สมัครสมาชิก   
| |
ค้นหาข้อมูล
ค้นหาแบบละเอียด
  •   ความเป็นมาและหลักเหตุผล

    เพื่อรวบรวมงานวิจัยทางชาติพันธุ์ที่มีคุณภาพมาสกัดสาระสำคัญในเชิงมานุษยวิทยาและเผยแผ่สาระงานวิจัยแก่นักวิชาการ นักศึกษานักเรียนและผู้สนใจให้เข้าถึงงานวิจัยทางชาติพันธุ์ได้สะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น

  •   ฐานข้อมูลจำแนกกลุ่มชาติพันธุ์ตามชื่อเรียกที่คนในใช้เรียกตนเอง ด้วยเหตุผลดังต่อไปนี้ คือ

    1. ชื่อเรียกที่ “คนอื่น” ใช้มักเป็นชื่อที่มีนัยในทางเหยียดหยาม ทำให้สมาชิกกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ รู้สึกไม่ดี อยากจะใช้ชื่อที่เรียกตนเองมากกว่า ซึ่งคณะทำงานมองว่าน่าจะเป็น “สิทธิพื้นฐาน” ของการเป็นมนุษย์

    2. ชื่อเรียกชาติพันธุ์ของตนเองมีความชัดเจนว่าหมายถึงใคร มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอย่างไร และตั้งถิ่นฐานอยู่แห่งใดมากกว่าชื่อที่คนอื่นเรียก ซึ่งมักจะมีความหมายเลื่อนลอย ไม่แน่ชัดว่าหมายถึงใคร 

     

    ภาพ-เยาวชนปกาเกอะญอ บ้านมอวาคี จ.เชียงใหม่

  •  

    จากการรวบรวมงานวิจัยในฐานข้อมูลและหลักการจำแนกชื่อเรียกชาติพันธุ์ที่คนในใช้เรียกตนเอง พบว่า ประเทศไทยมีกลุ่มชาติพันธุ์มากกว่า 62 กลุ่ม


    ภาพ-สุภาษิตปกาเกอะญอ
  •   การจำแนกกลุ่มชนมีลักษณะพิเศษกว่าการจำแนกสรรพสิ่งอื่นๆ

    เพราะกลุ่มชนต่างๆ มีความรู้สึกนึกคิดและภาษาที่จะแสดงออกมาได้ว่า “คิดหรือรู้สึกว่าตัวเองเป็นใคร” ซึ่งการจำแนกตนเองนี้ อาจแตกต่างไปจากที่คนนอกจำแนกให้ ในการศึกษาเรื่องนี้นักมานุษยวิทยาจึงต้องเพิ่มมุมมองเรื่องจิตสำนึกและชื่อเรียกตัวเองของคนในกลุ่มชาติพันธุ์ 

    ภาพ-สลากย้อม งานบุญของยอง จ.ลำพูน
  •   มโนทัศน์ความหมายกลุ่มชาติพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาต่างๆ กัน

    ในช่วงทศวรรษของ 2490-2510 ในสาขาวิชามานุษยวิทยา “กลุ่มชาติพันธุ์” คือ กลุ่มชนที่มีวัฒนธรรมเฉพาะแตกต่างจากกลุ่มชนอื่นๆ ซึ่งมักจะเป็นการกำหนดในเชิงวัตถุวิสัย โดยนักมานุษยวิทยาซึ่งสนใจในเรื่องมนุษย์และวัฒนธรรม

    แต่ความหมายของ “กลุ่มชาติพันธุ์” ในช่วงหลังทศวรรษ 
    2510 ได้เน้นไปที่จิตสำนึกในการจำแนกชาติพันธุ์บนพื้นฐานของความแตกต่างทางวัฒนธรรมโดยตัวสมาชิกชาติพันธุ์แต่ละกลุ่มเป็นสำคัญ... (อ่านเพิ่มใน เกี่ยวกับโครงการ/คู่มือการใช้)


    ภาพ-หาดราไวย์ จ.ภูเก็ต บ้านของอูรักลาโว้ย
  •   สนุก

    วิชาคอมพิวเตอร์ของนักเรียน
    ปกาเกอะญอ  อ. แม่ลาน้อย
    จ. แม่ฮ่องสอน


    ภาพโดย อาทิตย์    ทองดุศรี

  •   ข้าวไร่

    ผลิตผลจากไร่หมุนเวียน
    ของชาวโผล่ว (กะเหรี่ยงโปว์)   
    ต. ไล่โว่    อ.สังขละบุรี  
    จ. กาญจนบุรี

  •   ด้าย

    แม่บ้านปกาเกอะญอ
    เตรียมด้ายทอผ้า
    หินลาดใน  จ. เชียงราย

    ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ถั่วเน่า

    อาหารและเครื่องปรุงหลัก
    ของคนไต(ไทใหญ่)
    จ.แม่ฮ่องสอน

     ภาพโดย เพ็ญรุ่ง สุริยกานต์
  •   ผู้หญิง

    โผล่ว(กะเหรี่ยงโปว์)
    บ้านไล่โว่ 
    อ.สังขละบุรี
    จ. กาญจนบุรี

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   บุญ

    ประเพณีบุญข้าวใหม่
    ชาวโผล่ว    ต. ไล่โว่
    อ.สังขละบุรี  จ.กาญจนบุรี

    ภาพโดยศรยุทธ  เอี่ยมเอื้อยุทธ

  •   ปอยส่างลอง แม่ฮ่องสอน

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ปอยส่างลอง

    บรรพชาสามเณร
    งานบุญยิ่งใหญ่ของคนไต
    จ.แม่ฮ่องสอน

    ภาพโดย เบญจพล  วรรณถนอม
  •   อลอง

    จากพุทธประวัติ เจ้าชายสิทธัตถะ
    ทรงละทิ้งทรัพย์ศฤงคารเข้าสู่
    ร่มกาสาวพัสตร์เพื่อแสวงหา
    มรรคผลนิพพาน


    ภาพโดย  ดอกรัก  พยัคศรี

  •   สามเณร

    จากส่างลองสู่สามเณร
    บวชเรียนพระธรรมภาคฤดูร้อน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   พระพาราละแข่ง วัดหัวเวียง จ. แม่ฮ่องสอน

    หล่อจำลองจาก “พระมหามุนี” 
    ณ เมืองมัณฑะเลย์ ประเทศพม่า
    ชาวแม่ฮ่องสอนถือว่าเป็นพระพุทธรูป
    คู่บ้านคู่เมืององค์หนึ่ง

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม

  •   เมตตา

    จิตรกรรมพุทธประวัติศิลปะไต
    วัดจองคำ-จองกลาง
    จ. แม่ฮ่องสอน
  •   วัดจองคำ-จองกลาง จ. แม่ฮ่องสอน


    เสมือนสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรม
    เมืองไตแม่ฮ่องสอน

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ใส

    ม้งวัยเยาว์ ณ บ้านกิ่วกาญจน์
    ต. ริมโขง อ. เชียงของ
    จ. เชียงราย
  •   ยิ้ม

    แม้ชาวเลจะประสบปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย
    พื้นที่ทำประมง  แต่ด้วยความหวัง....
    ทำให้วันนี้ยังยิ้มได้

    ภาพโดยเบญจพล วรรณถนอม
  •   ผสมผสาน

    อาภรณ์ผสานผสมระหว่างผ้าทอปกาเกอญอกับเสื้อยืดจากสังคมเมือง
    บ้านแม่ลาน้อย จ. แม่ฮ่องสอน
    ภาพโดย อาทิตย์ ทองดุศรี
  •   เกาะหลีเป๊ะ จ. สตูล

    แผนที่ในเกาะหลีเป๊ะ 
    ถิ่นเดิมของชาวเลที่ ณ วันนี้
    ถูกโอบล้อมด้วยรีสอร์ทการท่องเที่ยว
  •   ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ จ. กาญจนบุรี

    ไล่โว่ หรือที่แปลเป็นภาษาไทยว่า ผาหินแดง เป็นชุมชนคนโผล่งที่แวดล้อมด้วยขุนเขาและผืนป่า 
    อาณาเขตของตำบลไล่โว่เป็นส่วนหนึ่งของป่าทุ่งใหญ่นเรศวรแถบอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี 

    ภาพโดย ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ
  •   การแข่งขันยิงหน้าไม้ของอาข่า

    การแข่งขันยิงหน้าไม้ในเทศกาลโล้ชิงช้าของอาข่า ในวันที่ 13 กันยายน 2554 ที่บ้านสามแยกอีก้อ อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย
 
  Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
Ethnic Groups Research Database
Sorted by date | title

   Record

 
Subject ม้ง,การมีบุตร,ตาก
Author รุ่งรัศมี ศรีวงศ์พันธ์
Title ปัจจัยที่มีผลต่อการมีบุตรของคู่สมรสชาวเขาเผ่าม้งที่ภรรยาอายุต่ำกว่า 20 ปี อำเภอพบพระ จังหวัดตาก
Document Type วิทยานิพนธ์ Original Language of Text ภาษาไทย
Ethnic Identity - Language and Linguistic Affiliations ม้ง-เมี่ยน
Location of
Documents
ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) Total Pages 180 Year 2542
Source หลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต(สาขาสุขศาสตร์) บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล
Abstract

คู่สมรสชาวเขาเผ่าม้งที่มีภรรยาอายุต่ำกว่า 20 ปี มีบุตรที่มีชีวิต ร้อยละ 65.6 และจากการวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริม กับการมีบุตรและไม่มีบุตร ในกลุ่มสามี กลุ่มภรรยา และกลุ่มคู่สมรส พบว่า ทัศนคติต่อการคุมกำเนิดของกลุ่มสามี และการได้รับการสนับสนุนให้มีบุตรจากบิดามารดา มีความสัมพันธ์กับการมีบุตร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) และจากผลการวิเคราะห์จำแนกประเภทแบบขั้นตอน พบว่าปัจจัยที่สามารถอธิบายความแตกต่างระหว่างกลุ่มได้ มี 1 ตัวแปร ได้แก่ ตัวแปรการได้รับการสนับสนุนให้มีบุตรจากบิดามารดา เป็นปัจจัยที่สามารถทำนาย พฤติกรรมการมีและไม่มีบุตรของกลุ่มสามี กลุ่มภรรยา และกลุ่มคู่สมรส ได้ ร้อยละ 67.81 ร้อยละ 68.75 และร้อยละ 68.75 ตามลำดับ โดยกลุ่มสามี กลุ่มภรรยา และกลุ่มคู่สมรสที่ได้รับการสนับสนุนให้มีบุตรจากบิดามารดาสูง เป็นกลุ่มที่มีแนวโน้มจะมีบุตร (หน้า ง)

Focus

ปัจจัยที่มีผลต่อการมีบุตรของคู่สมรสชาวเขาเผ่าม้งที่ภรรยาอายุต่ำกว่า 20 ปี อำเภอพบพระ จังหวัดตาก (หน้า ง)

Theoretical Issues

ไม่มีข้อมูล

Ethnic Group in the Focus

ม้ง ที่อำเภอพบพระ จังหวัดตาก

Language and Linguistic Affiliations

ไม่มีข้อมูล

Study Period (Data Collection)

สัมภาษณ์คู่สมรสชาวเขาเผ่าม้งที่มีภรรยาอายุต่ำกว่า 20 ปี จำนวน 320 คู่ โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ระหว่างเดือนธันวาคม 2540 – มีนาคม 2541 และสัมภาษณ์แบบเจาะลึกโดยผู้วิจัย ระหว่างวันที่ 14 – 18 กันยายน 2541 (หน้า 13)

History of the Group and Community

ไม่มีข้อมูล

Settlement Pattern

ไม่มีข้อมูล

Demography

ข้อมูลชาวเขาเผ่าม้ง จังหวัดตาก ของกองสงเคราะห์ชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม ปี พ.ศ. 2538 มีทั้งหมด 19 หมู่บ้าน 14 กลุ่มบ้าน 2,878 ครัวเรือน รวม 20,437 คน จำแนกเป็นอำเภอดังนี้ อำเภอเมืองตาก มี 5 หมู่บ้าน 307 หลังคาเรือน รวม 2,268 คน จำแนกเป็นชาย 1,150 คน และหญิง 1,118 คน อำเภอบ้านตาก มี 2 หมู่บ้าน 96 หลังคาเรือน รวม 897 คน จำแนกเป็นชาย 444 คน และหญิง 453 คน อำเภอแม่สอด มี 1 หมู่บ้าน 5 กลุ่มบ้าน 394 หลังคาเรือน รวม 3,433 คน จำแนกเป็นชาย 1,695 คน และหญิง 1,738 คน อำเภออุ้มผาง มี 2 หมู่บ้าน 157 หลังคาเรือน รวม 1,422 คน จำแนกเป็นชาย 812 คน และหญิง 610 คน อำเภอพบพระ มี 9 หมู่บ้าน 9 กลุ่มบ้าน 1,924 หลังคาเรือน รวม 12,417 คน จำแนกเป็นชาย 6,465 คน และหญิง 5,952 คน (หน้า 6)

Economy

กลุ่มตัวอย่างสามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง ส่วนใหญ่มีอาชีพทำไร่ ร้อยละ 97.5 และร้อยละ 99.7 ตามลำดับ รองลงมาคืออาชีพค้าขาย ร้อยละ 0.9 และร้อยละ 0.3 ตามลำดับ (หน้า 88 ,92) คู่สมรสส่วนใหญ่มีรายได้มากกว่า 12,000 บาทต่อปี ร้อยละ 45.53 รองลงมาคือรายได้ 12,000 – 20,000 บาทต่อปี ร้อยละ 28.1 โดยมีฐานะทางการเงินส่วนใหญ่อยู่ในขั้นพอใช้ ร้อยละ 74.1 รองลงมาคือเป็นหนี้ ร้อยละ 20 ส่วนคู่สมรสที่มีบุตร มีฐานะทางเศรษฐกิจอยู่ในระดับต่ำ ร้อยละ 47.6 รองลงมา อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 42.9 ส่วนคู่สมรสที่ไม่มีบุตร มีฐานะทางเศรษฐกิจในระดับปานกลาง ร้อยละ 50 รองลงมาอยู่ในระดับต่ำ คิดเป็นร้อยละ 40 (หน้า 102 - 103)

Social Organization

กลุ่มตัวอย่างสามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง จำนวน 320 คู่ พบว่า สามีร้อยละ 66.9 มีอายุมากกว่า 20 ปีขึ้นไป ภรรยา ร้อยละ 37.5 มีอายุ 19 ปี รองลงมาคืออายุ 18 และ 17 ปี ร้อยละ 22.8 และ 17.5 ตามลำดับ อายุที่น้อยที่สุดคือ อายุ 13 ปี คิดเป็นร้อยละ 0.3 สามี ร้อยละ 61.2 แต่งงานเมื่ออายุต่ำกว่า 20 ปี อายุเมื่อแต่งงานโดยเฉลี่ย 15.96 ปี ภรรยา ร้อยละ 69.7 แต่งงานในช่วงอายุ 15 – 17 ปี ร้อยละ 15.9 แต่งงานในช่วงอายุระหว่าง 12 – 14 ปี และร้อยละ 14.3 แต่งงานในช่วงอายุ 18 – 19 ปี อายุเมื่อแต่งงานโดยเฉลี่ย 15.96 ปี สามีร้อยละ 52.3 มีบุตรคนแรกเมื่ออายุต่ำกว่า 20 ปี และร้อยละ 47.7 มีบุตรคนแรกเมื่ออายุ 20 ปีขึ้นไป ภรรยาร้อยละ 47.6 มีบุตรคนแรกอยู่ในช่วงอายุ 16 – 18 ปี รองลงมาคืออายุระหว่าง 13 – 15 ปี(ร้อยละ 14.4) โดยเฉลี่ยมีบุตร คนแรกเมื่ออายุ 16.58 ปี (หน้า 87) สามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง มีค่านิยมต่อการมีบุตรอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 69.4 และร้อยละ 71.1 ตามลำดับ (หน้า 93) สามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง ส่วนใหญ่ได้รับแรงสนับสนุน ให้มีบุตรจากบิดามารดา ร้อยละ92.2 และร้อยละ 90.6 ตามลำดับ (หน้า 104,168 -169)

Political Organization

ไม่มีข้อมูล

Belief System

กลุ่มตัวอย่างสามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง นับถือศาสนาพุทธ/ผี ร้อยละ 99.1 และร้อยละ 98.4 ตามลำดับ รองลงมาคือนับถือศาสนาคริสต์ ร้อยละ 0.9 และร้อยละ 1.6 ตามลำดับ (หน้า 88,92,169)

Education and Socialization

กลุ่มตัวอย่างสามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้ง สามีส่วนใหญ่ได้เรียนหนังสือ ร้อยละ 54.4 ไม่ได้เรียนหนังสือ ร้อยละ 28.4 ในกลุ่มที่ได้เรียนหนังสือ ร้อยละ 22.5 จบการศึกษาระดับประถมศึกษาตอนปลาย และร้อยละ 17.2 ออกจากโรงเรียนกลางคัน ภรรยาส่วนใหญ่ ร้อยละ 55.3 ไม่ได้เรียนหนังสือ ร้อยละ 28.4 ไม่ได้เรียนหนังสือ ในกลุ่มที่ได้เรียนหนังสือ ร้อยละ 16.2 จบการศึกษาระดับประถมศึกษาตอนต้น และร้อยละ 16.2 ออกจากโรงเรียนกลางคัน (หน้า 88,92)

Health and Medicine

กลุ่มตัวอย่างสามีและภรรยาชาวเขาเผ่าม้งส่วนใหญ่มีทัศนคติต่อการคุมกำเนิดปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 65.6 และร้อยละ 65.3 ตามลำดับ รองลงมา เป็นทัศนคติเชิงลบ ร้อยละ 27.2 และร้อยละ 29.4 ตามลำดับ (หน้า 96) การรับรู้ต่อภาวะเสี่ยงจากการมีบุตรอายุต่ำกว่า 20 ปี ส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 67.4 และร้อยละ 66.6 ตามลำดับ (หน้า 99) กลุ่มตัวอย่างภรรยา ร้อยละ 30.1 ได้รับคำแนะนำเรื่องอันตรายจากการมีบุตร อายุต่ำกว่า 20 ปี จากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข รองลงมา ร้อยละ 15.9 ได้รับคำแนะนำจากเพื่อนบ้าน (หน้า 107) การคุมกำเนิดหลังแต่งงานในกลุ่มภรรยาที่มีบุตรและไม่มีบุตร ไม่มีการใช้วิธีคุมกำเนิด ร้อยละ 94.8 และร้อยละ 94.5 ตามลำดับ (หน้า 114)

Art and Crafts (including Clothing Costume)

ไม่มีข้อมูล

Folklore

ไม่มีข้อมูล

Ethnicity (Ethnic Identity, Boundaries and Ethnic Relation)

ไม่มีข้อมูล

Social Cultural and Identity Change

ไม่มีข้อมูล

Critic Issues

ไม่มีข้อมูล

Other Issues

ไม่มีข้อมูล

Map/Illustration

ไม่มีข้อมูล

Text Analyst สุวิทย์ เลิศวิมลศักดิ์ Date of Report 09 เม.ย 2556
TAG ม้ง, การมีบุตร, ตาก, Translator -
 
 

 

ฐานข้อมูลอื่นๆของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
  ฐานข้อมูลพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทย
จารึกในประเทศไทย
จดหมายเหตุทางมานุษยวิทยา
แหล่งโบราณคดีที่สำคัญในประเทศไทย
หนังสือเก่าชาวสยาม
ข่าวมานุษยวิทยา
ICH Learning Resources
ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย
ฐานข้อมูลประเพณีท้องถิ่นในประเทศไทย
ฐานข้อมูลสังคม - วัฒนธรรมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  หน้าหลัก
งานวิจัยชาติพันธุ์ในประเทศไทย
บทความชาติพันธุ์
ข่าวชาติพันธุ์
เครือข่ายชาติพันธุ์
เกี่ยวกับเรา
เมนูหลักภายในเว็บไซต์
  ข้อมูลโครงการ
ทีมงาน
ติดต่อเรา
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
ช่วยเหลือ
  กฏกติกาและมารยาท
แบบสอบถาม
คำถามที่พบบ่อย


ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เลขที่ 20 ถนนบรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170 
Tel. +66 2 8809429 | Fax. +66 2 8809332 | E-mail. webmaster@sac.or.th 
สงวนลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2549    |   เงื่อนไขและข้อตกลง