มชาติพันธุ์ที่เกิดในไทยสามารถเข้าถึงการบริการทางด้านสาธารณสุขได้ใกล้เคียงกันแม้ว่าจะผ่านประกันสุขภาพรูปแบบที่แตกต่างกันแต่สำหรับชนกลุ่มน้อยที่อพยพมาจากต่างประเทศนั้น มีเพียงบัตรประกันสุขภาพสำหรับแรงงานต่างด้าวเท่านั้น ซึ่งต้องมีใบอนุญาตทำงานจึงจะสามารถทำประกันดังกล่าวได้ กลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศที่สามารถใช้สิทธิ์ประกินสุขภาพได้จึงมีเพียง 26% (หน้า 126)
          กลุ่มชาติพันธุ์ทั้งที่เกิดในไทยและอพยพมาจากต่างประเทศจะใช้บริการทางด้านสุขภาพน้อยกว่าคนไทย โดยกลุ่มที่อพยพมาจากต่างประเทศเป็นกลุ่มที่ใช้บริการทางสุขภาพน้อยที่สุด(หน้า 127)
          การที่ชาวบ้านอาศัยอยู่ในหมู่บ้านที่มีสถานที่ให้บริการด้านสุขภาพและรถโดยสารสาธารณะติดต่อกับภายนอก เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ชาวบ้านในหมู่บ้านนั้นสามารถเข้าถึงบริการทางสุขภาพได้มากกว่าหมู่บ้านอื่น (หน้า 128)

 -

 -

          กลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยมีวัฒนธรรม พูดภาษาถิ่นของตนเอง มีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ที่เกิดและเติบโตในประเทศไทย (หน้า 118) 

 -

 -

          รัฐบาลควรส่งเสริมให้กลุ่มชาติพันธุ์ได้รับข้อมูลทางด้านสาธารณสุขอย่างทั่วถึงทั้งในภาษาไทยและภาษาถิ่น นอกจากนั้นทางแก้ไขระยะสั้นคือควรมีการจ้างบุคลากรที่รู้ภาษาถิ่น และในระยะยาวควรเปิดโอกาสให้กลุ่มชาติพันธุ์ได้รับการศึกษาและขยายให้นโยบายประกันสุขภาพของรัฐบาลครอบคลุมกลุ่มชาติพันธุ์ (หน้า 131)